Categorie archieven: Recensie

Poëzie, Recensie, Vlaamse dichter

Jess De Gruyter – De idiot savant die het wonderkind van de baan rijdt

Jess De Gruyter De idiot savant die het wonderkind van de baan rijdt recensie van Tim Donker en informatie over de inhoud van de dichtbundel. Eind januari 2024 verschijnt bij uitgeverij het Balanseer de nieuwe dichtbundel van de Vlaamse dichter Jess De Gruyter. Hier lees je de recensie van de dichtbundel, informatie over de inhoud van het boek, de schrijver en over de uitgave.

Jess De Gruyter De idiot savant die het wonderkind van de baan rijdt recensie van Tim Donker

Eén moment in de tijd & op aarde dacht ik dat er een gematriatische reden was dat De Gruyter de gedichten in deze bundel laat aanvangen met het getal elf. Het meestergetal met zijn unieke vibrasies & spirituele signifikansie. Misschien. Mogelijkerwijs. Wellicht. Bijwoorden van twijfel. Want waarschijnlijker is dat deze bundel voortzet wat met bundels als Zometeen gaat deze kogel een hoop rotzooi aanrichten en Als ik je neersteek gorgel je voortreffelijk begonnen is (let op de uiterst gelijke vormgeving van de omslagen). Ik ga tot mijn spijt moeten bekennen dat ik die bundels even gemist heb, ik zou ze best willen lezen, ik zou ze best nog willen vinden, ergens, in het soort van poëzieboekhandeltje dat niet anders kan dan zichzelf als verkleinwoord dragen, het soort van poëzieboekhandeltje dat men sjarmant pleegt te noemen, en waarvan de eigenaar een bijzonder innemend mens is, altijd een kop koffie klaar voor zijn klanten, altijd verhalen, altijd een rake suggestie, misschien een muziekje op de achtergrond dat je na een tijd herkennen zult als een seedee van The Saxophones, zoon soort poëzieboekhandeltje, ik zou er graag andere bundels vinden van De Gruyter, ooit, een keer, maar op dit moment blijven de bundels helaas ongelezen voor me, op Zometeen gaat deze kogel een hoop rotzooi aanrichten ben ik ooit wel eens gestuit, op de titel althans, want titels verzinnen die je niet rap vergeet – daar is De Gruyter alvast een meester in.

De idiot savant die het wonderkind van de baan rijdt is inderdaad als een film waar je middenin valt. Waarmee niet gezegd wil zijn dat je andere bundels gelezen moet hebben om deze te kunnen begrijpen maar wel dat de lezer languit met zijn gezicht voorover middenin de aksie valt. Vuilbekkerij, ongelukken, rampen, tragedies, dood, vernederingen, ellende, sadisme, liquidaties, bombardementen. En hollywood zag dat het goed was.

De lezer wordt gestompt en de lezer wordt geslagen en de lezer vraag zich dingen af. Vijf gedichten, 44 bladzijden, korte regellengtes, soms maar een woord per regel – het is misschien niet eens lezen dat hier als meest akkurate woord in aanmerking komt: De idiot savant die het wonderkind van de baan rijdt is een trein die over je heen dendert. Zijn deze vijf gedichten even zovele vermaningen aan het adres van hollywood of van de entertainmentindustrie als geheel en dan met name het medium televisie? De bundel lijkt de neerslag van een avondje “zappen”: wat filmscenes zouden kunnen zijn, misschien letterlijk, ik weet niet, ik zie bijna nooit een film, ik kijk bijna nooit televisie, wordt afgewisseld met wereldschokkende gebeurtenissen die puur op hun onderhoudende waarde lijkt te worden gewogen: zodat je kunt zeggen dat je erbij was, je zat eerste rang toen de torens vielen, het eerste schot werd gelost, de wereld in vlammen opging.

Misschien steekt De Gruyter draken. Misschien persifleert hij de gemiddelde aksiefilm (model jaren tachtig, ja in mijn puberjaren keek ik nog wel eens een film, u weet, waarin Stallone of Schwarzenegger op zijn eentje de communisten of de moslims eventjes mores leert). Misschien uit hij hier zijn zorgen de afstompende of debiliserende werking van televisie, videospellen, internet. De wereld als schijnvertoning met alles waarvan je last kunt hebben, alles waaraan je kunt lijden, alles waarvoor je allergies kunt zijn, alle ouwewijvenpraatjes, alle broodjes aap, alle klinklare onzin, de halve en hele (on)waarheden, de wilde aannames, de blinde gokken en wat je maar moet geloven.

Of misschien braakt Jess de Gruyter in één moeite alle rotzooi uit die via diverse kanalen bij hem naar binnen is gegoten.

Ziel. Zielenkotsen.

Of de stand van zaken misschien. Dit zijn wij. Dit is wat we zagen, we waren eventjes op deze aardkloot, deze rotzooi hebben we gemaakt, en dan gaan we dood. Dat is alles. Dan zijn het misschien geen vijf gedichten, maar één lang, in vijf hoofdstukken opgedeeld, een dystopies en niet bepaald opbeurend gedicht.

Misschien brengt lezing van de andere bundels me nog op andere gedachten.
Misschien ook zou dat weer teveel van het goede worden.

In De idiot savant die het wonderkind van de baan rijdt spreekt een dichter met een volslagen eigen geluid (ja ik weet dat dat het meest afgezaagde achterplatkliesjee allertijden is maar dit keer is het echt waar oké). Zelden sneed de idee van Graham Harman dat alle kunst feitelijk theater is meer hout: je wordt hier alles waar De Gruyter het over heeft. Aan het eind ben je meer dood dan levend misschien maar je weet dat je iets onvergetelijks hebt meegemaakt.

Jess De Gruyter De idiot savant die het wonderkind van de baan rijdt recensie

De idiot savant die het wonderkind van de baan rijdt

  • Auteur: Jess De Gruyter (België)
  • Soort boek: gedichten, poëzie
  • Uitgever: Het Balanseer
  • Verschijnt: 31 januari 2024
  • Omvang: 40 pagina’s
  • Uitgave: paperback
  • Prijs: € 19,50
  • Boek bestellen bij: Bol / Libris

Flaptekst van het nieuwste boek van Jess De Gruyter

Derde deel van Jess De Gruyters zinderend epos waarin vetes worden beslecht, tempels vernield, burchten bestormd, jonkvrouwen geschaakt, gangsters ko geslagen, sportwagens perte totale gereden, beloftes verbroken, boeken verbrand, knieschijven verbrijzeld, moeders aanbeden, kroonjuwelen geroofd, staatshoofden geliquideerd, revoluties gefnuikt, principes verkwanseld, terroristen gekweekt.

Bijpassende boeken en informatie

Nederlandse Romans, Nederlandse Schrijver, Recensie

Toon Tellegen – Dora recensie

Toon Tellegen Dora recensie en informatie over de inhoud van de roman uit 1998. Op 9 april 2024 verschijnt bij uitgeverij Querido de hertuitgave van de roman Dora van de Nederlandse schrijver Toon Tellegen. Hier lees je informatie over de inhoud van de roman, de schrijver en over de uitgave. Bovendien is er een recensie opgenomen van Tim Donker.

Toon Tellegen Dora recensie van Tim Donker

Het was weeral het achterplat. Altijd weer dat achterplat.

Een jongen van zestien die iets aan een meisje wilde vragen, maar niet durfde. En dan “52 variaties in zijn reactie op Dora, die met een picknickmand binnenkomt en vraagt of hij meegaat naar het strand.” En vooral: “minieme variaties, grote gevolgen”. En ik dacht ja.

Want dit is iets dat iedereen kent. Toch? De band opnieuw afdrajen. De band in je hoofd. Afdrajen. Opnieuw en opnieuw. Eindeloos. Maar dat het anders ging. Dat het ging zoals het had moeten gaan. Dat het gegaan zou zijn zoals je wilde dat het ging.

Want dat is iets dat iedereen kent. Toch? Dat afvragen. De situatie bekijken uit alle hoeken en afvragen. Hoe het gegaan zou zijn. Als je de moed had gehad om iets te zeggen, op te staan, te spreken, iets te doen. Als je anders was geweest. Moediger, sterker, doortastender, zelfverzekerder, slimmer, welsprekender. Als je een ander hoofd had gehad, een ander lijf, andere gedachten. Als je het beter door gehad had, als je links was gegaan waar je rechts ging, als je toen de woorden had gevonden, als je een koe bij de horens had weten te vatten. Al die situaties die teleurstellend eindigden. Al die kansen die je hebt laten liggen. Al die personen die kwamen en gingen, en je hebt ze nooit tegen gehouden. Als je toen wist wat je nu weet. Ofzo. Als een ogenschijnlijk betekenisloos moment van toen je zestien was, of 22, of net dertig misschien. Als dat anders was gegaan, toen. Als je een ander mens was geweest, toen. Als je bepaalde woorden of bepaalde acties niet achterwege had gelaten, toen. Zou je leven dan anders geweest zijn, nu?

De meeste mensen hebben niet genoeg fantasie om de gevolgen van andere handelingen of andere woorden op enig moment in je verre verleden tot in het uiterste door te denken; het is dan ook een gedachte-experiment dat velen al snel opgeven. Maar van Toon Tellegen kun je heel veel zeggen, maar niet dat hij geen fantasie heeft. Dus ik dacht ja.

Ik dacht hij gaat die fantasie te lijf. Het zegt, weeral het achterplat, dat zijn boeken zomwijlen autobiografiese elementen in zich dragen en ik dacht aan een Dora. Dat er ooit echt een Dora was. Of iemand die Dora heette, zelfs als ze anders heette. Een meisje van lang geleden, en Tellegen had de moed niet gehad. En Dora was gekomen, en Dora was gegaan. En dat Tellegen nu, zoon zeventig of zestig jaar later, de situatie ten goede keert. Of zich voorstelt hoe. De dingen die gaan zoals ze gaan gegaan zouden zijn als hij toen Dora niet had laten gaan.

Dit heeft ook te maken met een kwestie van filosofiese aard. Is de mens vrij? Bestaat determinisme? Moet ons leven gaan zoals het gaat? Zijn we wel in staat tot sturingen, ingrepen, wendingen? Of zouden we in alle gevallen, ook met andere keuzes woorden daden, toch altijd eindigen waar we zijn?

Dus ik dacht aan 52 variaties (ik heb ze niet geteld, ik neem het maar aan. Van het achterplat, ja). Dat Dora en Vink (zoals de ikfiguur heet) wel naar het strand zouden gaan. Of samen thuis zouden blijven. Of de tram namen maar om een of andere reden niet totaan het strand geraakten. Of onderweg iemand tegenkwamen. Of ruzie kregen om iets onbenulligs. Of weet ik veel. Ik heb niet de fantasie voor 52 variaties op wel of niet of een beetje naar het stand gaan. Maar Tellegen wel. En de band afdrajen. En de band opnieuw. En in de ene variatie is er liefde, en trouwen, en kinderen. En in de andere variatie loopt het allemaal anders. 52 antwoorden op de vraag: hoe zou het gegaan zijn als ik toen wel had gesproken, de vraag had gesteld, tot daden in staat was geweest? 52 antwoorden op de vraag hoeveel kanten wij mensen op kunnen. Of we misschien toch gedoemd zijn tot dat ene vuile hoekje waar we geëindigd zijn.

Maar dat viel me in eerste instantie tegen. Tellegen opent met een situatie. Er is Vink. En er is Dora. Vink wil Dora vragen of ze met hem naar het strand wil gaan. Maar hij komt niet verder dan “Z…”. Er wordt nooit een vraag gesteld. En de situatie gaat voorbij.

Dat is de situatie. En dan komen de variaties. Die gedacht worden vanuit een Vink met een ander karakter. Als hij toen aardig was geweest. Of verstandig. Of vastberaden. Of heldhaftig. Of almachtig. Of onhandig. Of gek. Et cetera. 52 variaties, ik weet het niet, ik heb ze niet geteld, zoveel verschillende stemmingen of karaktereigenschappen die de zijne geweest hadden kunnen zijn toen met Dora maar het niet waren. En hoe het dan verlopen was, als de stemming anders was geweest. Of als zijn karakter anders was geweest.

Maar die minieme variaties hebben verdomme helemaal geen grote gevolgen. Alles gaat steeds hetzelfde, hoe Vink ook reageert. Eigenlijk is het 52 (ik heb ze niet geteld) keer hetzelfde verhaal, een licht dadaïsties samenraapsel van toevallige en licht onzinnige gebeurtenissen: Vink in zijn kamer, ene heer Leenderts die binnenkomt en om onduidelijke redenen heel boos is op Vink en een troep maakt van de kamer, Dora die binnenkomt met een picknickmand en Vink vraagt of hij mee wil gaan naar het strand, Vink die daar wisselend op reageert (afwijzend, besluiteloos, enthousiast), Dora die uiteindelijk alleen naar het strand gaat (wat soms een logies gevolg is van de reactie van Vink maar in andere situaties een nogal vreemde wending is), twee buurjongens die door Vinks raam naar binnen kijken en allerlei bizarre dingen menen te zien (al zijn die buurjongens niet in elke variatie aanwezig), een koor staat te zingen op het grasveld voor Vinks huis en de dirigent die boos wordt op het koor omdat ze het zo slecht doen. Hoe Vink ook reageert op Dora, hoe zijn gemoedstoestand ook is, hoe zijn karakter ook verandert doorheen alle variaties, in wezen blijft alles hetzelfde. De elementen Vink – Leenderts – Dora – picknickmand – alleen naar het strand – koor blijven steeds precies zoals ze zijn. Maar misschien is dat net Tellegens antwoord op de determinismekwestie.

De lezer leest in feite steeds hetzelfde verhaal van ongeveer vier bladzijden (soms iets langer, soms iets korter). Ik dacht aan muziek. Ik dacht aan minimalisme. Ik dacht aan een componist die hetzelfde thema blijft herhalen, met kleine toevoegingen, of kleine weglatingen, en hoe dat wiegen kan, hoe dat zo mooi wiegen kan op golven van ongelijke grootte.

Misschien kende je dit al. Deze Dora. Het boek verscheen reeds in 1998. Dit jaar ziet de vierde druk het licht. Of misschien vind je het saai. Steeds hetzelfde verhaal. Ik niet. Ik dacht aan muziek. Ik dacht aan minimalisme. Ik dacht aan wiegen. In leesstoel, in licht, op een ochtend. Wisselende kleuren. Soms moest ik lachen. Soms was ik verbijsterd. Soms was er alleen het wiegen. Of de bewondering om de souplesse waarmee Tellegen zich beweegt door deze oulipoëske schrijfoefening.

Maar dan. Na de uit twee woorden bestaande variate (“Ik sliep.”) volgt een (uiteindelijke?) situatie waarin wél alles anders gaat. En het is mooi, en het is goed, en het is hartverwarmend.

Je kunt het lezen als muziek. Je kunt het lezen als een experiment. Je kunt het lezen als filosofie. Je kunt het ook gewoon lezen als een boek van Toon Tellegen. Het zal je waarschijnlijk niet jaren en jaren bij gaan blijven. Maar dat hoeft ook niet. Gewoon iets fijns om te lezen. Op het strand misschien. Een warme dag in het begin van de zomer.

Toon Tellegen Dora roman uit 1998

Dora

Een liefdesgeschiedenis

  • Schrijver: Toon Tellegen (Nederland)
  • Soort boek: Nederlandse roman uit 1998
  • Uitgever: Querido
  • Verschijnt: 9 april 2024
  • Omvang: 208 pagina’s
  • Uitgave: paperback / ebook
  • Prijs: € 21,99 / / € 4,49
  • Boek bestellen bij: Bol / Libris

Flaptekst van Dora van Toon Tellegen

Toon Tellegen op zijn best: minieme variaties, grote gevolgen

Op een ochtend aan het begin van de zomer wordt Vink wakker en denkt aan Dora. Hij had haar willen vragen mee naar het strand te gaan, maar durfde niet. ‘Altijd zou ik een jongen blijven van een jaar of zestien, die iets wilde vragen, die zijn hart voelde bonzen, die zijn hoofd voelde gloeien, maar niets vroeg.’

