Thore D. Hansen Brunhilde Pomsel Een Duits leven Recensie
Brunhilde Pomsel werd in 1911 in Berlijn geboren. Van 1942 tot 1945 werkte ze als secretaresse op het propagandaministerie van Joseph Goebbels. Ze was een van de laatst overlevende getuigen van het nazi-regime en overleed vlak nadat zij haar verhaal vertelde. Thore D. Hansen, die haar verhaal optekende, is politicoloog en socioloog met zijn specialisaties internationale politiek en geheime diensten.

Joseph Goebbels was een van de grootste oorlogsmisdadigers ooit en bevond zich in het midden van het machtscentrum van nazi-Duitsland. Brunhilde Pomsel kon over de schouders van haar baas meekijken hoe het schrikbewind ontstond en huis hield. Waarschijnlijk net als veel Duitsers uit die tijd deed ze dat met een blind plichtsbesef. Achteraf, wanneer de tijden in Duitsland zijn veranderd, werd ze zich bewust van de gebeurtenissen. En vanuit dit perspectief schreef (vertelde) ze dan ook haar verhaal. Hoe kon ze zo dom en kortzichtig zijn geweest. Ze zag toch dat de Joden opgepakt werden en niet meer terug kwamen. Toch voelde ze niet schuldig, ook na de oorlog niet. Ze heeft niets misdaan. Maar met niets doen, kan je toch schuldig zijn. Na de oorlog werd ze opgepakt door de Russen. En met wat geluk kwam ze 5 jaren levend door in een gevangenkamp, waarna ze haar leven weer oppakte. Zonder gewetenswroeging. Haar is te verwijten dat ze het niet wilde weten. Ze wilde niet verder denken. Ook na de oorlog niet. Over de schouders meekijken van Goebbels deed ze dus niet. Dat is ook de conclusie van Hansen en hij voegt er in zijn uitgebreide toelichting de boodschap aan toe dat we als kijkers van de deze wereld niet mogen wegkijken van de grote problemen. Hiermee krijgt het boek helaas een te grote subjectieve lading. In deze tijd kan je via internet bijna alles te weten komen, maar hoe zat dat in de jaren 30 en 40? De gewone Duitser las zijn krant en sprak met buren en vrienden. Dat gold echter niet voor Brunhilde. Dat Hansen zich zorgen maakt over Trump is mogelijk maar heeft niet zo veel met Brunhilde te maken. Vergelijkingen trekken met het verleden is (bijna) niet mogelijk.

En daar is dan ook alles mee gezegd. Eigenlijk is dit boek een verwoording van een documentaire “Ein Deutsches Leben” uit 2013 waarin Brunhilde haar verhaal al vertelde. En zo is het boek ook geschreven. Je hebt de hele tijd het idee dat Thore Hansen alles uit de kast getrokken heeft om het boek te vullen. Noten van Brunhilde, inleiding per hoofdstuk, uitgebreid voorwoord en een 70 bladzijde lang nawoord vol met herhalingen naar de vorige 130 bladzijden en niet zo zinvolle parallellen naar de huidige tijd. Eigenlijk zoekt het boek naar inhoud. Brunhilde is per ongeluk in de buurt van Goebbels terecht gekomen maar heeft de man nauwelijks ontmoet of informatie gelezen over de oorlog. Het meest interessante nog is dat Brunhilde een gewone Duitse is die de oorlog is overkomen en niet nadenkt over wat en hoe het kon gebeuren. Een zoektocht naar verklaringen of een parallel met de huidige tijd is veel te ver gezocht en rukt het kleine verhaal van Brunhilde uit de historische context. Mijn advies, laat het boek links liggen en kijk op netflix naar Der Untergang. Veel interessanter. Thore D. Hansen Brunhilde Pomsel Een Duits leven is gewaardeerd met ★ (redelijk).

Recensie van: Jos van Raan

THORE D. HANSEN & BRUNHILDE POMSEL – EEN DUITS LEVEN
Het confronterende verhaal van de secretaresse van Joseph Goebbels
– Titel: Een Duits leven
– Schrijvers: Brunhilde Pomsel  Thore D. Hansen  (Duitsland)
– Soort boek: autobiografische oorlogsverhalen
– Origineel: Ein Deutsches Leben
– Nederlandse vertaling: Marten de Vries
– Uitgever: Xander Uitgevers
– Verschenen: juni 2017
– Omvang: 240 pagina’s
– Uitgave: Paperback / Ebook
– Prijs: € 19,99
– Waardering: ★ (redelijk) Jos van Raan
– …Meer Informatie en Bestellen >

Bijpassende Boeken en Informatie
– Nieuwe Boeken Juni 2017
– Romans over de Tweede Wereldoorlog