Jan Brokken Baltische zielen recensie waardering en informatie over de inhoud van dit boek over Estland, Letland en Litouwen. In Baltische Zielen neemt Jan Brokken je mee op reis door de Baltische staten. Langs een twintigtal Baltische Zielen. Bekende en onbekende zielen. Overledenen, maar zeker ook nog een aantal levenden.De Baltische Staten. Op school nauwelijks aandacht aan besteed. Ja, het alom bekende rijtje; Estland, Letland en Litouwen, maar verder? Na het lezen van De Drie Plagen Van Jaan Kross, waarin je als lezer wordt meegesleept door de geschiedenis van het 16de eeuwse Lijfland, wat nu Estland heet, is de nieuwsgierigheid naar dit deel van Europa aangewakkerd.
Jan Brokken Baltische zielen Recensie
Omdat Jan Brokken de Baltische geschiedenis in dit boek koppelt aan levensverhalen komt dit heel dichtbij. Kun je als het ware de eeuwige angst voor een omwenteling, die blijkbaar in dit gebied al eeuwenlang op de loer blijft liggen, ruiken en voelen. Hij vaart in een mooie september van 1999 via de Oostzee naar dit gebied. Vertelt over het oogverblindend mooie licht, mooie luchten. Halverwege het boek schrijft hij hoe Rothko zich hierdoor liet inspireren. Maar we ontmoeten nog veel meer mooie mensen, zoals Arvo Pärt de wereldberoemde componist uit Estland, Chaim Lipchitz de beeldhouwer, Hannah Arendt de filosofe, Gidon Kremer de vermaarde violist.
Oogverblindend licht, fascinerende mensen en een verbijsterende geschiedenis
Maar eerst naar Riga, de boekhandel van Janis Roze. Begonnen als uitgeverij in 1914, de boekwinkel opende in 1918. Dit bedrijf wordt nu nog gerund door zijn kleinzoon. De boekhandel door de tijd heen als pleisterplaats voor schrijvers en wetenschappers diende, ondanks onderdrukking, bezetting, verboden en streng toezicht van de verschillende heersende machten. Na de burgeroorlog in 1920 werd de Republiek Letland werd uitgeroepen. Na eeuwenlange overheersing door Zweden, Russen, Duitsers, Polen ging men weer Ests praten. De drukkerij volop Estse literatuur uitbrengen. Maar natuurlijk werden deze landen betrokken bij de 2de wereldoorlog. Eerst overruled door de Russen, daarna bevrijd door de Duitsers. Natuurlijk wist ik van de Europese Jodenvervolging, maar ook hier in de Baltische staten in “perfectie” uitgevoerd. Dat was mij eigenlijk onbekend.
Eeuwenlange bezetting door buitenlandse machthebbers
Zo’n verhaal van eeuwenlange bezetting door buitenlandse machthebbers, altijd op je hoede zijn, altijd onderdrukt worden, nooit een eigen moedertaal mogen leren en spreken en lezen,altijd opgejaagd. Jan Brokken praat met componisten, acteurs, filosofen, filmmakers, kunstenaars. Allen met hun familie geschiedenis verbonden aan deze Baltische staten. Inmiddels verspreid over de wereld. Velen willen van ze levensdagen niet meer terug, anderen graag per omgaande. Allen getekend door dit leven.
Jan Brokken vertelde op radio 1 in Kunststof dat hij alle verhalen is wezen ophalen behalve het verhaal over het lot van Anna-Liselotte van Wrangel. Dat is hem echt in de schoot gevallen. Daardoor lijkt dit verhaal ook het dichtst bij te komen. Lotti, en uit Estland gevlucht meisje dat in twee maanden tijd vloeiend accentloos Nederlands spreekt. Zij schopt het tot hoofdredacteur van het Nederlands modeblad de Marion. Haar dochter Karin ziet haar moeder voor het eerst echt gelukkig wanneer zij samen teruggaan naar het ouderlijk huis en Lotti, voor het eerst sinds 40 jaar weer met haar oom Ests hoort spreken. Hartverscheurend.
Baltische zielen heeft niets aan actualiteit ingeboet
Dit boek, uitgegeven in 2010 is nog zo actueel als wat. De annexatiedrift van Poetin blijft ongewis. De onrust in Europa is ook niet direct hoopgevend. En in Amerika heeft al een tijdje een soort van cowboy de touwtjes in handen. Jan Brokken heeft mij weer eens overtuigd van de zege van vrijheid op ongeveer alle levensterreinen. Iets wat je je weer ernstig realiseert tijdens het lezen van dit boek. Jan Brokken Baltische zielen is gewaardeerd met de maximale waardering van ∗∗∗∗∗ (uitmuntend).
Recensie van Mieke Koster
Jan Brokken – Baltische zielen
- Titel: Baltische zielen
- Schrijver: Jan Brokken (Nederland)
- Soort boek: reisverhalen, portretten
- Uitgever: Atlas Contact
- Verschenen: 2010
- Omvang: 464 pagina’s
- Uitgave: Paperback / Ebook
- Tags: Baltische Staten, Estland, Letland, Litouwen
- Waardering: ∗∗∗∗∗ (uitmuntend) Mieke Koster
Bijpassende Boeken en Informatie
Jan Brokken (Nederland) – De rechtvaardigen
Hoe een Nederlandse consul duizenden Joden redde
reportage
Uitgever: Atlas Contact
Verschenen: 4 oktober 2018
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