Wat volgt zijn Vinks dromen, gedachten, wensen en nachtmerries: 52 variaties in zijn reactie op Dora, die met een picknickmand binnenkomt en vraagt of hij meegaat naar het strand. Er is een vaas met gladiolen die omvalt, er is een dreigende waarschuwing van ene mijnheer Leenderts en er is een koor dat over de liefde zingt. Maar vooral zijn de variaties een scala van herkenbare emoties en stemmingen.

Nieuwsbrief nieuwe boeken en recensies

Elke week de nieuwste boekentips en recensies? Meld je aan voor de nieuwsbrief.

Bijpassende boeken en informatie

Nederlandse Schrijver, portret, Recensie, Tsjechië, Tsjechische schrijver

Willem van Toorn – Kafka voor beginners

Willem van Toorn Kafka voor beginners recensie en informatie over de inhoud van het boek over de Duitstalige Tsjechische schrijver Franz Kafka. Op 14 mei 2024 verschijnt bij uitgeverij Athenaeum – Polak & Van Gennep het boek over de schrijver Franz Kafka, geschreven door Willem van Toorn. Hier lees je informatie over de inhoud van het boek, de schrijver en over de uitgave.

Willem van Toorn Kafka voor beginners recensie

Toch wel een heel bijzondere ervaring, ben je bezig met het schrijver van een boekbespreking van Kafka voor beginners, geschreven door Willem van Toorn, komt het bericht door dat de schrijver, dichter en vertaler op 88 jarige leeftijd is overleden in Frankrijk. Een vreemde gewaarwording, is dat zeker. Maar gelukkig verandert dit niets aan de waardering van het door hem geschreven boek Kafka voor beginners.

Jarenlang heeft Willem van Toorn zich naast het schrijver van zijn eigen werk beziggehouden met het vertalen van het werk van de beroemde schrijver Franz Kafka. In dit korte portret schets hij een duidelijk en helder beeld van de Duitstalige Tsjechische schrijver waarbij hij zich niet laat afleiden door de mythevorming die rondom hem is ontstaan. Het is Willem van Toorn mede daardoor gelukt om een mooi portret te schijven dat aanmoedigt om het werk van Kafka te gaan lezen en het te waarderen voor wat het is en niet voor wat het is en het te waarderen. Een boekje dat als ideale introductie tot het originele en bijzondere oeuvre van de schrijver dient en gewaardeerd is met ∗∗∗∗∗ (uitstekend).

Willem van Toorn Kafka voor beginners

Kafka voor beginners

  • Auteur: Willem van Toorn (Nederland)
  • Soort boek: portret van Franz Kafka
  • Uitgever: Athenaeum – Polak & Van Gennep
  • Verschijnt: 14 mei 2024
  • Omvang: 166 pagina’s
  • Uitgave: paperback
  • Prijs: € 14,99
  • Boek bestellen bij: Bol / Libris
  • Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)

Flaptekst van het boek over Franz Kafka van Willem van Toorn

Willem van Toorn, die al zijn werk vertaalde, vertelt aanstekelijk en tegelijk indringend over zijn kennismaking met het oeuvre van de tovenaar uit Praag. De lezer reist met hem mee op zoek naar de sporen van de grote schrijver, eerst in het communistische Praag en later in het ‘nieuwe’ Tsjechoslowakije en Tsjechië.

Kafka komt tot leven als het gaat over zijn school- en studietijd, zijn relaties met zijn vrienden, zijn gevoel voor humor en zijn opvattingen over en beschrijvingen van vrouwen en meisjes, het Moderne, zijn vader, zijn afkomst en zijn religie. Ook zijn werk als jurist, zijn schrijverschap, het kafkaëske, zijn slepende ziekte en zijn dood komen aan bod. En niet in de laatste plaats de niet-aflatende pogingen van al dan niet grote geleerden en exegeten om het werk van Kafka te verklaren.

In dit boek voor nieuwe lezers van dat schitterende maar kleine oeuvre zet zijn vertaler uiteen wat Kafka Kafka maakt.

Bijpassende boeken en informatie

Recensie, Spaanse roman, Spaanse schrijver

Agustín Fernández Mallo – Trilogie van de oorlog

Agustín Fernández Mallo Trilogie van de oorlog recensie en informatie over de inhoud van de Spaanse roman. Op 26 april 2024 verschijnt bij Uitgeverij Koppernik de Nederlandse vertaling van de roman uit 2018 van de Spaanse schrijver Agustín Fernández Mallo. Hier lees je informatie over de inhoud van de roman, de schrijver en over de uitgave.

Agustín Fernández Mallo Trilogie van de oorlog recensie van Tim Donker

Wat herinner je je van vroeger, en van de dingen?

Dat de dingen vroeger intenser waren. En hoop sterker.

En wat de dingen waren. De boeken, de platen, de dingen die me bewogen. Letterlijk, vaak. Ik sleepte ze mee naar de anderen, wie de anderen toen waren, ik liet ze de seedees horen, ik las voor uit de boeken. Ook: hoe het gesteld was met de verwachtingen.

Hoe was het gesteld met de verwachtingen?

Die waren hoger. Als de dingen me bewogen. Dat die en die met een nieuw boek zou komen, of die en die met een nieuwe seedee. Hoe hoog dat dan vloog. Gewoon meteen naar de platenzaak, omdat er een nieuwe Palace Brothers zou liggen, een nieuwe Smog, een nieuwe Baby Bird, van het schap direkt naar de kassa, dit ging goed zijn, dat wist je gewoon, want dit was de nieuwe Palace Brothers of de nieuwe Smog of de nieuwe Baby Bird, zo zou het zijn als het nu toen was. Een nieuwe Mallo zou een reden zijn om hoog te vliegen. De nieuwe Mallo zou een reden zijn om hoog te vliegen. Nu zouden we hoog kunnen vliegen, want de nieuwe Mallo was hier.

Iemand probeerde me wijs te maken dat Trilogie van de oorlog vóór Nocilla-trilogie kwam; dat Trilogie van de oorlog feitelijk zijn debuut was, maar gewoon later vertaald, maar die gast zwetste dus uit zijn nekharen (als betweters vaak doen, hun hele betweterij wordt geschraagd door het feit dat ze de tweederde van de tijd of meer nog uit hun nekharen staan te zwetsen maar de ene helft van hun toehoorders weet dat niet, en de andere helft luistert toch al nooit). Trilogie van de oorlog komt zowel in Spanje als in Nederland ná Nocilla-trilogie.

Ja.

Nocilla-trilogie. Dat was me een boek he? Die eindeloze stoet protagonisten , dat spiegelpaleis aan gezichtspunten, hoe het nooit stil stond, dat was het genie van Suso de Toro getild naar het volgende niveau, dat zinderde in mijn handen, dat was met gemak te rekenen tot de beste boeken die ik ooit gelezen had, zo’n man was vroeger, toen, ooit, meteen tot vooraan in onze hoogstpersoonlijke canon gekatapulteerd, nietwaar Antonio?

Maar dat was vroeger, aan gene zijde van de millenniumwende.

En dit is nu.

Jammer is dat, hoe dat verdwijnt. Dat felle branden. Die grootste verwachtingen. Die sterke hoop. Want nu denk ik aan dat laatste boek van Nocilla-trilogie, waar Mallo het grootse koor protagonisten inruilt voor slechts één enkele hoofdrolspeler, waarmee we het moeten doen, dat hele laatste boek lang, en dan, sja, wordt dat in de eerste twee boeken zo polyfone, verbazingwekkende, wonderschone, onnavolgbare boek ineens een beetje… gezever. Alsof Mallo kan schitteren in fragmentarisme, maar het op de lange baan niet uit houdt met maar één figuur. Gezochte plotwendingen, slepende interieure monologen, uitdovende gloed. Dat leeft omdat het nu is, en niet meer toen, en de mens ouder geworden is, en één desillusie teveel rijker. Verwachtingen branden op lagere pitten nu. Een nieuwe Mallo? Hum. Eerst maar eens gaan zien. Trilogie van de oorlog? Hum. Rottitel. En bezijden: ik hou niet van oorlogsromans.

Wat dat laatste betreft, valt het alvast mee dat Trilogie van de oorlog als van alles geklasseerd zou kunnen worden, maar in ieder geval niet als oorlogsroman. Vier oorlogen echoën ver in de achtergrond: de Spaanse Burgeroorlog in Boek één; de Vietnamoorlog in Boek twee en de twee wereldoorlogen in Boek drie. Oorlog speelt echter op geen enkele pagina een hoofdrol; eerder is het zo dat de genoemde oorlogen een mogelijkheidsvoorwaarde zijn voor de verdere gebeurtenissen – maar geldt dat niet voor veel meer?

Wel. Echter. En ook. In elk boek maar één hoofdrolspeler, of verteller, of protagonist, of hoe noem je het, veelal in isolement (waarover later meer); net datgene, dus, wat het zwakke punt bleek in het laatste boek van Nocilla-trilogie. Dus. Omdat het nu nu is, en niet meer toen, is het met reserves dat ik me lezend zette –

aan:

?

Iets met een reportage op tv over hoe een tiende van het aardoppervlak al tweehonderd jaar door natuurlijke oorzaken in brand staat; iets met denken aan een vriend, een musicus, die de hele wereld heeft afgereisd om de stilte van de natuur vast te leggen: in Tanzania, in Brazilië, in Alaska, in het poolgebied en steeds opnieuw bemerkte dat natuur lawaai maakt zodat “hij tot de slotsom kwam dat in de natuur stilte niet bestaat, stilte is een verzinsel bedacht ten behoeve van onze cultuur, een idee kortom, een construct” (een gedachte, opmerkelijk genoeg, niet ongelijk aan een gedachte die ik kort geleden tegen kwam in een ander boek, Demon Copperhead waarin een jongen die is opgegroeid op het platteland van Kentucky niet kan wennen aan de stilte (!) in de stad, omdat er in de landelijke omgeving die hij altijd gewoon is geweest altijd geluiden zijn die hem eraan herinneren welk seizoen het is of welk moment van de dag) (en ook dacht ik aan die keer dat ik in Duitsland sliep in een huisje in het bos en verbijsterd was door het lawaai, zeg maar gerust de enorme teringherrie, dat ontstond met het simpelste briesje dat doorheen de boomtoppen ging); iets met een uitnodiging voor het Derde Congres over Net Thinking (“een bijeenkomst […] om van gedachten te wisselen over digitale netwerken […] voor zowel professionals […] die beroepsmatig met communicatie bezig [zijn] als schrijvers die soms, zoals in mijn geval, internet gebruiken als universum en instrument voor hun scheppende werk”, gehouden op het eiland San Simón, waar “al degenen die, vooral in de provincie Pontevedra, in verzet waren gekomen na de staatsgreep die had geleid tot de Spaanse Burgeroorlog” geïnterneerd werden (een eiland voor de kust van Vigo, waar ik als kind en tiener zo veel op vakantie ben geweest; Pontevedra ken ik nog wel, bijna op mijn duimpje, en ik denk aan mijn vader die vaak met een bevriende visser ging varen naar een ander eiland voor de kust van Vigo, een eiland dat Mallo nog met name noemt, en ik zou mijn vader willen vragen of hij van San Simón gehoord heeft, en zoja of hij de geschiedenis ervan weet maar dat kan niet want mijn vader die is dood); iets met Julián Hernández die ook naar het congres komt, zanger/gitarist van Siniestro Total (hun ¿Cuándo se come aqui? staat al jaren in één van mijn vele seedeekasten; het was de favoriete seedee van mijn zoon toen hij nog een kleuter was); iets met God die een wasmachine is (en dat associeerde ik dan weer met Sonic Youth. dat heet noise. dat heet muziek. hoe laat eten ze hier?) – nog maar een paar bladzijden ver ben ik, en in mijn kop vliegt het al alle kanten uit, filosofiese kanten, wetenschappelijke kanten, geschiedkundige kanten, muzikale en literaire kanten, en de kanten van ooit, en nog voorbij ooit.

En ik ben gerustgesteld. En ik zink iets dieper in mijn leesstoel. En ik laat de reserves los voor een wijle, ik ontspan, ik denk het lukt Mallo ook zonder fragmentarisme wel fragmentaries te zijn.

Maar dan.

Er is altijd een dan.

De ikfiguur gaat na het congres terug naar San Simón, het eiland, de gevangenis, alleen, min of meer illegaal daar, er is nog elektriciteit maar slechts één licht, er is alleen de door hem meegebrachte fourage, er is het rondslenteren, het lezen in dossiers, getuigenissen van bewaarders daar, en van gevangen, er zijn de gedachten, de vele innerlijke monologen, met de monologen wordt het al wat meer mono, ah, ik verwelkomde al de polyfonie die ik kende van de eerste twee boeken van Nocilla trilogie want ik dacht Mallo kan die veelheid ook wel in één kop leggen, maar misschien ook niet, maar goed, San Simón heeft een intrigerende geschiedenis, het zou onderhoudend genoeg kunnen zijn, en de klok zegt tik en de tijd schrijdt voort en de jaren vervliegen en ineens woont de ikpersoon in New York, altijd weer dat eeuwige New York, maar ook daar achtervolgt San Simón hem, in de vorm, bijvoorbeeld, van een videokunstenares die iets doet met beelden van liefde in oorlogssituaties en daarbij ook beelden gebruikt van de Spaanse Burgeroorlog, of peins pakweg Antonio, er is altijd een Antonio, iedereen heeft altijd wel een beslissende Antonio in zijn leven, deze Antonio heeft een klein bakkerijtje in New York en was misschien gevangene misschien bewaker op San Simón, en verder gaat het weer.

Met Carlos Oroza. The Wicked. Ginsberg. Tropos. Anti-klassiek. Een figuur die op Salvador Dalí lijkt en hem misschien ook wel is. En ontmoetingen heeft met Frederico García Lorca. ’s Nachts. In het park.

En dan ben je zo’n beetje door het eerste boek heen gestombeld, en ge weet niet welk peins u hier nu past. Ongemerkt ben ik toch een weinig meer verkrampt geraakt in die leesstoel van mij. Is Mallo briljant, een pedanterik, een aansteller, een dadaïst, een patafysicus, de literator van de objectgerichte ontologie; is dit alles een hoop flauwekul bij elkaar, geniale zever, een grootse filosofie waarvan de volle waarde alleen begrepen kan worden dan een brein groter dan het mijne?

Ik weet het niet.

Boek twee dan bijvoorbeeld. Waarvan de titel luidt Mickey Mouse is groot geworden en hij is nu een koe. Ja. Zo’n titel alleen al. Mijn prachtige fantastiese zeer begaafde lieve elfjarige zoon vond hem grappig, die titel, maar ik weet het niet zo goed. Zit daar iets in wat ik niet geheel vat, iets over Disney of over de Amerikaanse psyche, of iets anti-kapitalisties ofzo, of gaat Mouse als koe tot hamburgers verzaagd worden, zit ik hier met een anti-consumentistiese stelling op mijn handen, of is het gewoon puberale ongein? Ditmaal is de hoofdrolspeler een astronaut. Ook dat nog. Amerika. Astronaut. Maar allicht is er een reden voor deze voordehandliggendheid?

De astronaut zelve ligt al een pak minder voor de hand. U weet de eerste maanvlucht nog wel? Aan boord waren Neil Armstrong, Buzz Aldrin en Michael Collins. Het zou me weinig verbazen als veel mensen die derde al niet kennen, maar Mallo verzint er nog een vierde bij, onbekend gebleven omdat hij de filmopnames maakte. Kurt. En ook Kurt leeft in afzondering. En ook Kurt peinst maar zoon beetje voor zich uit. Aan de maan, aan vroeger thuis bij vader en moeder, aan een lief die er ooit was maar nu niet meer, en aan George Bush senior. Mogelijkerwijs woont Kurt in de heden-lijn in een verzorgingshuis, of hoe heet dat, bejaardentehuis mag je geloof ik niet meer zeggen, mogelijkerwijs was dat eerder, er is veel meer toen dan nu in boek twee. Wat er ook is: een passage waarin Kurt zijn intrek neemt in een hotel op steenworp afstand van het appartement waar hij woont, vanuit zijn hotelkamerraam kan hij zijn eigen appartement zien. Dat is weer zo’n tiepiese Mallo-grap en ik begin inmiddels een heel klein beetje te twijfelen of ’s mans humor wel de mijne is. Observerend, kijkend, daar, in het hotel, naar zijn eigen appartement, merkt hij beweging op: er loopt iemand door zijn kamers!

