Maïssa Bey Daar in de bergen recensie en informatie over de inhoud van de novelle. Op 27 augustus 2019 verscheen bij Uitgeverij Artenon de Nederlandse vertaling van Entendez-vous dans les montagnes (2002), de novelle van de Algerijnse schrijfster Maïssa Bey.

Maïssa Bey Daar in de bergen Recensie en Informatie

Soms vertelt een korte novelle veel meer dan een vuistdikke roman die bol staat van de verhalen. Daar in de bergen is hiervan een goed voorbeeld. In nauwelijk zeventig pagina’s weet de franstalige Algerijnse schrijfster Maïssa Bey haarfijn te beschrijven wat de consequenties zijn van de genadeloze koloniale Algerijnse Oorlog die het land tussen 1954 en 1962 volledig in de greep had en hoe vrijwel iedere betrokkenen in zekere zin ook slachtoffer was.

In zekere zin was iedereen slachtoffer. Vanzelfspekende de Algerijnen die opstand kwamen tegen het Franse koloniale. Een strijd voor gerechtvaardige onafhankelijkheid die de Franse machthebbers vaak op brute wijze probeerden te voorkomen waarbijintinidatie, gevangschap, martelingen en moordpartijen bijna de gewoonste zaak van de wereld waren.

In de novelle Daar in de bergen… brengt Maïssa Bey drie personen samen in een treincoupé. De vertelster, een vrouw die net Algerije verlaten heeft om zich in Frankrijk te vestigen, een al wat oudere man en een jonge vrouw. Ze reizen per trein naar Marseille en brengen, noodgedwongen, een aantal uren met elkaar door.

Door een voorval in de trein raken ze met elkaar in gesprek. De vertelster heeft haar vader verloren in 1957. Tijdens de oorlog is hij in de gevangenis terecht gekomen, gemarteld en vermoord. Maar ook de oudere man heeft een verleden als hospik voor het Franse leger in Algerije. En het meisje heeft een opa die als onderwijzer gewerkt heeft in Algerije. Het land waar hij met liefde over praat en naar terugverlangd. Echter wel het Algerije van voor de “gebeurtenissen” zoals hij de oorlog eufemistisch omschrijft.

Indringende en uitmuntende novelle die haarfijn blootlegt dat een gruwelijke oorlog altijd mensenwerk is

Gevangen in hun eigen perceptie van het verleden, schets Bey een zeer genuanceerd beeld van de gebeurtenissen tijdens de oorlog. Haar eigen vader die streefde naar de onafhankelijkheid van Algerije,  is in 1957 zelf opgepakt door de Fransen, gemarteld en heeft het met de dood moeten bekopen. Ondanks dit gruwelijke feit heeft ze in de korte novelle een bewonderenswaardige gelaagdheid aan te brengen en zelfs enigszins begrip op te brengen voor de martelaars.

Daar in de bergen… is een indringende en uiterst genuanceerde novelle die haarfijn weet bloot te leggen dat oorlog altijd door mensen gevoerd wordt en er met menselijke maat naar gekeken moet worden om de draagwijdte van de gevolgen ervan goed te kunnen begijpen. Een ambivantie die lastig is op een goede manier te verwoorden zonder voorbij te gaan aan de slachtoffers. Maar dat is nu juist waarin Bey wonderwel op zeer overtuigende wijze slaagt en waat het boek zo bijzonder maakt. De novelle Daar in de bergen… van Maïssa Bey mede daarom gewaardeerd mer de maximale ∗∗∗∗∗ (uitmuntend).

Recensie van Theo Jordaan

Daar in de bergen…

• Schrijfster: Maïssa Bey (Algerije)
• Soort boek: novelle
• Origineel: Entendez-vous dans les montagnes (2002)
• Nederlandse vertaling: Tineke van Roozendaal
• Uitgever: Uitgeverij Artenon
• Verschenen: 27 augustus 2019
• Omvang: 90 pagina’s
• Uitgave: Paperback
• Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitmuntend)

Flaptekst van de novelle

Entendez-vous dans les montagnes (2002) is het derde boek van Maïssa Bey dat in Nederlandse vertaling verschijnt.. Deze novelle gaat over de gewelddadige dood van haar vader in 1957 in de Algerijnse Oorlog. Een juweel van een tekst, gelaagd en vlijmscherp ook. Gelaagd omdat het niet louter over de Algerijnse oorlog gaat. Beulen in alle oorlogen hebben een menselijke kant. De vertelster, een Algerijnse, zit in Frankrijk in de trein en leest De Voorlezer van Bernhard Schlink. Dat het om autofictie gaat is duidelijk; de bijlagen bewijzen dat. Tineke van Roozendaal Désirée Schyns promoveerde in 2007 aan de Universiteit van Amsterdam op een proefschrift over de verbeelding van de Algerijnse onafhankelijkheidsoorlog in fictie van Franstalige Algerijnen. Haar nawoord plaatst de novelle in een heldere context.

Maïssa Bey (1950, literaire pseudoniem van Samia Benameur). De schrijfster woont en werkt in Sidi bel Abbes (Algerije). Ze heeft Frans gestudeerd en ze was docent aan middelbare scholen voordat ze zich totaal aan het schrijven wijdde. In 2000 richtte ze Paroles et Ecriture op, een platform voor culturele uitwisseling. Ze heeft verschillende prijzen gewonnen. In 2005 de Grand Prix des libraires algériens pour l’ensemble de son œuvre, in 2010 de prix de l ‘Afrique Méditerranéenne/ Maghreb voor Puisque mon coeur est mort (Mijn hart is immers versteend ). Hizya werd in 2015 genomineerd voor de Prix Femina.

Bijpassende Boeken en Informatie

• Algerijnse Schrijvers en Schrijfsters