Johannes V. Jensen Himmerlandsgeschichten recensie en informatie over de inhoud van het boek met verhalen van de Deense Nobelprijswinnaar. Op 19 februari 2020 verscheen bij Uitgeverij Guggolz Verlag de Duitse vertaling van Nye himmerlandshistorier van de Deense schrijver Johannes V. Jensen. Er is op dit moment geen Nederlandse vertaling van deze verhalen verkrijgbaar.

Johannes V. Jensen Himmerlandsgeschichten Recensie

Er is een aantal winnaars en winnaressen van de Nobelprijs voor de Literatuur die inmiddels een klein beetje in de vergetelheid zijn geraakt. Soms wellicht terecht en zo nu en dan zeker onterecht. Denk maar eens aan de IJslandse Nobelprijswinnaar Halldor Laxness waarvan in de afgelopen vijftien jaar heel wat werk in het Nederlands is vertaald en daarmee is er, terecht erkenning gekomen voor de kwaliteit van zijn werk.

Maar daarnaast zijn er schrijvers zoals de Finse schrijver Frans Eemil Sillanpää en de Deense schrijver Johannes V. Jensen die in 1944 werd vereerd met de Nobelprijs. Voor beiden geldt dat er ooit boeken in Nederlandse vertaling zijn verschenen. Maar dat is inmiddels vele decennia geleden. In het Duits en in het Engels is het aanbod van vertalingen gelukkig wel beter beschikbaar.

De Duitse uitgeverij Guggolz Verlag is gespecialiseerd in het uitgeven van meesterwerken uit de Scandinavische, Baltische en Oost-Europese literatuur die een beetje in de vergetelheid zijn geraakt. Bovendien worden deze boeken zeer zorgvuldig en mooi uitgegeven met veel achtergrondinformatie, een nawoord en uitleg bij de tekst.

Dit geldt ook voor de verhalenbundel Himmerlandsgeschichten (Nya Himmerlandshistorier) die voor het eerst in Denemarken werd uitgegeven in 1904. Johannes V. Jensen heeft in dit boek verhalen gebundeld die zich afspelen in Himmerland, een streek in Jutland, die in de tweede helft van de 19e eeuw gerust nog afgelegen en geïsoleerd genoemd kan worden.

De Industriële Revolutie was nog nauwelijks doorgedrongen, alhoewel er wel kleine eerste signalen waren. Het was nog een arme, grotendeels boerengemeenschap waarin ook een aantal ambachtslieden actief was. Veel rijkdom was er niet en de bevolking leefde er nog grotendeels zoals ze al een paar honderd jaar deden. In de verhalen schetst Jensen een liefdevol portret van bijzondere gebeurtenissen en mensen uit zijn geboortestreek.

Liefdevolle, onsentimentele en boeiende verhalen van vergeten Deense Nobelprijswinnaar

Fijn is dat de vertaler ervoor gekozen heeft om de oud-Deense tekst om te zetten in een moderne Duitse vertaling. Hierdoor blijkt de kracht van de verhalen en krijg de lezer een mooi beeld van deze plattelandsgemeenschap in het Jutland van de 19e eeuw. Opvallend is dat er de personages in de verhalen een diepgang meekrijgen die ook de moderne lezer zal aanspreken. De verhalen van Jensen zijn liefdevol, maar toch onsentimenteel en hebben, ondanks het feit dat ze inmiddels al zo’n 120 jaar oud zijn, een universaliteit die ook de hedendaagse lezer zal aanspreken. Tijd voor een Nederlandse vertaling, zou ik zeggen! Himmerlandsgeschichten is gewaardeerd met ∗∗∗∗∗ (uitstekend).

Himmerlandsgeschichten

• Schrijver: Johannes V. Jensen (Denemarken)
• Soort boek: verhalen uit Denemarken
• Origineel: Nye himmerlandshistorier (1904)
• Duitse vertaling: Ulrich Sonnenberg
• Uitgever: Guggolz Verlag
• Verschenen: 19 februari 2020
• Omvang: 235 pagina’s
• Uitgave: Gebonden Boek / Ebook
• Waardering boek: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)

Flaptekst van het boek met verhalen van Johannes V. Jensen

Johannes V. Jensen (1873–1950) schuf in seinen Himmerlandsgeschichten Figuren, die er den Menschen aus seiner Kindheit nachempfand und in der Literatur unsterblich werden ließ. Jensen erfasste menschliche Regungen und Eigentümlichkeiten mit so wenigen konzentrierten Worten, dass das individuelle Schicksal und die existenzielle Tiefe der Charaktere gleißend zum Vorschein treten. Wir lernen Donnerkalb kennen, einen verwachsenen Einzelgänger, der eigensinnig und unverdrossen den Geschäften seines Lebens nachgeht. Auch das junge Genie Jens, Protagonist einer anderen Geschichte, der erfüllt ist von hochstrebenden Plänen, die er bis zum frühzeitigen Sterbebett nicht aufgeben wird, rückt uns berührend nahe. Außerdem erfahren wir von der Ankunft des Wanderzirkus Wombwell, durch den die weite Welt ins Himmerland einzieht und der die Bewohner in hellen Aufruhr und Erregung versetzt. Jede Geschichte enthält ganze Existenzen und ist doch nur ein Mosaikstein im Kosmos des Jensen’schen Himmerlands.

Ulrich Sonnenberg hat die Geschichten aus der spärlich besiedelten, kargen Gegend Himmerland in eine Sprache übertragen, die prägnant verknappt und gleichzeitig elegant daherkommt, immer mit einer Prise lakonischen Spotts, aber voller Zuneigung. Seine Übersetzung lässt Jensens Erzählungen scheinbar mühelos in der Gegenwart zur Entfaltung kommen. Vielleicht lesen sich diese Geschichten aus einer untergegangenen Welt so gut, weil sie uns ewig menschliche Regungen und Lebensbilder nahebringen und, der historischen Zeitgenossenschaft enthoben, ihren Kern umso strahlender offenbaren.

Johannes V. Jensen (Denemarken) – Neue Himmerlandsgeschichten
verhalen over Jutland uit 1910
Uitgever: Guggolz Verlag
Verschijnt: 15 augustus 2022

Bijpassende boeken en informatie

• Deense schrijvers en schrijfsters