Maar dat blijkt hij dan zelf te zijn.

Welja. Zo’n personage dat zichzelf ziet in een andere ruimte, dat werd me in dat nu al te vaak genoemde derde boek van Nocilla-trilogie al te machtig, komt me die Mallo daar doodleuk met dezelfde grap aanzetten in zijn volgende trilogie.

Hum.

Maar ontlezen doet het me niet.

In het derde boek is een vrouw aan het woord, het is het lief van de man die in boek één naar San Simón ging en daarna, volgens de vrouw, “verdween”. Ze herhaalt een tocht die ze samen ooit maakten, langs de Franse kust. Ze loopt alleen, ze is alleen, ze denkt aan de man, ze gaat misschien een bericht inspreken op zijn voicemail want daar had hij ooit om gevraagd:

“Alsof alles goed was en niets ooit verkeerd kon gaan dekte ik op een avond, heel lang geleden, zo lang geleden dat ik aan de vingers van mijn twee handen niet genoeg zou hebben om de jaren te tellen, de tafel terwijl hij net klaar was met het schoonmaken van de vis, die een paar minuten later de oven in zou gaan – de schubben sprongen in het rond, het leken wel schilfers kwarts. Hij legde het mes neer op het aanrecht en zei tegen me: ‘Schat, als ik doodga, bel me dan en laat een bericht achter.’ ‘Wat?’ ‘Ja, bel me en zeg alles wat je te zeggen hebt, iets wat je anders nooit tegen me zou hebben gezegd.’ Zwijgend begaf ik me naar de keuken, ik pakte de glazen en zette ze op het tafellaken. ‘Beloof me dat je dat zult doen,’ drong hij aan. ‘Ik beloof het.’”

In Normandië is de vrouw volslagen alleen, behalve wanneer ze in een kasteel is met een bed en ontbijt want dan is er de uitbater, een fransoos, en kan haar innerlijke monoloog voor een wijle ingewisseld worden voor een dialoog hoewel dialogen bij Mallo vaak slechts kruisende monologen zijn.

Drie keer mensen in afzondering; astronaut Kurt heeft van de drie hoofdpersonen nog het rijkste soosjale leven. In zijn totaliteit telt Trilogie van de oorlog bijna vijfhonderd bladzijden. Dat zijn erg veel bladzijden vol gedachten, mijmeringen, herinneringen, overpeinzingen, theoretiseringen, filosofieën, ideeën, opvattingen; het narratief is in alle drie de boeken slechts een excuus om de pen uiteenlopende kanten uit te laten gaan. Soms is het volslagen maf, zoals de vrouw uit boek drie die meent dat er in beginsel alleen maar mensen waren, en dat sommigen van hen zich in later stadium hebben “doorontwikkeld” tot dier of plant of ding; andere keren is het indringend, zoals de gedachten over (en op) San Simón. Waar, bijvoorbeeld, een vreemd geluid de ikpersoon aanzet tot een beknopte literatuurgeschiedenis: “Ik ben geen imbeciel en ook niet gek, en ik weet dat een schrijver van boeken die tot het magisch realisme worden gerekend het zou hebben over het bestaan van een reusachtige magneet verscholen in de aarde, en dat een Russische schrijver van dystopische sciencefiction-romans zou zeggen dat er op het eiland het einde van een tijdperk te zien was en het begin van een beschaving gecreëerd door buitenaardse wezens, en dat een realistische Spaanse schrijver uit de eenentwintigste eeuw erop zou wijzen dat dat geluid de nagalm was van een nimmer opgeloste broedertwist, en dat een Franse schrijver uit de jaren vijftig dat geluid zou toeschrijven aan het bestaan zelf van het ik, aan het geluid van de psyche, die als een maag maar niet ophoudt zichzelf te verteren, en ik weet ook dat een Amerikaanse schrijver uit het einde van de twintigste eeuw zou schrijven dat dat geluid een mechanische oorsprong had omdat heel dicht bij het eiland, misschien zelfs wel in het lazaret, een perverse multinational dag en nacht in touw was een replica van datzelfde eiland te vervaardigen, maar nee, zoals gezegd ben ik geen imbeciel en ook niet gek, en het werd me duidelijk dat dat geluid dat in mijn oren drong niets te maken had met literatuur, het was nergens een weer- of afspiegeling van, het vormde een gebeurtenis zonder versieringen”, en ik hou van hoe heel drosteëffectachtig in een literair werk erop gecontempleerd wordt hoe in andere literaire werken een geluid verklaard zou worden, om vervolgens de literatuur er weer vanaf te pellen en alleen het naakte geluid over te houden, maar nog altijd in een literair werk, en dus nog altijd een literair geluid.

Vaker echter nog zoekt Mallo het (bewust?) erg ver, door de meest banale dingen -zoals het op een bepaalde manier afslijten van de toetsen van een pinautomaat- te vergelijken met fenomenen uit de fysica of andere wetenschappelijke disciplines. Mallo ís fysicus die mogelijkerwijs zitten al die dingen gewoon in zijn hoofd: een hoofd vol wetenschap en filosofie en literatuur en kunst en geschiedenis, en alles dobbert daar dan, en stroomt door zijn arm en zijn hand via zijn pen naar buiten als hij schrijft.

Kan.
Goed mogelijk.
Heel goed mogelijk zelfs.

Doch mij staat die postmoderne geinerij soms wat tegen. Een literatuur die kontinu naar van alles buiten literatuur verwijst, en daarmee weer terug naar zichzelf, zich als duidelijk als boek toont, het opheffen van de vierde wand ofnee hoe noem je dat literair gezien?, het opheffen van de twede kaft?

Een zich te buiten gaan aan erudiete mafkezerij, literatuur voorbij literatuur, wetenschap voorbij wetenschap, de lezer laten reflecteren op zijn eigen receptie, moet het me te denken geven dat ik al vooronderstel dat het me iets te denken geeft, zegt iemand, zegt wie, zegt Zappa i think seriousness itself is something to be laughed at, in gesprek met Ivo Nihil zei hij dat, tegen Ivo Nihil zei hij dat, i think Ivo Nihil is someone to be laughed at, weinig dialoog, massieve tekstblokken, die Mallo bonkt dat maar je kop in, de tegenspelers die er zijn zijn al net zulke erge zwetskousen als de hoofdrolspelers, en al die al te toevallige toevalligheden doorheen het boek, en hoe elementen uit boek één terug komen in boeken twee en drie en elementen uit boek twee terugkomen in boek drie, die herhaling, ik ben normaal gezien toch een zuiger voor herhaling, waarom werkt het hier niet?, of waarom werkt het hier minder?, en staat een Dalí-achtige Dalí op en spreekt over afval, recyclage, luchthavens, The Shining, mode, noise, religie, ontdekkingsreizen en uitgehongerde konijnen, en ik peins, ik lees, ik peins, ik denk aan Charlotte Mutsaers en hoe zij gezeid haadt, hoe zij gesproken haadt over het “Hollands realisme” en hoe funest dat was, in ieder geval voor de verbeelding, en zou het niet op onze diephollandse lippen bestorven liggen?, te menen dat het allemaal niet erg geloofwaardig is, met die Mallo en zijn Trilogie van de oorlog (geloofwaardigheid, ook al zoiets, als we het maar geloven kunnen), al het kenbare is daar, de wereld is daar, alles wat het geval is, is daar, het verhaal is zoek, de geloofwaardigheid is zoek, het is alles ondergeschikt gemaakt aan een bewustzijnsstroom, een informatiezee, je kunt erin zwemmen, je kunt erin kopje onder gaan, je kunt het ook gewoon over je heen laten stromen.

Je kunt meningen hebben en je kunt peinzen.

Je kunt denken dat dit Locus solus is van Raymond Roussel of Een korte geschiedenis van het geleidelijk verdwijnen van Juliana Kálnay. Tegen dat laatste kun je inbrengen dat het niet waarschijnlijk is dat Mallo Kálnay in het Duits heeft gelezen.

Je kunt het nonsensikaal vinden, één grote ontsporing.
Of prachtig. Poëtisch. Vervreemdend. Intrigerend.
Of toch maar weer onzin.

Als het niet nu was maar vroeger, toen ik me nog wel eens te buiten ging aan fanschap en idolatrie, was ik waarschijnlijk teleurgesteld geweest. De grote Mallo, waarom hebt gij mij zo diep teleurgesteld. Als die uitzijnnekharenzwetsende gast gelijk had gehad, en Trilogie van de oorlog was daadwerkelijk van vóór Nocilla-trilogie geweest (of ik het in ieder geval zou gelezen hebben voor ik Nocilla-trilogie gelezen had), zou ik op zijn minst geïntrigeerd geweest. Maar nu is het niet vroeger, en nekhaarzwetsers hebben vaker niet dan wel gelijk.

Dus is het nu.

Dus is Trilogie van de oorlog maar de volgende trilogie.

Dus is het een maf, vermoeiend, grappig, poëties, ontroerend, eigenzinnig, flauw, beklemmend, ontregelend, teleurstellend, goed, slecht, geforceerd, idioot, lezenswaard, gek, saai, geweldig  boek. En al die dingen wel. En al die dingen niet. Als een fysicus een patafysicus wordt, en een patafysicus een schrijver kan dat allemaal.

Agustín Fernández Mallo Trilogie van de oorlog

Trilogie van de oorlog

  • Auteur: Agustín Fernández Mallo (Spanje)
  • Soort boek: Spaanse roman
  • Origineel: Trilogía de la guerra (2018)
  • Nederlandse vertaling: Adri Boon
  • Uitgever: Koppernik
  • Verschijnt: 26 april 2024
  • Omvang: 478 pagina’s
  • Uitgave: paperback / ebook
  • Prijs: € 29,90
  • Boek bestellen bij: Bol / Libris

Flaptekst van de roman van Agustín Fernández Mallo

De nieuwe trilogie van de winnaar van de Europese Literatuurprijs Agustín Fernández Mallo is zijn meest ambitieuze roman tot nu toe. Een schrijver reist naar het kleine onbewoonde eiland San Simón, dat tijdens de Spaanse Burgeroorlog door Franco als concentratiekamp werd gebruikt. In Miami keert Kurt Montana, de vierde astronaut die Neil Armstrong en co in het geheim vergezelde naar de maan, terug naar de belangrijkste gebeurtenissen van zijn leven, van zijn diensttijd in de oorlog in Vietnam tot zijn herinnering aan het zien van de aarde vanuit de ruimte. In Normandië begint een vrouw aan een wandeltocht langs de stranden van D-Day met als doel stap voor stap een aankomst na te doen die jaren eerder plaatsvond.

Trilogie van de oorlog – beschreven als de roman die David Lynch en W.G. Sebald hadden kunnen schrijven als ze hun krachten hadden gebundeld – is een verbijsterende roman over en voor onze onsamenhangende tijd. Agustín Fernández Mallo, een van de grote vernieuwers van de literatuur, bereikt onontgonnen hoogten. Het integreren van verschillende disciplines als wetenschap, populaire cultuur en antropologie zorgt voor een roman die door-desemd is van een eigentijdse poëtica. Agustín Fernández Mallo is in 1967 geboren in La Coruña en is een gediplomeerde fysicus. In 2000 formuleerde hij een theorie over ‘post-poëzie’ die de verbindingen onderzoekt tussen kunst en wetenschap. Zijn Nocilla-trilogie bracht een verschuiving teweeg in de hedendaagse Spaanse literatuur en baande de weg voor een nieuwe generatie schrijvers die bekendstaat als de ‘Nocilla-generatie’. Trilogie van de oorlog werd bekroond met de Biblioteca Breve Prize.

Agustín Fernández Mallo Trilogie van de oorlog recensie

Als er in de media een boekbespreking of recensie verschijnt van Trilogie van de oorlog, de roman van de uit Spanje afkomstige schrijver Agustín Fernández Mallo, dan besteden we er op deze pagina aandacht aan.

Bijpassende boeken

Eilandboeken, Recensie, Reisboeken, Reisverhalen

Susanne Fischer – Mein Föhr

Susanne Fischer Mein Föhr. Op 12 maart 2024 verschijnt bij Mare Verlag het boek met verhalen over het Duitse Waddeneiland Föhr. Hier lees je informatie over de inhoud van het boek, de auteur en over de uitgave. Er is geen Nederlandse vertaling van het boek verkrijgbaar.

Susanne Fischer Mein Föhr recensie

De Duitse uitgeverij Mare geeft al geruime tijd een mooie reeks boeken uit met reisverhalen over eilanden in Duitsland en het buitenland. In het nieuwste deel vertelt de Susanne Fischer over het eiland Föhr dat deel uitmaakt van de Noord-Friese Waddeneilanden.

Als altijd in de reeks heeft de schrijfster een persoonlijke band met het eiland en komt ze er met grote regelmaat. En aangezien voor de meeste van ons Nederlanders, wellicht met uitzondering van Borkum de Duitse Waddeneiland een onbekend terrein zijn, is het boeiend om erover te lezen. Bovendien beschikt Susanne Fischer over een goede pen wat het boek lezenswaardig maakt. Natuurlijk is het wel een voorwaarde dat je Duits moet kunnen lezen. Een laatste vraag die opkomt is wanneer is er een Nederlandse of Vlaamse uitgever die met een vergelijkbare reeks boeken komt. Het boek is gewaardeerd met ∗∗∗∗∗ (zeer goed).

Susanne Fischer Mein Föhr

Mein Föhr

  • Auteur: Susanne Fischer (Duitsland)
  • Soort boek: reisverhaal
  • Taal; Duits
  • Uitgever: Mare Verlag
  • Verschijnt: 12 maart 2024
  • Omvang: 192 pagina’s
  • Uitgave: gebonden boek
  • Prijs: € 20,00
  • Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (zeer goed)
  • Boek bestellen bij: Amazon

Flaptekst van het boek over het Duitse Waddeneiland Föhr

Bei ihrer ersten Föhr-Reise war Susanne Fischer die Insel ziemlich egal – es ging nur um ihre heimliche Liebe, den Mann, der am Fähranleger wartete. In den folgenden Jahren aber wurde auch Föhr selbst zur großen Liebe der Autorin. Den Südstrand, das Goting-Kliff, das gemütliche Städtchen Wyk oder die Bauerndörfer beschreibt sie mit ihrem typischen Witz, der vor den eigenen touristischen Albernheiten nicht haltmacht. Doch sie sucht auch andere Perspektiven, spricht mit Alteingesessenen, Zugezogenen, Kreativen, jungen Müttern. Sie schreibt über die Geschichte des Badelebens, die Artenvielfalt im Watt und den Glücklichen Matthias, der einst mehr Wale fing, als in ein Menschenleben passen. Susanne Fischer nimmt uns mit auf eine Insel, die alles in verschwenderischer Fülle bietet: Sonne, Wind, Regen. Trost in sämtlichen Lebenslagen. Und Friesentorte.

Susanne Fischer is in 1960 geboren in de Duitse havenstad Hamburg. Ze studeerde Germanistiek en politieke wetenschappen aan de Universiteit van Hamburg. Naast haar werk als schrijfster van romans en kinderboeken geeft ze leiding aan Arno Schmidt Stiftung in Bargfeld.

