Jonas Eika Na de zon. Op 22 februari 2024 verschijnt bij uitgeverij Koppenik de Nederlandse vertaling van de verhalenbundel van de Deense schrijver Jonas Eika. Op deze pagina lees je informatie over de inhoud van het boek en over de uitgave. Daarnaast is er aandacht voor de boekbesprekingen en recensie van Na de zon, het boek van de Deense schrijver Jonas Eika.
Jonas Eika Na de zon informatie
Jonas Eika is in 1991 geboren in de wijk Hasle in de Deense stad Aarhus. In 2015 debuteerde hij met de roman Lageret Huset Marie die nog niet in vertaling is verschenen. Voor zijn verhalenbundel Efter solen (Na de zon ) uit 2018 de verhalenbundel waarover je hier uitgebreide informatie kunt lezen, werd hij bekroond met de Noordse Raad Literatuurprijs, de meest prestigieuze onderscheiding voor literatuur uit Scandinavië.
Recensie en waardering van Na de zon van Jonas Eika
- “Dit is een boek dat moeilijk uit je hoofd te krijgen is, als een extravagante droom.” (The Guardian)
- “Van Eik’s proza gaat een lichtvoetig, waakzaam en onvoorspelbaar animalisme uit: het is praktisch panteresk. Een opwindend en uiterst origineel boek.” (Claire-Louise Bennett)
- “Meedogenloos spannend…een orgie van het onvoorspelbare.” (New York Times Review of Books)
Jonas Eika Na de zon recensie van Tim Donker
Zie hier. Zie de mens. Zie Jonas Eika. Het orzjieneel van deze roman, Efter solen, verscheen bij Basilisk, geen Amerikaanse maar een Deense presser. En ik weet niet of hij in de nacht schrijft bij kale peertjes maar van een mens met grasgroen haar kun je veel verwachten. Het is misschien ook niet direkt schoonheid dat me in het gezicht slaat bij het lezen van Na de zon maar iets hierin slaat me toch zeker wel ins gelaat (en in 1995 ging Levinas dood en vier jaar eerder werd Eika geboren, het kan allemaal al weer geen toeval zijn). Of misschien niet slaat. Misschien klauwt het. Ofnee. Ik denk dat Eika mijn bloes iets te hoog dichtknoopt, nu spant het rond mijn nek.
(toen mijn zoon nog veel jonger was dan vandaag, een dreumes nog of een peuter misschien, zat hij op zijn aankleedtafel terwijl ik zijn bloes dichtknoopte. en altijd zei hij: niet tot en met het hoogenste knoopje dichtknopen he pappa. en altijd zei ik nee hoor wees maar gerust. en altijd hetzelfde, het was allang geen informatieuitwisseling meer, het was meer een ritueel, een roetine, zoiets als het goedemorgen heb je lekker geslapen als ik soggus zijn kamer betrad, iets waarop niet eens altijd een antwoord kwam)
Zie in Eika gerust een kronikeur van het ongemak, een verkenner van het (on)mogelijke. In eerste is er nog niks aan de hand in deze verhalen (ja een verhalenbundel is dit, zei ik dat al?): iemand mist een afspraak; een jonge man neemt een zomerbaantje waarbij hij het strandgasten zoveel mogelijk naar de zin moet maken; een man en een vrouw verwachten een baby; een oude man woont bij een woestijn en kuiert eindsweegs de uitgestrektheid in. Maar bij Eika ligt het surrealistiese en het bizarre steeds op de loer; soms als schoonheid die slaat misschien maar veel vaker als het onheimelijke dat de lezer de keel snoert.
De man die zijn afspraak miste? Ja die moest naar de bank, maar wordt ter plaatse geconfronteerd met het nogal Shaun Prescott-achtige beeld van een bank die in één nacht in de bodem is weggezonken. Het zomerbaantje heeft sektariese trekjes en na hun uren komen de jonge mannen allen tesaam en hebben sex (of iets dat daar genoeg op lijkt om er voor door te kunnen gaan) in een bad waarin hun spermacellen als kleine zwemdiertjes tot leven komen. De man en de vrouw die op gezinsuitbreiding wachten nemen een thuisloze in huis die zich alras gedraagt als pseudo-kind, als sexslaaf, als derde geliefde. En in de woestijn kun je kuieren, als je niet te ver van huis geraakt tenminste, maar je kunt er ook dingen opgraven die van buitenaardse komaf lijken te zijn.
