Peter Lenssen Bitterdagen Recensie Roman over Limburg
Wat een hartverscheurend mooi boek is Bitterdagen. Peter Lenssen grijpt je al meteen op de eerste bladzijde naar de strot. We maken kennis met een zorgmijder. Hij heeft van zijn huis hermetisch afgesloten voor alles wat naar gemeenteambtenaren of hulpverlening ruikt. Klaar ermee, absoluut niets wil hij er mee te maken hebben. Hij heeft veel te veel gezien in het leven om op wat voor wijze dan ook vertrouwen te kunnen hebben in instanties, gemeenten en andere goed bedoelende lieden.

Rouw is geen gemoedstoestand maar een levenstaak
De hoofdpersoon van Bitterdagen is in diepe rouw. Deze rouw lijkt geen gemoedstoestand maar eerder een levenstaak. Hij is een gepensioneerde geschiedenis leraar uit Limburg, in de buurt van Heerlen is hij geboren en getogen en nooit weggegaan, middenin de mijnstreek, op een paar kilometer vanaf de Duitse grens. Hij woont in zijn uppie. Alle dierbaren zijn dood, dood door gekte zoals zijn vriend Sjors die getraumatiseerd uit het jappenkamp naar Zuid-Limburg kwam. Dood door kanker, zoals zijn grote liefde Jeanne, dood door de Duitsers(of door de NSBer Klavermans) zoals zijn vader, dood door verraders, zoals zijn moeder vanwege Joodse onderduikers, zijn tante Grete en haar zoon Hans die bij hen thuis ondergedoken zaten afgevoerd naar de kampen, zijn jeugdvriend Matti aan kanker. Een Marokkaanse hoer vindt, wanneer het haar uitkomt, onderdak bij hem. Hij vindt bij haar soms geestelijke en lichamelijke warmte. Zijn burcht wordt voor indringers bewaakt door zijn twee trouwe honden. Eigenlijk de enige levende wezens die hij altijd om zich heen kan hebben. Met al zijn doden kan hij het goed vinden ook al heeft hij regelmatig woordenwisselingen met hen. Gaande het boek maak je kennis met al deze voor Sjef nog levende geesten. Sjef zegt hierover op bladzijde 40:
”Het verleden wordt een onontkoombaar heden. Dwarse herinneringen beuken op de deur. Ze laten me geen keuze”.
Hij gaat vanbinnen kapot wanneer zijn Jeanne ligt te creperen van de kanker. Voelt zich in de steek gelaten door haar en voelt zich daar tegelijk schuldig over. Hij gaat niet dood, maar zij. Hij belooft haar te begraven op de door haar aangewezen lievelingsplek. Dat moet dus illegaal, nadat alle wettelijke protocollen zijn voltrokken. Met haar hoofd naar het oosten zodat zij altijd de zonsopgang zou zien. Een prachtig beschreven wandeltocht naar Aken waarin de hechte band tussen vader en zoon beschreven wordt. Sjef is 6 jaar. Gaat met vader onderweg. Op weg naar een echte wereldstad waar vader zo prachtig over kan vertellen. En nu mag hij mee. Als bijna gelijkwaardig aan vader. Vader is trots op zijn jongen. Dat hij zo goed kan lopen. Dat hij zoveel wil weten. Dat hij nooit genoeg krijgt van alles wat vader weet. Over de geschiedenis van deze wereldstad. Over de kerken die daar staan. Over hoe het landschap ontstaan is. Maar deze prachtige dag eindigt in een bitterzwarte nacht. Het is 1933. De tocht met vader en de woorden van Sjors, zijn vriend, dat het heden ook het verleden is, zorgen ervoor dat Sjef niet anders kan dan geschiedenis gaan studeren. Door de ogen van Sjef wordt duidelijk in wat voor een hel Sjors jarenlang geleefd heeft tijdens de onafhankelijkheidsoorlog in Indonesië. Als kind mishandeld door zijn vader, daarna mishandeld door de Jappen, vrouw en kinderen vermoord, in zijn eentje aangekomen in Nederland met nog veel meer slachtoffers uit zijn oorlog. Hij kon die oorlog van Sjef er niet meer bij hebben. Met terugwerkende kracht wil Sjef het voor elkaar krijgen Sjors wat warmte en liefde te bieden. Maar daarvoor is Sjors te kapot . Dat komt niet aan. Dat blijft niet hangen.

Treffende beschrijvingen van jeugd- en jongensvriendschap en hypocriete volwassenen
Zo gaat het verder in Bitterdagen. Rouw, rouw en nog eens rouw. Hard, zwart, bitter. Maar ook treffende beschrijvingen van jeugd- en jongensvriendschappen. Over hypocrisie. Bij leraren en andere volwassenen in zijn leven. Tussen neus en lippen door krijg je ook een beeld van hoe het toeging in de mijnen. De verschrikkelijk slechte arbeidsomstandigheden. De onveiligheid. De onverschilligheid van de grote bazen. Ook de fysieke ongemakken die onvermijdelijk gepaard gaan met het ouder worden, worden plastisch en met veel humor beschreven. Even citaat, van pagina 206, gewoon omdat ik het te mooi vind.
“ Werkelijk, alles doet zeer. Spiertjes, botjes, plooitjes en zenuwen, de hele godverdommese santenkraam die de bal van het hoofd moet stutten, hangt als verrot betonvechtwerk aan de romp van een door sloopkogels uiteengereten flatgebouw”.

Prachtige beeldspraak, meanderende en hallucinerende zinnen, fascinerende gedachtenstromen en herinneringen.
Wat kan die man schrijven, deze Peter Lenssen. Korte, krachtige zinnen zonder tierelantijnen. Prachtige beeldspraak. Meanderende en hallucinerende zinnen, gedachtenstromen en herinneringen. Het kan niet anders dat je je als lezer laat meevoeren. Dat je op plekken aankomt waarvan je zeker weet dat het niet aangenaam gaat voelt. Dat het echt nodig is dit boek soms even weg te leggen omdat het van belang is af en toe aan het zwarte, het bittere te ontsnappen. Maar onherroepelijk wordt je er toch weer, sneller dan je denkt, naartoe getrokken. Nog nooit had ik van deze auteur gehoord. Ik weet zeker dat ik op zoek ga naar zijn eerste roman omdat ik ernstig nieuwsgierig geworden ben naar hem. Hoe is het mogelijk dat deze Peter Lenssen zo’n onbekende schrijver is? Peter Lenssen Bitterdagen is gewaardeerd met de maximale ★★★★★ (uitmuntend).

Recensie van Mieke Koster

PETER LENSSEN BITTERDAGEN
– Titel: Bitterdagen
– Schrijver: Peter Lenssen  (Nederland)
– Soort boek: Lpsychologische roman, sociale roman
– Uitgever: In de Knipscheer
– Verschenen: 18 april 2017
– Omvang: 404 pagina’s
– Uitgave: Paperback
– Prijs: € 22,00
– Waardering: ★★★★★ (uitmuntend) Mieke Koster
– …Meer Informatie en Bestellen >

Bijpassende Boeken en Informatie
– Peter Lenssen – Pleisterplaats Belleville (maart 2018)
– Boekrecensies November 2017
– Nieuwe Nederlandse Romans 2017
– Nieuwe Boeken April 2017