Bijpassende boeken

Debuutroman, Nederlandse Romans, Nederlandse schrijfster, Recensie

Dilan Yurdakul – Maskerziel

Dilan Yurdakul Maskerziel. Op 6 februari 2024 verschijnt bij Meridiaan Uitgevers de debuutroman van de Nederlandse actrice Dilan Yurdakul. Hier lees je informatie over de inhoud van het boek, de schrijfster en over de uitgave.

Dilan Yurdakul Maskerziel recensie van Tim Donker

Dit boek was me een huwelijk.

Nee.

Wacht.

Begin anders. Begin beter.

De psychiater Mo in Bram de Ridders Een aangenaam zwaar hoofd peinst erover. Over dat er wij-culturen bestaan en ik-culturen. En dat hij, Mo, als achtergrond een wij-cultuur heeft maar dat hij nu leeft in een ik-cultuur. En ik dacht o. En ik dacht hm. En ik dacht ja. Want het spreken over culturen, en scherp onderscheiden tussen culturen, bevalt mij nooit zo. Maar toch. Er zal wel iets van zijn. Er zullen wel culturen bestaan waarin familie, groep, land, afkomst heiliger is dan in andere culturen; zo goed als er culturen zullen bestaan waarin het ik het alles is, een ik dat vrij is, autonoom is, aan niemand rekenschap hoeft af te leggen. En dat het zijn kan, dus, dat je opgevoed bent vanuit het wij maar te leven hebt in het ik.

Misschien geen cultuur. Misschien een tijd.

Zegt Harry Kunneman, inderdaad een humanist, spreekt hij over, praat hij van theemutscultuur naar walkman-ego (maar ach de walkman ook alweer verleden tijd dus denk liever oortjes-ego. of smartphone-ego, kan ook). De zuilen, de klassen, de plaatsen. Ze lagen vast, en iedereen wist ervan. Onder de theemuts was het fijn, onder de theemuts was het warm. Onder de theemuts was je geborgen. Misschien moet je delen van jezelf verzwijgen. Misschien kon je niet spreken zoals je wou. Dat was dan misschien de prijs die je moest betalen voor saamhorigheid. Je moest je laten onderdrukken om erbij te horen, anders pasten we niet allemaal onder de theemuts. Het walkman-ego nee p’don het smarthphone-ego emancipeert: een mens mag zelf uitzoeken wie hij is, wat zijn stijl is, hoe zijn levenswandel eruit moet komen te zien. Je moet de theemuts ervoor inleveren. Je moet de saamhorigheid ervoor gedag zeggen. Je moet kiezen. Wil je eenzaam zijn of wil je onderdrukt worden?

Een dualisme als dit is natuurlijk te eenvoudig: ook in een ik-cultuur bestaan totalitaire neigingen, soms vermomd als kapitalisme; andere keren als solidariteit. We hebben niet per se een opper-fascist als Bennie Jolink nodig om te weten dat ook in geïndividualiseerde, zogenaamd “vrije” samenlevingen het niet altijd op prijs wordt gesteld om een andere mening te zijn toegedaan dan de massa. Botsingen tussen tijden kennen lange naweeën. Misschien juist daarom begon ik met meer dan gemiddelde interesse aan Maskerziel. Om de frictie te kunnen begrijpen vanuit de breuk. Om te zien hoe het eruit zag toen het nog geen gepasseerd station was. Als reflectie op deze tijd, dit land, dit zijn hier. Het zo vaak geroemde individualisme, wat hebben we ervoor moeten inleveren (een theemuts misschien), en wat heeft het ons gebracht (dat je kop door de jolinks van deze wereld wordt afgehakt omdat je wou zien hoe het maaiveld er van boven uit zag)?

Want, dacht ik, een boek over iemand met een wij-cultuur als achtergrond die het moet zien te rooien in een ik-cultuur. En de spanningen die dat meebrengt. Is wat ik dacht. En ik begon te lezen. In een andere tijd, in een elders. Vandaar dat ik huwelijk zeg. Het duurde. En het duurde.

Het begon in een van regen en slijk druipende februari, in Zeeland.

We waren vrij. We wilden naar zee.

En het was daar ook, dat ik lezen wou. Lekker lezen in slijk en modder, dat ging mooi zijn. Met hemelwater voor ogen. En ik dacht aan vijfde merdidiaan, ik dacht aan J. Weverbergh. Daniël Robberechts die tegen het personage ging. Misschien wel de mooiste boeken van Marcel van Maele. Eduard Visser over de homo sapiens en over et cetera. Of. De helm van aarde. Al die keren Jef Geys, misschien wel het enige boek van Walter van den Broeck dat je echt moet lezen. O. Julien Weverbergh. Ook hij nu dood.

En ik dacht aan. Ik dacht aan dingen. Aan een uitgeverij die zich Meridiaan noemt, wat bij mij meteen associaties oproept met de vijfde, en al was dat natuurlijk geen aparte uitgeverij, daarmee meteen alle ruimte biedt aan ideeën over durf, en dat dat toen nog kon, vrij spreken in de vrije ruimte, dat een uitgever zich niet meteen afvroeg of daar wel vraag naar was.

Gaf 5E meridiaan ooit een vrouw uit eigenlijk?

Begint Maskerziel:

“Ik ben tot schaap opgevoed. Ik ben opgevoed om als een schaap te lopen, als een schaap te eten en als een schaap te denken. Ik ben opgevoed om altijd klaar te staan, om de gewoonte te omarmen en om de routine die al eeuwenlang onderhouden wordt niet te doorbreken. De routine waarop we overleven.

Ik ben opgevoed om te denken dat de kudde belangrijker is dan ikzelf. Dat ik hoe dan ook achter de kudde aan moet lopen. Dat ik op een vaste tijd moet denken, moet studeren, moet neuken. Routineus een geliefde vinden. Routineus baren. Routineus met mijn kroost de rest van de kudde opzoeken. Routineus onze zelfgebakken broodjes eten. Routineus klagen, jammeren. Ik moet vooral routineus mijn passie vinden. Mijn passie die binnen de kudde past. Arts, verpleegkundige, mondhygiënist, jurist, kapper. Alles om andere schapen te kunnen helpen, mag mijn passie zijn.”

En dit is hoe het begint.
Dit is hoe het begon. Dit is hoe het huwelijk begon. Het huwelijk begon in Zeeland. Het huwelijk begon met regen op de ruiten. Zand dat striemde.

En ik dacht nog dat dit was hoe ook een vijfdemeridiaanboek had kunnen beginnen, en weer dacht ik aan vijfde meridiaan, en weer aan Marcel van Maele en Eduard Visser en Julien Weverbergh. En weer dacht ik dat het goed was. Wel. Er is vrijwel geen woord denkbaar waaraan ik een grotere hekel heb dan “kroost” maar voor effekt past het in dit stramien. Is wat ik dacht, toen het huwelijk begon.

Maar wie huwelijk zegt zegt sleur, en hoe gauw sleur.

Hoe gauw gedaan met grootste verwachtingen.

Geen exotisme, geen spagaat tussen wij en ik, tussen hier en daar, tussen toen en nu. Geen overpeinzingen over frictie tussen wat je meegegeven wordt, en waarmee je te leven hebt zodra je buiten de deur komt. Nee. Alledaagsheid. Of. Naja. In ieder geval weinig andere dingen dan dat wat ik zelf gekend heb. Mijn ouders komen gewoon maar in Utrecht (al was dat in het kleine dorpje in Brabant waar ik in de zeventiger en tachtiger jaren opgroeide misschien al buitenissig genoeg) maar ik las bij Yurdakul verbazend veel dat opgetekend had kunnen zijn uit mijn eigen leven. Op de kleuterschool durft de ikpersoon uit Maskerziel de Turkse gerechten die ze de avond tevoren gegeten heeft niet te noemen uit angst dat haar klasgenoten het niets zou zeggen waardoor ze nog meer buiten de groep kwam te staan. Ach ja. Mijn moeder. Mijn lieve moeder, zelf opgegroeid op de straten in hartje Utrecht, volksvrouw in hart en nieren maar met een passie voor koken – die zette de hele wereldkeuken op tafel. Wij aten paella, uiensoep, shoarma, ratatouille, quiche lorraine, chili con carne of caldo verde in een tijd in een hoek van Nederland waarin dat allemaal niet bijzonder gebruikelijk was. Ik weet niet meer of ik er op school over vertellen dierf of niet, maar ik weet wel dat ik mijn hart vasthield als vriendjes rond het avondeten nog bij mij waren en door mijn moeder werden uitgenodigd om aan te schuiven aan de dis.

En ze wordt gepest. De ik. Misschien een versie van Dilan Yurdakul zelf. Maar wie is er nooit gepest? Iedereen is gepest. Of. Dat ze als laatste werd gekozen bij gym. Of dat haar moeder nooit aardige dingen tegen haar zegt. Of dat haar ouders niet goed met elkaar overweg kunnen. Of dat ze binnenshuis een ander masker draagt dan daarbuiten. Ja. Ik. Jij. Wij allemaal. Of dat ze gaat studeren, maar het is het niet helemaal voor haar, en misschien zijn andere dingen belangrijker, acteren misschien, maar waarin dan, misschien het toneel, misschien solovoorstellingen, misschien een te acroniemiseren soapserie, misschien ook dat niet, waar is het te vinden, de vervulling, het doel, de passie, zoveel vriendjes komen langs en het gaat met allemaal nogal stroef. Tsja. Ik. Jij. Wij allemaal. Ooit deed je waar je goed in was, of wat in je clan gebruikelijk was, of wat je vader je had geleerd. Je ving vissen want je woonde aan het water, en je had een boot, en zo gingen de dingen. En een ander was goed in hutten bouwen en die bouwde een hut voor je en jij gaf hem wat vissen in ruil, en zo gingen de dingen. En toen moest een stomme idioot zo nodig bedenken dat het beter was om bij transacties iets te gebruiken van vaste waarde, het konden waardepapiertjes zijn ofzo, of plakjes goud van een bepaald gewicht. En een andere idioot (of wie weet dezelfde) bedacht dat je die waardepapiertjes en die goudplakjes niet zomaar kon krijgen, daar moest je iets voor doen. En ineens deed je niet gewoon zomaar wat, ineens had je een baan. En de mensheid bleef maar groeien en groeien en groeien en op een gegeven moment waren de zinnige banen op en toen moesten er onzinbanen komen om ook de mensen die dingen deden waar niemand wat aan had in staat te stellen hun boodschappen te blijven betalen. En misschien groei je op in een gezin waar studeren de norm is, en dan weet je dat je gaat studeren, maar wat ga je studeren, je bent achttien of negentien of twintig, weet jij veel wat je aan moet met alle jaren die je nog voor je hebt, je kiest maar wat, je doet maar wat. En op een dag studeer je af en dan moet je allicht kiezen voor baan die in lijn is met wat je gestudeerd hebt, maar wat als je er al in je eerste studiejaar achter kwam dat dit niks voor jou is en je toch maar doorging, al die jaren lang, omdat je ook niet zo goed wist wat het dan wel moest zijn? En al die mensen van het andere of hetzelfde geslacht, van sommigen kun je houden, van anderen niet, met sommigen krijg je een relatie, met anderen niet, wie kan er een leven lang in je ziel wonen, weet jij veel. Zo kwakkel je door dat ding dat leven heet. Ik. Jij. Wij allemaal. En even denk ik nog dat Maskerziel niet het boek is van het wij versus het ik maar gewoon van het wij allemaal: de roman van iedereen, het verhaal van elke mens op deze aarde. En daar red je even een boek mee. Daar red je even een huwelijk mee. O wat grappig, al die overeenkomsten die we blijken te hebben.

Waarom lees je boeken? Soms vraagt een mens zich af. Waarom lees ik al die boeken, die hele stapels, sommige komen op mijn eigen initiatief hier, andere komen ongevraagd. Waarom blijf ik lezen, waarom blijf ik altijd weer met graagte terug keren naar mijn leesstoel die p’sies in het midden van twee bijna manshoge boekenstapels staat. Mag een boek gevuld zijn met alledaagsheid, ja dat mag, graag zelfs, ik lees liever over wat eigenlijk recht voor mijn deur ligt maar door mij nooit met zoveel aandacht bekeken werd dan over iets spectaculairs dat voor mij toch nooit vlees aan de botten zal krijgen. Wat is dan toch de teleurstelling in dit huwelijk, in Maskerziel? Misschien wilde ik inzicht in waar het ik zich van het wij losmaakte, misschien wilde ik weten waar theemuts walkman werd. Ik ken het wij vooral in negatieve zin, en eigenlijk, eerder dan bij Yurdakul beschreven lijkt te worden, als iets dat voornamelijk buitenshuis zijn rol opeist. Mijn ouders waren individualisten, of toch, tiepes die op hun eigen hippie- of anarchistenmanier niet wilden zwichten voor de massa. Op scholen heerste echter het veelkoppige monster. Wees als wij allemaal zijn, of we slaan je elke dag in elkaar. Ik had er niet zo heel veel zin in om elke dag in elkaar geslagen te worden, maar te zijn zoals zij waren leek me ook niet de aantrekkelijkste optie. Misschien zocht ik naar een minder negatief wij. Het wij dat bergt en troost en er altijd is, en slechts minimale opofferingen vraagt. Het wij dat het schapendom aantrekkelijk kan laten schijnen. Of. Weet ik veel. Iets in Maskerziel. Misschien ook wilde ik alleen maar zwemmen in haar taal.

Dat is wel iets.
Ja.
Dat is iets.

Yurdakul kan schrijven!

“Ik zou hier niet zijn als mijn overgrootvader niet had besloten op een dag mijn opa uit het dorp te verjagen. Waardoor opa besloot van Sivas naar Ankara te gaan om daar een nieuw bestaan op te bouwen met zijn gezin, toen nog bestaande uit mijn oom en vader.
Ik zou hier niet zijn als mijn opa niet naar Nederland was gegaan, om voor de NS te werken.
Om de sporen in de gaten te houden.
Ik zou hier niet zijn als hij mijn oma niet had meegenomen, die in de Nestléfabriek ging werken. Inmiddels waren er drie zonen.
Ik zou hier niet zijn als de drie zonen niet ook overgevlogen waren. Voor het eerst met de KLM. ‘Kalem, kalem,’ gilden ze in het vliegtuig. ‘We vliegen met kalem.’
Ik zou hier niet zijn als mijn opa en oma niet besloten hadden zich uiteindelijk permanent te vestigen in Nederland. Hun drie zonen waren inmiddels eenentwintig, achttien en tien jaar oud en gingen ieder hun eigen weg, in een nieuw land met nieuwe omstandigheden en gewoonten.
Ik zou hier niet zijn als mijn vader niet had besloten te gaan studeren. Sociale academie, politicologie, theaterwetenschap, management en economie. Ook al had zijn vader liever gezien dat hij ging werken. Hij was negenentwintig toen hij mijn moeder ontmoette.”

Stukken als dit, doorheen heel het boek.
Stukken als dit, op de grens van prozagedicht of daar ruim overheen al.
Stukken als dit, met ritme en melodie.
Stukken als dit. Een dans van woorden. Stukken als dit maakten dat ik bleef lezen in Maskerziel. Lieten dit huwelijk duren.

Andere momenten is dit huwelijk in zwaar weer. De platte stukken. Over sex bijvoorbeeld, dat consequent met “neuken” gepaard dient te gaan. Ik ben niet meteen een groot liefhebben van “de liefde bedrijven” maar sex kan wel degelijk liefdevoller zijn dan neuken alleen. De veel te lange passages over therapieën, haar ouders, bipolariteit, haar innerlijke onvrede, de roman moet oppassen niet te verzanden in één groot zelfbeklag. Dan leg ik weg, dan stop ik met lezen, dan ga ik verder in een ander boek van de stapels, dan ben ik allang niet meer in Zeeland.

Dilan Yurdakul beschikt over een vlijmscherpe, een muzikale, een cynische, een humoristiese, een buitengemeen fijne pen. Rake observaties, indringende waarnemingen, poëtische passages tillen Maskerziel bij momenten ver boven de middelmaat uit. Misschien met een boek dunner dan de bijna driehonderd bladzijden die hier gevuld worden. Misschien met alleen maar een wij, of alleen maar een ik. Misschien zonder huwelijk. Maar onmogelijk acht ik het geenszins. Dat Yurdakul nog eens afkomt met boek dat van begin tot einde briljant is.

