Maaike Meijer Radeloze helden recensie en informatie boek over de verbeelding van mannelijkheid in literatuur en film. Op 20 juni 2023 verschijnt bij uitgeverij Atlas Contact het nieuwe boek van emeritus hoogleraar Genderstudies, biograaf en publicist Maaike Meijer.
Maaike Meijer Radeloze helden recensie en informatie
Als de redactie het boek leest, kun je op deze pagina de recensie en waardering vinden van Radeloze helden, de verbeelding van mannelijkheid in literatuur en film. Het boek is geschreven door Maaike Meijer. Daarnaast zijn hier gegevens van de uitgave en bestelmogelijkheden opgenomen. Bovendien kun je op deze pagina informatie lezen over de inhoud van het nieuwe boek van Maaike Meijer.
Recensie van Monique van der Hoeven
Maaike Meijer, emeritus hoogleraar genderstudies, biograaf en publicist schreef in 2023 het boek Radeloze Helden – de verbeelding van mannelijkheid in literatuur en film. Nadat ze tientallen jaren had geschreven over de verbeelding van vrouwen in de cultuurgeschiedenis, besloot ze opnieuw te kijken naar de verbeelding van mannen. Heel nodig, want in onze huidige tijd zien we steeds meer en heftiger uitbarstingen van mannelijk geweld en daarnaast de opkomst van toxisch mannelijke goeroes zoals Andrew Tate.
Maaike Meijer onderzoekt in haar boek het begrip “mannelijkheid” binnen het systeem van gender – waarbij naar voren komt, dat “mannelijkheid” niet aan mannen is voorbehouden. Ze doet dat aan de hand van diverse bekende films en romans (zoals o.a. One flew over the Cuckoo’s Nest, Casablanca) en literaire werken (van o.a. Jan Wolkers en Te Gussinklo) levert verrassende inzichten op. Maaike Meijer’s kiest voor een freudiaanse insteek – met hedendaagse feministische aanpassingen in interpretatie – met thema’s als castratie-angst en penisnijd. Ze neemt ook haar eigen persoonlijke identificatie met man-zijn mee in het onderzoek.
Ze start haar boek met de vraag, waarom we mannelijk geweld niet benoemen als een mannenprobleem. En wáár komt de overmaat aan mannelijke agressie – ook veelal gericht tegen vrouwen – vandaan? Het lijkt terug te voeren op één centraal thema: mannen kunnen niet omgaan met verlies – en verlies is inherent aan het leven. Er is hun voorgespiegeld dat ze helden zullen zijn, maar de overwinning blijft meestal uit.
In onze cultuur heerst een gezagscrisis (waarbij belangrijk is om onderscheid te maken tussen macht en autoriteit) Vaderlijke macht, waar het patriarchale systeem op gebouwd is, blijkt historisch ongegrond en het geloof in mannelijke autoriteit is verdwenen. We moeten dus op zoek naar post-patriaarchale manieren van leiderschap. Dat blijkt in de praktijk lastiger gezegd dan gedaan.
Om samen vooruit te komen, lijkt het van groot belang dat “man zijn” niet meer hetzelfde hoeft te zijn als “je menselijkheid inleveren”. Op zoek naar menselijkheid beyond gender.
Ik heb het boek met heel veel interesse gelezen, hoewel het niet overal even makkelijk te volgen was: de onderwerpen en zienswijzen volgen elkaar soms in rap tempo op. Dat is ook wel heel begrijpelijk want het thema gender is immers heel uitgebreid, onze hele cultuur is er van doorspekt. Wat het dus ook weer heel interessant maakt. Ik heb weer veel lijntjes om verder onderzoek naar te doen. Ik heb genoten van de vele en ándere manieren waarop we naar bekende literaire werken en films zouden kunnen kijken – het is nooit maar één visie, en interpretatie is in veelvoud mogelijk! En ik vond het heel sterk hoe Maaike Meijer haar eigen persoonlijke ervaring op “mannelijkheid” in het verhaal heeft meegenomen. Ik ben ervan overtuigd dat juist deze persoonlijke verhalen van mensen die niet in het binaire man-vrouw stramien passen cruciaal zijn voor blijvende verandering. Die moet immers, zoals elke echte verandering, van binnen de cultuur zelf komen. Gewaardeerd met ∗∗∗∗∗ (uitstekend).
Radeloze helden
De verbeelding van mannelijkheid in literatuur en film
- Auteur: Maaike Meijer (Nederland)
- Soort boek: non-fictie
- Uitgever: Atlas Contact
- Verschijnt: 20 juni 2023
- Omvang: 256 pagina’s
- Uitgave: paperback / ebook
- Prijs: € 23,99 / € 14,99
- Boek bestellen bij: Bol / Libris
- Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
Flaptekst boek over de verbeelding van mannelijkheid in literatuur en film
Na jaren te hebben geschreven over de verbeelding van vrouwen in de cultuurgeschiedenis, besloot Maaike Meijer de literatuur, films en series van mannelijke makers en dito hoofdpersonages een nieuwe kans te geven. En wat ze daar vond, verraste haar: het wemelt er van de geschiedenissen die een uitgesproken antiheld tot onderwerp hebben, die haaks staat op het gangbare maatschappelijke mannelijkheidsbeeld.
Meijer beschouwt deze verhalen niet als universeel, maar specifiek als mannenverhalen, en opent nieuwe vensters op ‘het mannenvraagstuk’. Ze herleest onder meer Melville, Wolkers, Te Gussinklo, Hermans en Houellebecq, kijkt naar Casablanca, The Power of The Dog, Dolor y Gloria, The Big Lebowski, One Flew Over the Cuckoo’s Nest, en naar tv-series als Borgen en The Queens’ Gambit. Ze herschrijft freudiaanse verhalen over castratieangst en penisnijd, onderzoekt haar eigen relatie tot genderfluïditeit, beschrijft de mannelijkheid in zichzelf en beschouwt het mannelijk lijden met een even kritische als empathische blik.
Maaike Meijer is emeritus hoogleraar Genderstudies, biograaf en publicist. Zij schreef over literatuur, populaire cultuur, feminisme en gendertheorie. In 2011 verscheen haar biografie van M. Vasalis (genomineerd voor de Gouden Boekenuil en Biografieprijs) en in 2018 die van F. Harmsen van Beek (genomineerd voor de Biografieprijs en shortlist Bookspot Literatuurprijs).