Eika laat de lezer steeds op zijn hoede zijn, steeds het onverwachte verwachten. Het is horreur, het is koortsdroom, het is een delirium. Het lijkt ook, vaak, de ultieme vorm van alleenheid. Eika’s verhaalfiguren zijn veelal mensen die zich aan de rand van de samenleving bevinden (in een enkel geval zelfs letterlijk). Randelingen, noem je dat zo?, vanaf heden noemen we het zo, die geen enkel “elders” meer hebben om nog naartoe te kunnen. De man die zijn afspraak met de bank miste, wordt opgevangen door een vreemd figuur dat handelt in “derivaten”: “goederen” die (tegen meerprijs uiteraard) worden verkocht nog voor zij zich goed en wel als goederen konden gaan gedragen. Een tijdje leeft de man samen met de derivatenhandelaar in diens vreemde appartement, zulke dingen kunnen gemakkelijk in Eika’s universum, tot hij weer zomaar ergens wordt achtergelaten zonder geld of have of goed. Het zomerbaantje op het stand beschermt tegen niks: als een ontevreden strandgast één van de jongens doodslaat blijft dat zonder consequenties, en lijkt het voor zijn collega’s niet meer te zijn dan een dag als alle andere; zo snel mogelijk het bloed wegpoetsen vooraleer iemand er aanstoot aan neemt. Maar evengoed nemen ze het op zich onschuldige toeristen af te persen met bizarre video’s die ze op het internet zetten. Nog voor de baby komt zit het huis van de toekomstige vader en moeder vol zwervers die de meest onwaarschijnlijke verschijnselen met zich meebrengen. De man in de woestijn geraakt in een onfortuinlijk kruisvuur tussen soldaten en buitenaardse wezens waaruit hij meer dood dan levend tevoorschijn komt maar eenmaal terug thuis in zijn camper lijkt er weinig meer aan de hand te zijn. Alles is maf bij Eika alles is beklemmend bij Eika alles is ongrijpbaar bij Eika.
Dit is waar ik naar heb gezocht. Dit is helemaal niet waarnaar ik heb gezocht. Denkt nu t schrijverken (oké dat van dat mes is niet waar, dat was een emotioneel geladen hyperbool)
Het is dit: dat Eika de lezer vaak het raden laat.
In Casey, de “ik” uit Rory, Aurora en ik (Rory en Aurora zijn dan de toekomstige ouders die de thuisloze Casey een tijdje in huis nemen), zag ik b’voorbeeld een tijdlang een manifestasie van Aurora’s ongeboren kind, en ik dacht hierin een soort Ariel Dorfman te kunnen lezen: de opstand der ongeborenen maar dan blijkt alles weer Eikaesker dan Dorfman ooit had kunnen worden. Zijn de jongens met het strandbaantje in Bad Mexican dog (een verhaal dat op het eind van deze bundel nog eens hernomen wordt trouwens) slachtoffers van een korrupte, kapitalistiese maatschappij of een stelletje bandeloze, hedonistiese, opportune uitvreters? Is wat daar met die oude man in de woestijn gebeurt science fiction of gewoon een in de hete zon gebraden slechte droom? Is Eika een postmodernist, een genie, een maatschappijkritikus of gewoon een verveelde gast die van gekkigheid niet meer weet wat te verzinnen? Uw raad is als goed als de mijne.
En misschie maakt het niet uit wat het is. Misschien moet je gewoon maar lezen. Misschien is er alleen maar schoonheid die slaat, klauwt of snoert.
In beelden van de zee (“De zee is mooi zonder het vermogen de hele tijd een turquoise ansichtkaart te zijn. Mooi zonder de wil de schepen te sparen die er ’s nachts op varen. Een immense plas van volmaakte gehoorzaamheid”) (en zoiets las ik dan in Zeeland he); van in het beton weggezonken bankgebouwen; van een huis stampvol theedrinkende zwervers; van zwevende woorden die de dingen waarnaar ze verwijzen met zich meetrekken.