Dilan Yurdakul boeken en informatie

Dilan Yurdakul is op 12 september 1991 geboren in Amsterdam en is van Turkse afkomst.  Ze studeerde Europese studies en Duitse taal en cultuur. Na haar studie ontwikkelde ze zich tot een veelgeprezen actrice en theatermaakster. Voor het grote publiek kreeg ze bekendheid door haar rol als Aysen Baydar in de soap Goede tijden, slechte tijden.

Maskerziel, de roman waarover je hier alles kunt lezen, is het literaire debuut van Dilan Yurdakul dat begin februari verschijnt bij Meridiaan Uitgevers.

Dilan Yurdakul Maskerziel.

Maskerziel

  • Auteur: Dilan Yurdakul (Nederland)
  • Soort boek: Nederlandse debuutroman
  • Uitgever: Meridiaan Uitgevers
  • Verschijnt: 6 februari 2024
  • Omvang: 300 pagina’s
  • Uitgave: paperback / ebook
  • Prijs: € 23,99 / € 12,99
  • Boek bestellen bij: Bol / Libris

Flaptekst van de eerste roman van Dilan Yurdakul

Al jong ervaart de hoofdpersoon in Maskerziel de tegenstellingen tussen thuis en buiten. Als juf tijdens het kringgesprek vraagt wat ze de avond ervoor gegeten heeft antwoord ze niet ‘patlican’ maar ‘patat’.Op het VWO verpakt ze haar onzekerheid in lef. Die dubbelheid in zichzelf doet haar overal nét buiten vallen. De spanning thuis is om te snijden, maar haar kennismaking met toneelspelen blijft een schot in de roos. Het theater wordt haar anker.Om aan het ouderlijk huis te ontsnappen gaat ze studeren, en al snel komt haar grote droom om actrice te worden uit. Eindelijk wordt ze door iedereen gezien, maar ze voelt zich eenzamer dan ooit. De weg terug wordt ingezet, stukje bij beetje herstelt ze het contact met de familie, de kudde waar ze zich van had afgekeerd. Haar grootvaders dood betekent een kantelpunt, en ze leert langzaam haar maskers af te leggen en met mededogen te kijken naar waar ze vandaan komt, om zo ook zichzelf beter te begrijpen.

Bijpassende boeken en informatie

Nederlandse dichters, Poëzie, Recensie

Simone Atangana Bekono – Marshmallow

Simone Atangana Bekono Marshmallow. Op 23 januari 2024 verschijnt bij uitgeverij De Arbeiderspers de nieuwe dichtbundel van de Nederlandse schrijfster Simone Atangana Bekono. Hier lees je informatie over de inhoud van het boek en over de uitgave. Daarnaast is er aandacht voor de boekbesprekingen en recensie van Marshmallow, de nieuwe dichtbundel van Simone Atangana Bekono.

Simone Atangana Bekono Marshmallow informatie

Simone Atangana Bekono is in 1991 geboren in het Brabantse dorp Dongen. Ze heeft een een Kameroense vader en een Nederlandse moeder. Na de middelbare school studeerde ze Media & Cultuur aan de Universiteit van Amsterdam. Deze opleiding maakte ze niet af en ze stapte over naar de studie creative writing aan de hogeschool ArtEZ.

Haar debuut, de dichtbundel Hoe de eerste vonken zichtbaar waren, verscheen in 2017, waarna in 2020 haar debuutroman Confrontaties verscheen die alom geprezen en gewaardeerd is en op de shortlist van de Libris Literatuurprijs 2021 stond. Ook werd het boek bekroond met de prijs Beste Boek voor Jongeren 2021 van de Stichting Collectieve Propaganda van het Nederlandse Boek (CPNB). Ook de Hebban Debuutprijs 2021 en de Anton Wachterprijs 2022. Haar nieuwe dichtbundel, waarover je hier alles kunt lezen, verschijnt eind januari 2024 bij uitgeverij De Arbeiderspers. Ook zijn op deze pagina dan de boekbesprekingen en recensies van de dichtbundel te vinden.

Simone Atangana Bekono Marshmallow recensie van Tim Donker

en wie, en simone atangana bekono gaat straf van start in deze bundel, en wat is wie, en wie is wie in watland, de wattman, de watkern, alle beelden opnieuw, soppige dromen romige roomdromen, boosaardige angstzweet-en-pillendromen, je kent die dromen wel, al die vormen, een ondersteboven boom met de wortels grajend in de lucht bijvoorbeeld, een vliegend paard met hoorns, en een serpent met een engelengezicht, en simone atangana bekono zag het allemaal, en simone atangana bekono zag het allemaal opnieuw, want ik ken het, ik ken de beelden wel, ik ken het allemaal al zo lang maar als het wordt herverteld, en simone atangana bekono weet hoe te vertellen, en opnieuw vertellen, en de hervertelling hervertellen totdat het als nieuw verschijnt, laat het allemaal als nieuw verschijnen, en simone atangana bekono laat het als nieuw verschijnen, en simone atangana bekono laat het allemaal als nieuw verschijnen, en de beelden vliegen, en de beelden vliegen over, voetjevrijen met jezus, een viering zou fijn zijn, als je een knekelhuis nee een monstertruck was, of een mango met schil en al, of een zakelijk contract, en als iemand, als een dichter, als een sjamaan die beelden tot wervelen bracht, in je hoofd of daarbuiten, als het maar eventjes wilden stoppen met regenen, en ging, en simone atangana bekono brengt de beelden tot wervelen, in je hoofd en daarbuiten, en simone atanga bekono laat het heel eventjes stoppen met regenen, in je hoofd en ook daarbuiten, en simone atangana bekono is een sjamaan, ik een hond was, en bitter, en beet, je kunt me vinden in de wereld, je kunt me vinden bij de rotonde, als je me nodig hebt kun je me vinden in de tuin tenzij het weer is gaan regenen, niet in einde, het moet niet te snel gaan, niet in einde, het is een kamer het is geen kamer, (over een meisje / niet over een meisje), en, midst dit alles, midst de wereld en de mensen en de honden en de kaos tot twee geraken, hoe vindt zo’n stel elkaar?, misschien in de gang van een lelijk gerenoveerd concertgebouw, want ook in lelijkheid kan de liefde zingen, ook lelijkheid kan zingen, simone atangana bekono brengt de lelijkheid tot zingen, als liefde een beloning is dan moet het in een doos maar in een doos wil het niet wonen, en het bleef kolken, maar nu, mun god, nu buldert het, en toen kookte het over, breng het kookpunt tot stilstand, breng de stilstand tot het kookpunt, en simone atangana bekono doet dat, simone atangana bekono doet dat allebei, en simone atangana bekono doet het allemaal, en al lezend ga ik zo de hoogte in, al lezend vlieg ik zo de kamer uit, kosmogramma, links miljarden jaren diepe tijd, een glimp, vermoedelijk toch nog zo dicht dat je van het spook kunt maken wat je wilt, perspectieven op tijd en de gaten in de heg, bewegingsloos :: parkeerplaats, en zo veel aan leven verslapen dat je je sterfelijkheid onschadelijk maakt, en simone atangana bekono schaadt wat niet baten kan, droefnis verbergt de zon, weer alles boven, alles weder open, het weerstand biedende eeuwige blauw, vind hem bij de winden, engelssprekende mensen aan de deur, zet het open, alles weder open, en simone atangana bekono laat het gaan, en simone atangana bekono laat het blazen, nieuwe klanken voor de morgen, de morgen ligt te slapen in een hoekje, lichtschakeringen doen de binnenarchitectuur moduleren, je kunt doen, maar intussen is mijn koffie koud geworden, en ik moest nog, en je moet nog, en alles moet nog, en niks nog gezegd, er is nog niks echt gezegd, de vingers op de plekken, en simone atangana bekono legt alle vingers op alle zere plekken, geen warme gerechten alleen koude lichamen, zoals, zei ik dat al?, mijn koffie dus, engelssprekende mensen voor mijn deur en mijn koffie koud en melkkoe kalfje treurlied, de koe het dier de vissen, de vissen uit de hemel, visserslatijn uit de bijbel, en jezus was een zeiler toen hij over het water liep, en dan gewoon naar de bodem zakken, binnen in de aarde is een berg, de terra, het lyrisch ik niet meer toereikend, het tekende bestiaria vol, het alias antroploog, word rivier word oceaan word woestijn, en bij simone atangana bekono alles altijd wordend en bij simone atangana bekono alles altijd zijnd, schilder de beklemming, schilder het geluid in gezangen, de roep van vogels, donker houten tafel praat niet, en simone atangana bekono ontlokt woorden aan alles, je ziet het woord, je ziet het licht, ik zie het licht in elke lamp, alles zonder ballast, of de zon, het liggen en de stralen en het hoger en de honing, om honing gaat het niet, wat knaagt, neerbraak, wat knaagt neerbraak, en simone atangano bekono knaagt de neerbraak en laat zien, laat zien wat binnenin is, wat is waar je het niet denkt te zien, hoewel ze verschijnen, de mens het enige dier dat weet hoe het moet sterven, engelssprekende wetende dieren aan mijn deur en alles daarna, glooiend landschap met putten in de weg, de laatste grote uitdaging in een suffe wereld, ik blijf hier niet, misschien als je verlegen zit om wat allerlaatste kruimels, helderrauw, de avondlijke grasvlakten en het strijklicht, het strijkt over, en simone atangano bekono laat het licht strijken over je gezicht, waar het strijken strelen wordt, het is wat het is, het is nooit wat het is, maar mona lisa is niet teruggekomen, je zit, je leest, je denkt aan de dingen, soms zit ik te denken en soms zit ik gewoon te zitten, en soms moet ik opstaan om de deur te openen voor engelssprekende mensen, de allereerste actie was sensationeel, bracht iets tot kwelen, kweelde iets tot brengen, kweelde tot er iets brak, maar die koffie wordt er niet meer warm van, poelen teerachtig water, waar het begint, waar de verdeling begint, een voor jou en een voor mij, in je handen, alles in mijn handen, taalmuziek, simone atangana bekono maakt taalmuziek, hier zingt het paradijs, hier klit de wijn aan je lippen, hier passen ladders gewoon in je zak, en de trilling van vlak voor de vraag voelde je later pas –

de bladzijden op de trilstand –

en

en simone atangana bekono heeft het sociaal contract nooit ondertekend, en simone atangana bekono zet in mijn kamer levensgroot de ampersand, en simone atangana bekono is wel / geen sexsymbool (doorhalen wat niet van toepassing is), en simone antanga bekono liet de bloemen groeien, en simone atangana bekono werd niet voor niets geprezen in het paard van troje

en simone atangana bekono heeft met Marshmallow een ongekend fantastiese dichtbundel geschreven

Simone Atangana Bekono Marshmallow

Marshmallow

  • Auteur: Simone Atangana Bekono (Nederland)
  • Soort boek: gedichten, poëzie
  • Uitgever: De Arbeiderspers
  • Verschijnt: 23 januari 2024
  • Omvang: 72 pagina’s
  • Uitgave: paperback / ebook
  • Prijs: € 18,99
  • Boek bestellen bij: Bol / Libris

Flaptekst van de dichtbundel van Simone Atangana Bekono

In Marshmallow maken we kennis met een hond, een vrouw en een slaapkamer in ‘een heel normaal appartement’. Alles komt op losse schroeven te staan in deze bundel waarin de poëzie zichzelf constant bevraagt, tegenspreekt en ondermijnt. Met gebruik van verschillende registers brengt Atangana Bekono groteske beelden, erotiek, alledaagsheden en geweld samen in de botsende herinneringen van twee stemmen die eens lieflijk samen moeten hebben geklonken, resulterend in giftige, grappige, en schrijnende poëzie.

Bijpassende boeken en informatie

2023, Recensie

Boekrecensies 2023

Boekrecensies 2023 nieuwe boeken. Op deze pagina is een overzicht te vinden met recensies 2023 van nieuwe romans, thrillers, non-fictie, en kinderboeken review en waardering. Wat vinden de redacteuren van nieuwe boeken die kortgeleden verschenen zijn? Hoe worden de boeken gewaardeerd?

Recensies 2023 nieuwe boeken reviews en waardering

In het onderstaande overzicht met boekrecensies 2023 nieuwe boeken staat de nieuwste review bovenaan de lijst. Door op de link te klikken kun je de hele recensie lezen en uitgebreide informatie over het boek vinden.

Nieuwsbrief Boekentips en Recensies

Elke week de nieuwste boekentips en recensies? Meld je aan voor de nieuwsbrief.

Overzicht van nieuwe boekrecensies 2023

Sam Shepard Een dag als geen anderSam Shepard (Verenigde Staten) – Een dag als geen ander
Amerikaanse verhalen
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitmuntend)
Een caleidoscopisch boek dat de ziel van Amerika op unieke wijze blootlegt, in alle schakeringen, vol met zeer rijke, fascinerende en briljant geschreven verhalen…lees verder >

Emy Koopman Kindertrein uit BoedapestEmy Koopmans (Nederland) – Kindertrein uit Boedapest
treinreisverhaal, Spoorslag 4
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
Het is een prachtig en mooi geschreven persoonlijk verslag geworden, gevoelig maar zonder te vervallen in sentimentaliteit en in een mooie stijl opgeschreven…lees verder >

Marc-Uwe Kling De Kersthaas.Marc-Uwe Kling & Astrid Henn – De Kersthaas
prentenboek, kerstboek (4+ jaar)
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
Dankzij het sterke verhaal, goed geschreven teksten en mooie illustraties is De Kersthaas een plezier voor jong en oud. Om voor te lezen, om naar te luisteren en kijken, of om lekker zelf door te bladeren…lees verder >

Hedde Zeijlstra De betekenis van woordenHedde Zeijlstra (Nederland) – De betekenis van woorden
non-fictie, taalkundig boek
Tim Donker recensie
Een fraai cadeauboek voor onder de boom. Voor vrienden en familieleden die goed zijn in kruiswoordpuzzels, een grote woordenschat hebben, en je altijd weer verbeteren op een taalfoutje…lees verder >

Alex T. Smith De GrompusAlex T. Smith – De Grompus
en zijn gluiperige, gruwelijke kerstplan
kerstboek voor kinderboek
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitmuntend)
Een verhaal vol vriendschap, warmte en avontuur, meesterlijk geschreven door Alex T. Smith. Wat mij betreft hét kerstboek van dit jaar!…lees verder >

Fokke & Sukke Het afzien van 2023Fokke & Sukke – Het afzien van 2023
cartoons
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
Begonnen in hun studententijd die al tientallen jaren achter hen ligt hebben de makers hun studentikoze elan nog steeds niet verloren. Sterker nog de zeggingskracht lijkt alleen maar toe te nemen…lees verder >

Koen Vergeer (Nederland) – Het tijdperk Max
Formule 1 boek
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
Zonder twijfel is Koen Vergeer op dit moment de enige auteur die in staat is om literatuur de koppelen aan de Formule 1 en dat maakt zijn nieuwe jaarboek weer bijzonder…lees verder >

Renée van Marissing Gelukkige dagen recensieRenée van Marissing (Nederland) – Gelukkige dagen
Nederlandse roman
Tim Donker recensie
Dat ik steeds weer opnieuw naar dit boek getrokken werd, dat alles leefde, dat de woorden rechtstreeks mijn lijf instroomden, dat ik las, altijd maar las, steeds wilde blijven lezen…lees verder >

José Emilio Pacheco Gevechten in de woestijn Mexicaanse roman uit 1981José Emilio Pacheco (Mexico) – Gevechten in de woestijn
Mexicaanse roman uit 1981
Tim Donker recensie
Naar formaat een klein boekje. Maar pas op: het weegt. De rijkdom van Gevechten in de woestijn vloeit tot ver buiten deze bladzijden. Je mag het zo uitgelezen hebben, kláár zul je er dan nog niet mee zijn. Nog lang niet…lees verder >

