Karel Čapek Meteor Recensie ★★★★ Waardering en Informatie
De Tsjechische schrijver Karel Čapek publiceerde de roman Meteor als in 1934. Toch is deze roman tot op de dag van vandaag zeer lezenswaardig in de nieuwe vertaling van irma Pieper die verscheen bij Uitgeverij Wereldbibliotheek. Op deze pagina kun je Karel Čapek Meteor recensie waardering en informatie vinden.
Uit welke perspectieven kun je een beeld van iemand vormen?
Een vliegtuig stort neer en de enige overlevende wordt uit de wrakstukken gehaald en zwaar verbrand en in coma naar een ziekenhuis gebracht. Dit zijn de basisingrediënten waarmee de Tsjechische schrijver Karel Capek deze roman heeft geschreven; de grote vraag stellen of het mogelijk is dat de mens een ander werkelijk kent, alles van hem of haar kunt weten. Welke perspectieven moeten bij elkaar gevoegd worden om een beeld van iemand te kunnen vormen? De arts, de verpleegster, een helderziende, en de schrijver gaan allen op eigen wijze aan de haal met geval X, zoals de patiënt genoemd wordt omdat er werkelijk niets over hem bekend is. Alle vier denken zij vanuit eigen perspectief dicht bij de werkelijkheid te kunnen komen.
Ik moet mijn ogen open houden, verdraaid als het niet waar is
De arts, chirurg, baseert zijn verhaal op alles wat hij kan zien geval X. Hij doet niet aan zich iets voorstellen. “Ik moet mijn ogen open houden, verdraaid als het niet waar is. Om te kunnen zien weet u.” De schrijver reageert hierop. Hij vindt dat de chirurg daar geluk mee heeft. De schrijver heeft zijn ogen altijd open, maar tegelijkertijd stelt hij zich van alles voor. Dat gaat bij hem eigenlijk vanzelf, het speelt zich af, begint een eigen leven te leiden. Wanneer de chirurg naar de operatiezaal geroepen wordt om geval X te opereren maakt de schrijver kennis met de helderziende, een patiënt in het ziekenhuis. Eigenlijk moet hij niets van hem hebben, deze dwaas. De sfeer tussen hen was gespannen,kil,afwijzend. Tot de helderziende zegt over geval X dat het een sterke persoonlijkheid is. Iemand met een enorme intensiteit, een vlam, een vuur, een gloed. Maar nu is hij niets meer dan na smeulend as. Dan komt de schrijver erachter dat de helderziende niet weet dat geval X met een brandend vliegtuig naar beneden is gestort. Het wordt interessant en tegelijkertijd ernstig irritant. Wat denkt die verwaande kwast wel te weten. De helderziende leert de schrijver dat er verschil bestaat tussen onderscheiden en verzinnen. En de helderziende doet nu eenmaal aan onderscheiden. Wanneer de chirurg terugkomt uit de operatiezaal kan de helderziende nauwkeurig de diagnose stellen. De schrijver denkt daar zo het zijn over. Er is nog steeds niets bekend over de identiteit van geval X. Alleen dat hij Franse, Engelse, Amerikaanse en Hollandse munten in zijn jaszak heeft. De chirurg is uit het veld geslagen, dit verbrande lichaam geeft geen aanknopingspunten iets van deze man te weten. Geen gezicht, geen naam, geen bewustzijn.
Hij moet verder gaan, dieper gaan
De barmhartige zuster, die uren naast het bed van geval X zit, begint over hem te dromen, Op basis daarvan schildert zij een beeld over zijn bestaan, zijn leven, zijn reis, zijn liefde, zijn ouders. Omdat haar dromen zich aan haar voordoen in een bepaalde volgorde gaan ze onder een andere categorie behoren als dromen. De barmhartige zuster is ervan overtuigd dat orde iets is dat alleen in de werkelijkheid bestaat. En dan de schrijver. Hij probeert de chirurg duidelijk te maken hoe hij werkt. Dat hij met uiterlijke en lichamelijke verwondingen niet zoveel opheeft. Hij moet verder gaan, dieper gaan. Laten we zeggen dat het schrijven van een verhaal, een roman, meer gemeen heeft met goed kijken dan het bouwen van een kathedraal volgens van te voren uitgewerkte plannen. pagina 97. Schrijven is trouw blijven aan een spoor, zodat je niet verdwaalt. Zo wordt het gevonden geld in de jaszak van geval X een duidelijk houvast. Dus moet geval X op de West-Indische eilanden geweest zijn. Wellicht op Cuba gestrand waar hij gezien wordt als este hombre. Totdat een rijke Cubaan bedenkt dat hij este hombre kan gebruiken voor zijn duistere zaakjes. Dan heeft hij een naam nodig. Zo wordt hij mijnheer Kettelring. Mijnheer Kettelring leeft een leven dat uiteindelijk ook niet helemaal pluis is en moet halsoverkop Cuba verlaten.
Boeiende, humorvolle en met verve geschreven Tsjechische roman
Interessant is dat het alleen de schrijver lukt een identiteit op geval X te plakken. Hij krijgt een naam en een plek in de samenleving. Maar klopt dat eigenlijk wel? Wat weten wij echt van de ander? En wat verzint een mens om het eigen leven en dat van de ander zo in te kleuren om eigen angsten, onzekerheden, onwetendheid, zo te verwoorden dat het mogelijk blijft in ieder geval een zekere inhoud aan het eigen leven te geven. Karel Čapek dwingt je om in ieder geval je eigen “weten” over de medemens eens opnieuw onder de loep te nemen. Hij doet dit met verve en gelukkig met heel veel humor. Wat een schrijver. Ik heb ernstig genoten van dit menselijke verhaal. Karel Čapek – Meteor is gewaardeerd met ★★★★★ (uitstekend).
Recensie van Mieke Koster
Karel Čapek – Meteor Informatie
– Titel: Meteor
– Schrijver: Karel Čapek (Tsjechië)
– Soort boek: psychologische roman
– Origineel: Povětroň (1934)
– Nederlandse vertaling: irma Pieper
– Verschenen: 7 november 2017
– Omvang: 192 pagina’s
– Uitgave: Paperback / Ebook
– Prijs: € 19,99
– Waardering: ★★★★★ (uitstekend) Mieke Koster
Bijpassende Boeken en Informatie
– Tsjechische Schrijvers en Schrijfsters