Of in een angst voor, en enkele maal een verlangen naar, het niet-bestaande.
Want ja van dat laatste gesproken. Wordt het daar in die woestijn allemaal wel heel erg sci-fi met die oude man nabij een dorpje dat Rachel heet en dat in Nevada ligt. Vond ik het wel een beetje obligaat, met die soldaten en dat vermoeden van buitenaardse activiteit. Eindigt het alles is een artikel / in memoriam over Karen Ruthio omdat de vrouw van de man in de woestijn een konsert van haar bezocht op het moment dat hij zijn graafwerk in de woestijn aan het verrichten was. En god, ik dacht.
Oké ik geef toe dat ik Karen Ruthio gegoogled heb. Of liever: ik discogs’te haar maar toen dat niets opleverde probeerde ik google. Maar ze bleek niet te bestaan. ZE BLEEK NIET TE BESTAAN godverdomme. Waarom, Eika, waarom? Waarom deze kwelling? Waarom midst al dat bestaande want
Area 51 bestaat
The Little A’le Inn bestaat
Rachel, Nevada bestaat
de woestijn bestaat
Las Vegas bestaat
konserten bestaan
kleine dieren bestaan
buitenaards leven bestaat zeer vermoedelijk (misschien niet in dit zonnestelsel maar waarom zou dat maffe, stompzinnige aardbolleke van ons de enige planeet in het heelal zijn dat beschikt over die uniciteit die wij “leven” noemen?)
& al deze dingen bestaan en bestaan en bestaan en van de meeste ervan interesseert het me niet eens ene lor dat ze bestaan (hoewel Rachel, Nevada me nog wel een leuke plek lijkt om dood te gaan), waarom me dan, waarom waarom waarom Eika, me tantaliseren met dat verhaal over Ruthio die, als ze bestaan had, naar alle waarschijnlijkheid de allermooiste muziek van heel de wereld op haar naam had gezet; zoals ik het uit dat artikel begreep een mengeling van country, appalachian folk, avantgarde, drone, ambient en Oliveros-achtig accordeonspel – shit man, AL die platen die gij noemt in dat artikel had ik willen hebben. Maar ja. Alles bestaat. Maar Karen Ruthio bestaat niet.
Dit is de wereld van Jonas Eika. Dit is zijn vervreemding. Dit is wat je nooit vertrouwen kunt. Alles is altijd iets anders bij hem. De nachtmerrie waaruit je vaak blij bent te ontwaken. Of de droom die je met spijt in het hart achter moet laten.
Na de zon
- Auteur: Jonas Eika (Denemarken)
- Soort boek: Deense verhalen
- Origineel: Efter solen (2018)
- Nederlandse vertaling: Michal van Zelm
- Uitgever: Koppernik
- Verschijnt: 22 februari 2023
- Omvang: 168 pagina’s
- Uitgave: paperback
- Prijs: € 22,50
- Boek bestellen bij: Bol / Libris
- Winnaar Noordse Raad Literatuurprijs
Flaptekst van het boek van de Deense schrijver Jonas Eika
Op het strand in Cancún verrichten jonge jongens diensten aan welgestelden onder de zon. In Kopenhagen mist een IT-consultant zijn werkafspraak en wordt in plaats daarvan verleid door een bleke jongeman die hem laat kennismaken met de handel in derivaten, een spookeconomie die de oude aandelenmarkt heeft vervangen. Een rouwende oude man vindt een vreemd voorwerp in de woestijn dat hem steeds meer in beslag neemt; terwijl zijn vrouw naar een concert in Las Vegas is, probeert hij zich ermee te verenigen. In wat Londen genoemd zou kunnen worden, proberen drie mensen een gezin te zijn, maar worden onder druk gezet door verslaving, financiën en een baby die op komst is.
Bewust of onbewust nemen ze allemaal deel aan de ontrafeling van deze wereld, als voorbereiding op de wereld die gaat komen.
Bijpassende boeken