Michel van Egmond Voetbal kijken met Van BastenMichel van Egmond (Nederland) – Voetbal kijken met Van Basten
sportverhalen
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
Van Egmond toont weer zijn bijzondere talent in zeven boeiende sportverhalen. Met oog voor detail, met humor, maar ook met compassie doet hij verslag van ontmoetingen met bijzondere sporters…lees verder >

Catherine Walsh Wat ik wil voor kerst recensieCatherine Walsh (Ierland) – Wat ik wil voor kerst
Ierse feelgood kerstroman
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (zeer goed)
Voor iedereen die smult van liefde in de sneeuw, romantische taferelen rond kerst en de nodige hilariteit, zit met Wat ik wil voor kerst helemaal geramd!…lees verder >

Esther Schreuder Tonia StieltjesEsther Schreuder (Nederland) – Tonia Stieltjes
Activiste, model en wilskrachtdokter
biografie, kunstboek
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
Een prachtige biografie over een zeer boeiende vrouw, die zeker gekend moet worden en terecht uit de schaduw wordt gehaald met dit boek…lees verder >

Rob van Scheers In HollywoodRob van Scheers (Nederland) – In Hollywood
filmboek, reportages, portretten
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
Rob van Scheers informeert, enthousiasmeert en prikkelt de lezer op een uitstekende wijze. Hij laat de groten uit de filmwereld de revue passeren maar heeft juist ook oog voor randfiguren en personen waaraan het succes niet kleeft. Het is door die rijke schakering en vele invalshoeken een zeer geslaagd boek geworden…lees verder >

Lyne Uytterhoeven Tussen slijk en satijnLyne Uytterhoeven (België) – Tussen slijk en satijn
Lisse deel 1
historische roman
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
Een heerlijk boek voor liefhebbers van historische romans. Een boek dat ook een mooie en eerlijke inkijk geeft in de vele belemmeringen – en de gevaren! –  waar vrouwen in de 17e eeuw mee te maken hadden…lees verder >

Jan van Mersbergen We moeten praten recensieJan van Mersbergen (Nederland) – We moeten praten
Nederlandse roman
Uitgever: Cossee
Verschijnt: 16 november 2023
Tim Donker recensie
Dit is een meestentijds bloedmooi geschreven, verdrietig, hartveroverend, ontroerend, begeesterend boek. Maar Jan van Mersbergen heeft het willen vormgeven. Alsof de woorden er het eerst waren, en later de ideeën…lees verder >

Hilma af Klint en haar salon op vrijdagavondSofia Lundberg, Alyson Richman, M.J. Rose – Hilma af Klint en haar salon op vrijdagavond
biografische roman, feministische roman
Uitgever: Orlando
Verschijnt: 3 oktober 2023
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
Een roman die ik met plezier las en die me, ook al heb ik niet zoveel op met abstracte kunst, nieuwsgierig maakte naar Hilma af Klint en haar werk. Een aanrader!…lees verder >

Jhumpa Lahiri Romeinse verhalen recensieJhumpa Lahiri (Verenigde Staten) – Romeinse verhalen
verhalen uit Rome
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
Met veel invoelingsvermogen confronteert Lahiri de lezer met de hardheid van het bestaan, de uitzichtloosheid maar toch ook de wens om te leven, wellicht beter gezegd te overleven…lees verder >

Harrie Lemmens De Muur voorbij boek over Berlijn recensieHarrie Lemmens (Nederland) – De Muur voorbij
autobiografisch boek over -Oost-Berlijn
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (zeer goed)
Harrie Lemmens verhaalt over zijn periode in de DDR. Hij vertelt op geheel eigen wijze over deze tijd. Blijkbaar heeft hij zijn leven in Oost-Berlijn goed gedocumenteerd omdat hij soms de kleinste details weet op te roepen van gebeurtenissen die zo’n veertig jaar geleden plaatsvonden…lees verder >

Kester Freriks De ooievaar Vogelserie 25 recensieKester Freriks (Nederland) – De ooievaar
Vogelserie deel 25
vogelboek
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
Gedegen kennis van zaken, een mooie stijl en een boeiende wijze van vertellen en verbanden leggen zorgen voor een prachtig boek over een bijzondere vogel…lees verder >

Steven Bulté Vredeskoers recensieSteven Bulté (België) – Vredeskoers 
De ronde van de witte duif
wielerboek, reisboek
Uitgever: Ertsberg
Verschijnt: 4 april 2023
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (zeer goed)
Een geslaagd boek dat niet alleen voor wielerliefhebbers een aanbeveling is maar ook voor geïnteresseerden in de geschiedenis van Oost-Europa…lees verder >

John Banville Singulariteiten recensieJohn Banville (Ierland) – Singulariteiten
Ierse roman
Tim Donker recensie
Een ongemeen rijk boek dat je op heel veel verschillende manieren kan lezen. In haast elk hoofdstuk is er een andere figuur aan het woord; het speelt met verschillende stijlen; het is filosofie en wetenschap maar ook platte sex en spanning; het is hoogbrouw en laagbrouw dooreen…lees verder >

Koos Meinderts & Sietse Muis Een zee van papierKoos Meinderts, Sietse Muis (Nederland) – Een zee van papier
cadeauboek, prentenboek
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
Sietse Muis tovert complete werelden tevoorschijn met zijn knip- en plakwerk. Letterlijk komen verrijzen taferelen uit boeken te voorschijn die ook gelijk tot de verbeelding spreken. Gecombineerd met de teksten van Koos Meinderts, levert dit een prachtig boekje op…lees verder >

Carel van Gestel In het spoor van de Blauwe Engel recensieCarel van Gestel (Nederland) – In het spoor van de Blauwe Engel
Het eerste naoorlogse dieselmaterieel van NS
treinenboek
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
De rijkdom aan foto’s gecombineerd met goede en bondige teksten zullen de liefhebber van treinen zeker bekoren maar ook voor anderen is het een prima boek om in te bladeren en lezen…lees verder >

Mart Smeets Gevoelige snarenMart Smeets (Nederland) – Gevoelige snaren
muziekverhalen, sportverhalen
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
Smeets heeft ervoor gekozen om twee van zijn passies bij elkaar te brengen, sport en muziek. Veel van zijn muzikale helden hebben dit jaar hun laatste adem uitgeblazen en hij heeft in dit boek een aantal mooie portretten. Ook in dit boek blijkt weer de kwaliteit van Smeets als waarnemer die hij koppelt aan het op een uitstekende wijze weergeven ervan op papier…lees verder >

Duco Hellema Rendez-vous in Praag recensieDuco Hellema (Nederland) – Rendez-vous in Praag
Bob de Winter thriller 1
Nederlandse thriller
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
Je merkt aan de roman wel dat deze geschreven is door een auteur met veel kennis van zaken. Maar het knappe is dat het verhaal toch spannend en boeiend is. Zeker omdat dit het fictiedebuut is van Duco Hellema is dat een compliment waard…lees verder >

Gerbrand Bakker Moeder, na vader Privé-domein 324 recensieGerbrand Bakker (Nederland) – Moeder, na vader
autobiografisch verhaal, Privé-domein 342
Verschijnt: 25 april 2023
Tim Donker recensie
Moeder, na vader heb ik met plezier gelezen. Ik kreeg het boek voor de zomer in handen (dus misschien werd het me toch niet op een loodgrijze dag in handen gedrukt), het is meegegaan naar Spanje, ik heb er overal in gelezen, ik heb er ook wekenlang niet in gelezen. Maar ik keerde altijd weer met plezier terug naar dit boek. En nu het uit is, mis ik het zelfs een beetje…lees verder >

Daniël Boissevain Het magische kind recensieDaniël Boissevain (Nederland) – Het magische kind
Mijn jeugd in Ruigoord
memoir
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (zeer goed)
Op een prettige wijze is Daniël Boissevain erin geslaagd zijn jeugdherinneringen op schrijven. Zowel de voordelen als de nadelen van zijn anarchistische jeugd brengt hij over het voetlicht. En dat ook in deze omgeving de traditionele patriarchale verhoudingen tussen vrouwen en mannen nog alom aanwezig waren. Het is een liefdevol, maar ook realistisch verslag geworden van een bijzondere jeugd, in een prettige stijl opgeschreven…lees verder >

David Quammen Buiten adem RecensieDavid Quammen (Verenigde Staten) – Buiten adem
De wetenschappelijke race om een corona virus te verslaan
populair wetenschappelijk boek
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (zeer goed)
Boordedevol informatie, vergt het nieuwste boek van David Quammen doorzettingsvermogen. Helaas gaat dit wel wat ten kosten van de leesbaarheid waardoor het al met al toch wat minder is dan de eerdere boeken…lees verder >

Erna Sassen Neem nooit een beste vriendErna Sassen (Nederland) – Neem nooit een beste vriend
young adult roman
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
Recensie roman: Eén van de grootste krachten van de roman, is de ontzettend meeslepende, geloofwaardige schrijfstijl. De zinnen vlammen je om de oren, uitgespuugd, gefluisterd, schreeuwend, vragend. Elke emotie is voelbaar in de woorden…lees verder >

Dörte Hansen Naar zee recensieDörte Hansen (Duitsland) – Naar zee
Duitse roman
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
Recensie roman: Op subtiele wijze met empathie en humor  beschrijft Dörte Hansen de teloorgang van een eilandfamilie. Veranderingen gaan snel en de toeristen nemen het eiland over. Ze is erin geslaagd om weer een boeiende en aangrijpende roman te schrijven. Een roman die van begin tot eind boeit, die je in één adem wilt uitlezen en onder je huid kruipt…lees verder >

Nelleke Zandwijk De zomer van de onwaarhedenNelleke Zandwijk (Nederland) – De zomer van omwaarheden
Nederlandse roman
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (zeer goed)
De gebeurtenissen zijn in een directe en onverbloemd opgeschreven waardoor ze vaak zowel komisch als schrijnend zijn. Voor wie bekend is met het eerdere werk van schrijfster en beeldend kunstenares Nelleke Zandwijk zal deze roman niet echt verrassend zijn maar is desondanks het lezen waard…lees verder >

Tom Rijpert Voorbij de val De Zeven Sleutels 2Tom Rijpert (Nederland) – Voorbij de val
De Zeven Sleutels deel 2
fantasyboek (10+ jaar)
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
Een prachtig boek over vriendschap, jezelf leren kennen, trouw blijven aan wie je bent én een boek met een waanzinnig spannend avontuur. Rijpert geeft telkens op de juiste momenten weer stukken informatie, waardoor het tempo lekker hoog blijft. Simpelweg Genieten met een hoofdletter…lees verder >

Paul Harding Dit andere paradijs recensiePaul Harding (Verenigde Staten) – Dit andere paradijs
Amerikaanse roman
Tim Donker recensie
Zijn schrijven is grenzeloos. Tilde me op, genas me, maar brak me evenzeer (de evacuatiescene is hartverscheurend). En ook bracht zijn schrijven me in vervoering. Dit andere paradijs had niet beter geschreven kunnen zijn!…lees verder >

Émilienne Malfatto De kolonel slaapt niet recensieÉmilienne Malfatto (Frankrijk) – De kolonel slaapt niet
Franse oorlogsroman
Tim Donker recensie
De  taal is zo mooi, zo huiveringwekkend, keelsnoerend, angstaanjagend mooi. De horreur. De diepe ellende. In die taal, die poëtiese taal. De hypnose ervan. Die dwingende, soms interpunctieloze zinnen…lees verder >

Maarten van Rossem Herinneringen aan mijn jeugd recensieMaarten van Rossem (Nederland) – Herinneringen aan mijn jeugd
1943-1963
memoir
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (zeer goed)
Maarten van Rossem is een aardige verteller die zonder al te veel opsmuk vertelt over zijn niet altijd even gelukkig jeugdjaren. Het is een aardig geschreven boekje met anekdotes die je Maarten van Rossem als het ware zelf hoort vertellen met zijn zo kenmerkende stem…lees verder >

Francine Oomen Hoe overleef ik alles wat ik niemand vertel?Francine Oomen (Nederland) – Hoe overleef ik alles wat ik niemand vertel?
kinderboek
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
Je zou bijna zelf onderdeel willen zijn van deze vriendengroep. De afwisseling van de dialogen, mails en spraakberichten geeft het boek wat extra dynamiek…lees verder >

Tom Rijpert Het pad van de Roverkoning De zeven Sleutels 1 recensieTom Rijpert (Nederland) – Het pad van de roverkoning
De Zeven Sleutels deel 1
fantasyboek (10+ jaar)
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
Dit is één van meeslependste boeken die ik in lange tijd gelezen heb! In een dag vloog ik door de pagina’s, geboeid door het spannende verhaal dat Tom Rijpert heeft geschreven. Alle personages hebben zo hun eigen geheimen, wat ze spannend en interessant maakt…lees verder >

Benedict Wells De waarheid over het liegen recensieBenedict Wells (Duitsland, Zwitserland) – De waarheid over het liegen
verhalen
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
Net als in zijn romans toont Benedict Wells ook in zijn verhalen een rijpheid die je meestal alleen maar aantreft bij wat oudere en meer ervaren schrijvers. Hij kiest bijzondere invalshoeken en weet vrijwel elk verhaal een verrassende wending mee te geven die je als lezer niet verwacht…lees verder >

Esther Gerritsen Gebied 19 recensieEsther Gerritsen (Nederland) – Gebied 19
Nederlandse roman, sciencefiction
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
Gebied 19 is een psychologische zoektocht in de vorm van een boeiend sciencefictionverhaal, met weinig opsmuk en technologie. Enigszins vervreemdend en verontrustend, maar ook met subtiele humor. Al met al een boeiende, gelaagde en geslaagde roman, ook voor wie sciencefiction tegenstaat…lees verder >

Lorena Hughes De Spaanse dochter RecensieLorena Hughes (Ecuador, Verenigde Staten) – De Spaanse dochter
historische roman
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (zeer goed)
Een wervelend verhaal met een romantische inslag. Een verhaal vol passie, geheimen, liefde, cacao en chocolade. Ik heb het boek in één ruk uitgelezen…lees verder >

Marion Lagoda Een tuin aan de ElbeMarion Lagoda (Duitsland) – Een tuin aan de Elbe
Duitse roman, debuutroman
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (zeer goed)
Een mooie roman over een krachtige en bijzondere vrouw en een sprookjesachtige tuin aan de Elbe. Het boek leest heerlijk weg en heeft alles wat een roman nodig heeft om boeiend te zijn…lees verder >

Maria Grund Dodendans recensieMaria Grund (Zweden) – Dodendans
Sanna Berling & Eir Pedersen thriller 2
Zweedse thriller
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ uitstekend
Dodendans is geen opbeurende thriller.  Maar wel een uitstekend geschreven, spannende Zweedse thriller met een aantal originele plotwendingen en sterke karakters. Een aanbeveling voor de liefhebbers van het genre…lees verder >

Jeanette Winterson Zwaarte recensie en informatieJeanette Witerson (Engeland) – Zwaarte
De mythe van Atlas en Herakles
mythologische roman
Waardering: ∗∗∗∗∗ (zeer goed)
Met haar prachtige filosofische vragen, haar poëtische taalgebruik creëert Jeanette Winterson echt een heel bijzonder verhaal. Een verhaal waarbij de term “zwaarte” en compleet nieuwe betekenis krijgt. Echte betekenis…lees verder >

Aanchal Malhotra Het eeuwige parfum recensieAanchal Malhotra (India) – Het eeuwige parfum
Indiase familieroman
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (zeer goed)
Prachtige en tot de verbeelding sprekende roman, je waant je in een luxe parfumwinkel waarin de mooiste ingrediënten, zoals de tuberoos, de roos, muskus, sandelhout en oudh om een plekje lijken te vechten. Het is gewoon jammer dat je alle geuren niet kunt ruiken!…lees verder >

Angela Saini De patriarchen recensieAngela Saini (Engeland) – De patriarchen
De oorsprong van ongelijkheid
geschiedenisboek
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
Een heel goed en duidelijk geschreven boek, wat vol staat met krachtige voorbeelden en wat veel relevante onderzoeken aanreikt over het ontstaan van ongelijkheid in onze wereld…lees verder >

Katerina Poladjan Toekomstmuziek recensieKaterina Poladjan (Duitsland, Rusland) – Toekomstmuziek
Siberië roman
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
Doordat ze alles klein houdt is de vertelling vrij van bombast en superlatieven. Maar juist dat maakt het boek een indringende leeservaring. De verwarring en onzekerheid door de veranderende tijden voel je als lezer direct mee, Een mooie kleine roman…lees verder >

Graeme Macrae Burnet Een casus recensieGraeme Macrae Burnet (Schotland) – Een casus
Schotse roman
Tim Donker recensie:
Een casus is mooi, prikkelend, ten dele tragisch, en interessant. Het is misschien niet echt gebeurd maar Graeme Macrae Burnet heeft het u wel echt verteld…lees verder >

Anna Woltz (Nederland) – De spin en de sleutel
kinderboek 11+ jaar
Waardering boek: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
Wat een mooi, indringend boek is De spin en de sleutel! Direct bij de eerste zinnen zit je in het verhaal. De hoofdstukken zijn kort, maar krachtig. Er staat geen letter teveel in, maar elk woord is treffend…lees verder >

Iben Mondrup Tabita recensieIben Mondrup (Denemarken) – Tabita
Deense roman
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
Iben Mondrup laat op overtuigende wijze zien hoe  koloniale uitbuiting en discriminatie ook in het Denemarken van de zestiger en zeventiger jaren nog bijna als vanzelfsprekend konden plaatsvinden. De aangrijpende roman laat zien hoe deze mechanismen doorwerken in het leven van mensen en eigenlijk onontkoombaar zijn…lees verder >

Susan Sellers Vanessa & VirginiaSusan Sellers (Engeland) – Vanessa & Virginia
roman over de zussen Vanessa Bell en Virginia Woolf
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitmuntend)
Het steeds wisselende tijdsbeeld, van heel vroege jeugd totdat we meegevoerd worden in Vanessa’s herinneringen aan haar zus dragen bij tot de diepe indruk die deze roman achterlaat…lees verder >

Ali Smith Meisje ontmoet jongen recensieAli Smith (Schotland) – Meisje ontmoet jongen
De mythe van Iphis
mythologische roman
Waardering: ∗∗∗∗∗ (zeer goed)
Een prachtig verhaal over mensen – man, vrouw, of ertussenin – over liefde, over waarden en normen en een wereld die heeft leren leven volgens een patriarchaal systeem. Op vlotte wijze geschreven en met een grote knipoog!…lees verder >

Gertrud Jetten Hoera ik ben een pony recensieGertrud Jetten (Nederland) – Hoera, ik ben een pony!
kinderboek (7+ jaar)
Waardering: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
Een kinderboek waar je doorheen vliegt. Grappig, levendig, prettige dialogen, een spannend avontuur. Kortom, meer dan genoeg ingrediënten voor een paar uur leesplezier!…lees verder >

Tui T. Sutherland Vleugels van vuur 5 De helderste nacht recensieTui T. Sutherland (Verenigde Staten) – Vleugels van vuur 5
De helderste nacht
fantasyboek 10+ jaar
Waardering: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
Wat een heerlijke serie is Vleugels van Vuur. Met veel nieuwsgierigheid heb ik uitgekeken naar het slot, waarin het vriendelijke, kleine draakje Zonnetje centraal zou staan. In elk boek leer je één van de drakenjongen beter kennen, en in De helderste nacht is dat dus de Zandvleugeldraak…lees verder >

Louise Glück Marigold en Rose recensieLouise Glück (Verenigde Staten) – Marigold en Rose
proza
Tim Donker recensie
Glück vond een meervoudig nulpunt. Marigold en Rose is haar prozadebuut. Dit is de nul waarheen een Nobelprijswinnaar moest kruipen om opnieuw te kunnen betoveren…lees verder >

Virginia Cowles Op oorlogspad Oorlogsdomein 29 recensieVirginia Cowles (Engeland) – Op oorlogspad
Oorlogsdomein 29
oorlogsreportages
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
Looking for Trouble verscheen al in 1941 en heeft daardoor een urgentie van actualiteit en is geschreven in een uitstekende en heldere stijl die de lezer in het verhaal trekt. Naast de beroemde Martha Gellhorn was Virginia Cowles een van de zeer weinige vrouwelijke oorlogsverslaggevers in deze periode en zij uiteraard ook te maken met wantrouwen en seksisme waarover Cowles tussen de regels door verslag doet…lees verder >

Vincent Van Meenen OxBlixa recensieVincent Van Meenen (België) – OxBlixa
Vlaamse roman
Tim Donker recensie
OxBlixa is een bijzonder fraje roman. Soms poëties, soms grappig, soms bizar. Tegen het einde, als het geld, de computer, de crypto-watdanook op de achtergrond is komen te staan en er ruimte komt voor verstilling, kreeg zelfs een zeker soort ontroering vat op me…lees verder >

Dorothy West De bruiloft RecensieDorothy West (Verenigde Staten) – De bruiloft
Afro-Amerikaanse roman
Waardering Paulien Weikamp: ∗∗∗∗∗ (uitmuntend)
West neemt me mee aan haar hand. Zij is de alwetende verteller en wijst naar wat ik nog te leren heb. Over wit zijn, over zwart zijn. Over vooroordelen die de verschillende gemeenschappen over elkaar én over zichzelf hebben. Over mijn eigen vooroordelen…lees verder >

Marita de Sterck Harde hand recensieMarita de Sterck (België) – Harde hand
Vlaamse roman, 15+ jaar
Waardering Paulien Weikamp: ∗∗∗∗∗ (uitmuntend)
Het boek heeft nog heel lang nagezinderd in mijn hoofd. Ik vroeg me telkens af wat ik nou precies had gelezen en waarom het me zo had geraakt. Gelukkig laat De Sterck zien dat er wellicht ook een einde aan kan komen. Mooi en hoopvol…lees verder >

Lola Lafon Als je naar dit lied luistert RecensieLola Lafon (Frankrijk) – Als je naar dit lied luistert
Een nacht in het Achterhuis
non-fictie
Waardering Paulien Weikamp: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
Aan het woord is Lola Lafon. Ze vertelt over haar nacht in het beroemde Achterhuis.  Een nacht in haar eentje op deze bijzondere plek. Tijdens het lezen kreeg ik bezoek van een heel scala aan gevoelens die soms één voor één op mijn deur bonsden en soms allemaal te gelijk…lees verder >

Sinéad O'Connor autobiografie Wat ik me herinner recensieSinéad O’Connor (Ierland) – Wat ik me herinner
autobiografie
Waardering Monique van der Hoeven: ∗∗∗∗∗ (zeer goed)
Ik heb Sinead O’Connor altijd al een heel goede zangeres gevonden, iemand die durfde te kiezen om zichzelf te zijn. Na het lezen van haar autobiografie zie ik pas hoe ongelofelijk moedig en dapper ze werkelijk was!…lees verder >

Henk van Straten Het kraaienschip recensieHenk van Straten (Nederland) – Het kraaienschip
Nederlandse roman
Tim Donker recensie
Punt is: ik mag die hoofdpersoon van Het kraaienschip Walter niet zo. Nee, ik verfoei die Walter. God, wat vind ik die Walter een ongelooflijk stomme eikel. Maar om te blijven lezen hoeft helemaal geen enkele verhaalfiguur je sympathie te hebben. Niemand hier mocht ik en toch bleef ik lezen…lees verder >

Rick Meijer Autumnville recensieRick Meijer (Nederland) – Autumnville
young adult roman, 15+ jaar
Paulien Weikamp recensie
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
Als je houdt van spannende verhalen is dit boek absoluut een aanrader. Maar ook als je houdt van verhalen over liefde en familie – zoals ik- dan word je op je wenken bediend…lees verder >

Joana Estrela Pardalita graphic novel recensieJoana Estrela (Portugal) – Pardalita
graphic novel (14+ jaar)
Tim Donker recensie
Grafies, strip, roman, poëzie, weet ik veel – dit vond ik gewoon mooi. Gewoon heel erg mooi. En dat is waar het om gaat bij boeken. Niet om hokjes, niet om glow, niet om letterreeksen, niet om jong of oud. Maar om geraakt worden. En door Pardalita wist ik me geraakt…lees verder >

Elisa Shua Dusapin Pachinkohal recensieÉlisa Shua Dusapin (Frankrijk) = Pachinkohal
Frans-Koreaanse roman
Waardering: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
Het einde van Pachinkohal is prachtig. Alsof je het hele boek achter de machine hebben gezeten, de ballen zijn gevallen en je eindelijke je prijs in ontvangst mag nemen. Wonderschoon…lees verder >

Maaike Meijer Radeloze helden recensieMaaike Meijer (Nederland) – Radeloze helden
De verbeelding van mannelijkheid in literatuur en film
non-fictie
Waardering: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
Heel sterk hoe Maaike Meijer haar eigen persoonlijke ervaring op “mannelijkheid” in het verhaal heeft meegenomen. Ik ben ervan overtuigd dat juist deze persoonlijke verhalen van mensen die niet in het binaire man-vrouw stramien passen cruciaal zijn voor blijvende verandering. Die moet immers, zoals elke echte verandering, van binnen de cultuur zelf komen…lees verder >

Elizabeth von Arnim De betovering van april Roman uit 1922Elizabeth von Arnim (Engeland) – De betovering van april
Engelse roman uit 1922
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
Een werkelijk heerlijke roman die ik in één ruk uitgelezen. Grappig is dat het verhaal uit 1922 helemaal niet gedateerd lijkt, het zou net zo goed in onze tijd geschreven kunnen zijn…lees verder >

Herien Wensink Soldaat op zolder RecensieHerien Wensink (Nederland) – Soldaat op zolder
Nederlandse roman
Tim Donker recensie
Informatief, ontroerend, aangrijpend, pamflettistisch, filmies, hartveroverend, ontwapenend, spannend en erg goed geschreven. Het is het Amerika dat we kennen uit de films ja, maar Amerika is een film…lees verder >

Neal Shusterman Zeis recensieNeal Shusterman (Verenigde Staten) – Zeis
dystopische YA-roman, 15+ jaar
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
Het is een duizelingwekkende start van een veelbelovende trilogie. Een mengeling tussen blufpoker en een geslepen schaakspel. Verborgen agenda’s, onverwachte zetten, moed en overmoed wisselen elkaar af…lees verder >

Victor Jestin Hitte recensieVictor Jestin (Frankrijk) – Hitte
Franse roman, debuutroman
Tim Donker recensie
De beklemming is niet het lijk. De beklemming is de zomer. En voor wie niet daar is weet Victor Jestin die beklemming uiterst voelbaar te maken. Een boek om te lezen met je blote voeten in het zeewater of in de herfst als de regen tegen de ruiten slaat. Voor de kracht van Jestins woorden maakt dat niks uit…lees verder >

Flip Feyten Mitford recensieFlip Feyten (België) – Mitford
Zes zussen. Twee oorlogen. Eén roemruchte familie
Britse familiegeschiedenis
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (zeer goed)
Flip Feyten slaagt er – mede door zijn vlotte en aangename schrijfstijl in – om er een vlot leesbaar en bijna spannend verhaal van te maken. We kunnen als lezers een intiem kijkje nemen in het leven van de Mitford zussen, tegen het tijdsbeeld van een bewogen tijd…lees verder >

Caleb Azumah Nelson Kleine werelden recensieCaleb Azumah Nelson (Engeland, Ghana) – Kleine werelden
Brits-Ghanese roman
Tim Donker recensie
Een boek dat je proeft, hoort, beleeft, ondergaat. Een boek van grote kracht. Kleine werelden maakt werelden groot…lees verder >

Conny Braam De revolutie van Pelle recensieConny Braam (Nederland) – De revolutie van Pelle
Nederlandse roman
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (zeer goed)
Conny Braam vertelt op boeiende wijze de geschiedenis van haar eigen leven en de twee generaties vrouwen die haar voorgingen. Het vaak schrijnende verhaal gezogen van uitbuiting, onderdrukking, maar ook van ontluikend feminisme en verzet…lees verder >

Nastassja Martin Geloven in het wild RecensieNastassja Martin (Frankrijk) – Geloven in het wild
Franse vertelling
Tim Donker recensie: Geloven in het wild niet het hele boek lang op de toppen van zijn kunnen. Of: niet altijd wat je ervan gehoopt had. Zoals een vakantie. Of een etentje in een hoog aangeschreven restaurant. Of die moje wijn die je nog had staan. Of zo’n boek waarvan je net iets meer verwacht had…lees verder >

Erika Fatland Op grote hoogte RecensieErika Fatland (Noorwegen) – Op grote hoogte
Een reis door de Himalaya
reisverhalen
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
Fatland laat haarscherp zien hoe ingewikkeld het soms is voor deze mensen om een goed leven te hebben, hoe de politieke, economische en klimatologische omstandigheden het geluksgevoel in de weg zitten. Bovendien laat ze zien hoe rijk de culturen en vaak eeuwenoude tradities zijn en hoeveel moeite er gedaan wordt om deze in stand te houden en dat dit de zeer waardevol is…lees verder >

Claire-Louise Bennett Poel recensieClaire-Louise Bennett (Engeland) – Poel
Engelse roman
Tim Donker recensie
Poel stroomt. Wat wonderlijk is voor een poel. Poel stroomt van grappig naar verstild, van poëties naar bizar, van landerig naar geëxalteerd, van dagdagelijks naar vervreemdend, van beschouwelijk naar gejaagd. In het korte, laatste hoofdstuk komt alles tot stilstand: de ik is de zij geworden, de broer en de zus zijn nog klein; slakken, een appel, een roepende moeder…lees verder >

Lesereise Slowenien Verhalen over SloveniëIrene Hanappi, Stefan Schomann – Lesereise Slowenien
reisverhalen uit Slovenië
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
Buiten het feit dat twee van de allerbeste wielrenners van dit moment, Tadej Pogačar en Primož Roglič Sloveens zijn, is er te weinig bekend over het land. In de Duitstalige landenreeks Lesereise is nu een zeer geslaagd deel verschenen dat meer inzicht verschaft in jonge land…lees verder >

Kristine Bilkau Bij de buren RecensieKristine Bilkau (Duitsland) – Bij de buren
Duitse roman
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
Op geraffineerde wijze legt Kristine Bilkau onderhuidse spanningen bloot waardoor je geboeid in de roman blijft doorlezen. Bijna niks is expliciet en veel wordt niet verteld maar juist daardoor krijgt het verhaal meer lading…lees verder >

Jaouad Alloul De meisje recensieJaouad Alloul (België) – De meisje
autobiografisch verhaal
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
Een prachtig boek over intersectionaliteit en genderidentiteit, een boek over jezelf mogen zijn. En jezelf kúnnen zijn – dat dat allesbehalve makkelijk kan zijn. Want hoe kun je homo zijn, als je cultuur en je geloof dat niet toestaat?...lees verder >

Alice Hoffman Het magische boek recensieAlice Hoffman (Verenigde Staten) – Het magische boek
Amerikaanse roman
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (zeer goed)
Een heerlijk boek en een roman die gaat over alles wat we in onze wereld al vele honderden jaren negeren! Magie, levenskracht… Alice Hoffman heeft een vlotte en prettige schrijfstijl, ze neemt je mee in romantische, leuke en ook een beetje gekke personages, die spannende avonturen beleven. Een aanrader!…lees verder >

Olivier Willemsen Terug op de achterbank recensieOlivier Willemsen (Nederland) – Terug op de achterbank
Nederlandse roman
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
Wat gebeurt er als je na zo’n 25 jaar door omstandigheden weer met je ouders op vakantie naar Frankrijk gaat. Willemsen laat haarscherp en hoe diep patronen ingeslepen zijn en dat je er nauwelijks van los kunt komen. Hij doet dit op een lichtvoetige, vileine wijze die de roman tot een prestatie van formaat maakt…lees verder >

Ann Cleeves De roep terug recensieAnn Cleeves (Engeland) – De roep terug
Matthew Venn-thriller 1, Engelse thriller
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (zeer goed)
De nieuwe thriller van Ann Cleeves kenmerkt zich door hoofdpersonen die soms worstelen met de rol die ze hebben en hun afkomst, net als in de voorgaande boeken. Maar bovenal heeft Ann Cleeves ook nu weer een thriller geschreven waarin het menselijk onvermogen bepalend is voor handelingen met een fatale afloop…lees verder >

Antti Tuomainen De bevertheorie recensieAntti Tuomainen (Finland) – De bevertheorie
Finse thriller
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
Knap hoe Antti Tuomainen er ook nu weer in is geslaagd een spannend en hilarisch verhaal uit zijn pen te laten vloeien dat balanceert op de rand van het absurdisme maar voor de lezer toch waarschijnlijk blijft…lees verder >

Heksenmonument boek recensieDiverse auteurs (Nederland) – Heksenmonument
Een pamflet over eerherstel voor onschuldige slachtoffers van de heksenvervolgingen
pamflet, non-fictie
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
Een indrukwekkend boekje, waar ik heel veel van geleerd heb over heksenvervolgingen, het ontstaan ervan en de diepgaande gevolgen.   Echt de moeite waard om te lezen…lees verder >

Caroline Cauchi Mevrouw Van Gogh recensieCaroline Cauchi (Engeland) – Mevrouw Van Gogh
biografische roman
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
Verhaal over een totaal onbekende vrouw die een enorme impact heeft gehad op de geschiedenis. De kunstgeschiedenis in dit geval. Een belangrijk boek daarom dat geschreven moest worden en daarnaast gewoon een prachtig mooi verhaal dat bovendien heerlijk wegleest…lees verder >

Ina de Man Wolvenhart recensieIna de Man (Nederland) – Wolvenhart
kinderboek 10+ jaar
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (zeer goed)
Voor liefhebbers van spanning vermengd met geschiedenis, is Wolvenhart best een vermakelijk verhaal.  Ondanks dat het hier en daar wat vaart verliest, is het plot spannend en vlot genoeg om je als lezer aan te moedigen door te lezen. Kaat en Eva zijn leuke, geloofwaardige karakters die je met plezier wilt volgen…lees verder >

Kay Dick Zij roman uit 1977 recensieKay Dick (Engeland) – Zij
dystopische roman uit 1977
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (zeer goed)
Het contrast tussen Liefde en Angst wordt onoverbrugbaar als de keuze voor het een of ander zo goed als onmogelijk wordt gemaakt. Een mooie, maar ook huiveringwekkend actuele roman…lees verder >

Jennifer Saint Atalanta recensieJennifer Saint (Engeland) – Atalanta
mythologische roman
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
Als je van krachtige vrouwen houdt die een echte stem mogen krijgen in onze “his-story” en verhalen, raad ik je deze roman enorm aan ! Ik heb er van genoten en het achter elkaar uitgelezen…lees verder >

Claire Baglin Werken voor de kost recensieClaire Baglin (Frankrijk) – Werken voor de kost
Franse sociale roman
Tim Donker recensie
Sommige schrijvers hebben een oeuvre nodig om nog niet half zo verpletterend te zijn als Claire Baglin hier in een relatief dun boekje is. Als deze lijn voortgezet wordt, heb ik zojuist het eerste boek van de beste schrijver ter wereld gelezen…lees verder >

Dan Jones & Marina Amaral Vrouwen in kleur recensieDan Jones & Matina Amaral – Vrouwen in kleur
1850-1960
fotoboek, geschiedenisboek
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
Een prachtig mooi boek dat echt een kleine inhaalslag is als het gaat over geschiedschrijving. Een mooi voorbeeld van  hoe wij onze geschiedenis, en met name die van vrouwen, een completere en eerlijkere stem kunnen geven…lees verder >

Iris Lam De bond voor bangeriken recensieIris Lam (Nederland) – De bond voor bangeriken
kinderboek 10+ jaar
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (zeer goed)
Iris Lam weet een waar superhelden gevoel te creëren. Er zijn meerdere vormen van helden, waardoor er voor elke lezer wat wils is. Het is spannend, maar er is voldoende humor om ook weer even te kunnen ontspannen. Echte moed kun je alleen tonen als je ook angst hebt, dat laat De bond voor bangeriken goed zien…lees verder >

Jente Posthuma Heks! Heks! Heks! recensieJente Posthuma (Nederland) – Heks! Heks! Heks!
non-fictie
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (zeer goed)
Jente Posthuma laat ons met haar hervertelde verhalen zien wie de vrouwen die we “heksen” noemen werkelijk zijn! Geen “heksen” volgens de beelden die ons in verhalen en sprookjes zijn aangepraat, maar mensen. Vrouwen…lees verder >

Clare Pollard Delphi recensieClare Pollard (Engeland) – Delphi
Engelse roman
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (zeer goed)
Recensie boek: Het internet is de nieuwe religiositeit is: gezien en gehoord worden, niets blijft ongezien. Haar grootste angst is om “te vervagen” zoals dat met vrouwen vanaf een bepaald moment schijnt te moeten gebeuren. Een prachtig geschreven en zeker ook verrassende roman,  beklemmend spannend om te lezen van begin tot eind…lees verder >

Seumas O'Kelly Het graf van de wever recensieSeumas O’Kelly (Ierland) – Het graf van de wever
Ierse roman uit 1919
Tim Donker recensie
Een ongemeen rijk boek, absurd en beschouwelijk, meanderend en ontzettend humoristies. Vooral dat. Een humor die inderdaad neigt naar Beckett of O’Brien. Als dat iets tiepies Iers is houden die Ieren er wel een forse galgenhumor op na. Gepekeld kun je ook zeggen. Het graf van de wever is een gepekeld boek. En gepekeld smaakt literatuur het best…lees verder >

Elle McNicoll Toverslag recensieElle McNicoll (Schotland) – Toverslag
fantasyroman (12+ jaar)
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
Toverslag gaat over jezelf kunnen en durven zijn, maar ook over vriendschap, hulp vragen, jezelf en anderen niet zomaar veroordelen. McNicoll is een begenadigd schrijfster. Ze weet precies de juiste toon te treffen om je bladzijde na bladzijde aan het boek gekluisterd te houden…lees verder >

A.N. Ryst Bonsaibaby recensieA.N. Ryst (Nederland) – Bonsaibaby
Nederlandse roman
Tim Donker recensie
Bonsaibaby is gemakkelijk en rap weglezend gewoonstlevenproza met hier en daar een rare kitteling en een fikse stomp op het eind…lees verder >

Sofonisba Anguissola boek recensieDiverse auteurs – Sofonisba Anguissola
Portrettist van de renaissance
kunstboek
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (zeer goed)
Ik heb het als heel bijzonder ervaren om deze werken in Enschede van dichtbij te kunnen bekijken – ze zijn werkelijk indrukwekkend en prachtig. De catalogus geeft een heel mooi overzicht van het leven en werk van deze gelukkig weer in eer herstelde kunstenares!…lees verder >

Jeffrey Spalburg Ik ben jullie meester recensieJeffrey Spalburg (Nederland) – Ik ben jullie meester
autobiografische roman
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (zeer goed)
Een verhaal ook dat op zeer invoelende wijze illustreert hoe lastig het was om in het Nederland van de tweede helft van de vorige eeuw, tegen alle weerstand en discriminatie in een gelukkig gemengd gezinsleven te kunnen leven. Bovendien bewijst Jeffrey Spalburg zich als een beginnend romanschrijver met talent en smaakt zijn debuut naar meer…lees verder >

Stephanie Schuster Alleen het beste Wondervrouwen 2 recensieStefanie Schuster (Duitsland) – Alleen het beste
Wondervrouwen 2
Duitse roman
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
Dit deel van de romantrilogie beslaat de jaren 60 – een periode van groei, maar ook een roerige tijd, voor de dames persoonlijk, maar zeker ook als het op vrouwenemancipatie aankomt. Stephanie Schuster heeft een gezellig en vlotte schrijfstijl, het voelt alsof de vier dames je eigen vriendinnen zijn…lees verder >

Bart Chabot Engelenhaar RecensieBart Chabot (Nederland) – Engelenhaar
Nederlandse roman
Waardering roman: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
Met veel vaart geschreven, biedt de roman een caleidoscopisch verslag van het geromantiseerde leven van de auteur. Direct, vaak humoristisch, met veel gevoel, maar zonder in sentimentaliteit te vervallen, neemt Bart Chabot de lezers mee in zijn levensverhaal. Een rijk boek waarmee Chabot eens te meer zijn grote talent bewijst…lees verder >

Annejan Mieras Het kleine heelal recensieAnnejan Mieras (Nederland) – Het kleine heelal
kinderboek 10+ jaar
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
Veel maken van ogenschijnlijk weinig. Kleine gebeurtenissen boeiend overbrengen. Er stiekem toch ook iets groots achter verstoppen. Annejan Mieras is daar wat mij betreft met Het kleine heelal enorm goed in geslaagd. Zij is een meester in het opbouwen van een karakter, je meenemen in haar belevingswereld, zodat je van A tot Z haar acties begrijpt, omdat je met haar meevoelt…lees verder >

Jan Lauwereyns Zombie zoekt zielgeno(o)t recensieJan Lauwereyns (België) – Zombie zoekt zielgeno(o)t
gedichten, poëzie
Tim Donker recensie: En zo, taal razend, raastalig, komt Lauwereyns, en hij alleen, weg met alles wat ik doorgaans vreselijk vind: mijn eigen poëziehoofdzonden. Voorwaar ik zeg u: niets is erger dan elke regel binnen met een hoofdletter ook al is de zin nog niet afgelopen. Lauwereyns doet het. Voorwaar ik zeg u: niets is erger dan poëzie op rijm. Lauwereyns doet het. Lauwereyns doet het en komt ermee weg. Vooral, denk ik, omdat hij zo niet persifleert…lees verder >

Erik van Ommen De wereld is mijn atelier RecensieErik van Ommen (Nederland) – De wereld is mijn atelier
Kunstenaar op reis
vogelboek, reisboek, natuurboek
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitmuntend)
Zeer speciaal zijn de litho’s en penseeltekeningen waarin Erik van Ommen er in slaagt om slechts met een minimum aantal vlakken en streken de vogels op prachtige en kenmerkende wijze te vereeuwigen. Het is een uitzonderlijk mooi boek om zelf te lezen of om cadeau te geven…lees verder >

Sven Lindqvist Uitroeien die beesten RecensieSven Lindqvist (Zweden) – Uitroeien die beesten
non-fictie
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitmuntend)
Alhoewel dit boek over de uitwassen van het kolonialisme in Afrika al in 1992 verscheen in Zweden, heeft het nog niet aan actualiteit ingeboet. Sterker nog het heeft in de afgelopen decennia eerder nog aan kracht gewonnen…lees verder >

Marc ter Horst Rugzwemmen recensieMarc ter Horst (Nederland) – Rugzwemmen
kinderboek 13+ jaar
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (zeer goed)
Rugzwemmen is een boek dat je door wilt lezen, dat je verwondert, vragen doet stellen en niet zomaar alle antwoorden geeft. Het laat ruimte vrij voor eigen invulling…lees verder >

Voor alle dagen recensie en informatie@poezieiseendaad – Voor alle dagen
Honderd-nog-wat gedichten door @poezieiseendaad
gedichten, poëzie
Tim Donker recensie:  Er stroomt de poëzie door hun aderen. Ze reiken de gedichten in Voor alle dagen ook niet vanuit de hoogte aan: deze poëzie moet u kennen, ze delen graag gedichten die ze zelf mooi vinden. In de hoop te enthousiasmeren…lees verder >

Marion Bloem Meisjes uit het dorp RecensieMarion Bloem (Nederland) – Meisjes uit het dorp
Nederlandse roman
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (zeer goed)
Een prachtig boek, met heel veel thema’s en kanten – herkenbaar soms en toch ook weer helemaal niet, omdat de culturele verschillen en Ramona’s afkomst een grote impact hebben…lees verder >

Merijn de Boer Het Surinamedagboek recensieMerijn de Boer (Nederland) – Het Surinamedagboek
Nederlandse roman
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (zeer goed)
Op mild ironische wijze doet de schrijver, die zelf ook nogal pedant uit de hoek kan komen, verslag van de wederwaardigheden en van de eigenaardigheden van de deelnemers aan een reis door Suriname in de voetsporen van schrijver Albert Helman…lees verder >

Charles Ferdinand Ramuz Schoonheid op aarde Roman uit 1927Charles Ferdinand Ramuz (Zwitserland) – Schoonheid op aarde
Zwitserse roman uit 1927
Tim Donker recensie: Dit boek is bijna honderd jaar oud, en hoe levend het nog is, hoe levendig, hoe sprankelend, hoe fris, hoe nieuw. Zo’n boek vertaalt zichzelf niet, zo’n boek schrijft zichzelf niet. Zo’n boek wordt, zo lijkt het me bijna, geboren. Eens in de honderd jaar…lees verder >

Liza Marklund Moeraskou recensie en informatieLiza Marklund (Zweden) – Moeraskou
Stenträsk trilogie deel 2
Zweedse thriller
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitmuntend)
Wat de thriller vooral naar een zeer hoog niveau tilt zijn de bijzondere plotwendingen die je als lezer niet ziet aankomen en origineel zijn zonder dat ze geforceerd overkomen. Kortom een ijzersterke, boeiende thriller, een echte aanrader!…lees verder >

John Flanagan De Grijze Jager 17 De wolven van Arazan recensieJohn Flanagan (Australië) – De wolven van Arazan
De Grijze Jager deel 17
fantasyboek (10+ jaar)
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (zeer goed)
Ondanks de voorspelbaarheid blijven de Grijze Jager boeken heerlijk om te lezen. Het avontuur, de vindingrijkheid, het speciale leven dat de Jagers leven, het spreekt nog altijd tot de verbeelding. Leuk dat Flanagan zich voor het eerst ook waagt aan een “vijand” die zich echt tot het bovennatuurlijke richt…lees verder >

Joke van Leeuwen Ik dacht dat jij recensieJoke van Leeuwen (Nederland) – Ik dacht dat jij
Nederlandse roman
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (zeer goed)
Al halverwege de korte roman krijg je de neiging om het boek in een hoek smijten en er niet meer aan te komen. Messcherp wordt het zieke denken van de mishandelaar gefileerd en met tegenzin, verbijsterd maar toch gefascineerd, lees je de korte roman toch uit…lees verder >

Charles den Tex & Fred Diks De leugen Rollercoaster Six 1 recensieCharles den Tex, Fred Diks (Nederland) – De leugen
Rollercoaster Six deel 1
YA-thriller
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (zeer goed)
Als je zin hebt in een spannend, makkelijk leesbaar en leuk jeugdboek, dan zit je bij De Leugen goed! Beetje bij beetje ga je begrijpen wat er met Shoda gebeurd is en waarom. Er komt telkens genoeg informatie vrij om het interessant te houden. Heel af en toe wat voorspelbaar, maar dat mag de pret zeker niet drukken…lees verder >

Boudewijn Smid Huis Vrede Breuk RecensieBoudewijn Smid (Nederland) – Huis Vrede Breuk
Nederlandse roman
De gesuikerde en met karamel en chocola overgoten schrijfstijl maken wel dat je Huis Vrede Breuk in slechts een paar happen naar binnen werkt. Je hebt het uit voor je er erg in hebt…lees verder >

Karin Fossum Nachtloper recensieKarin Fossum (Noorwegen) – Nachtloper
Noorse thriller, Eddie Feber 2
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
Fascinerend verslag van een soort van misdaden waarbij de dader, eigenlijk ongewild maar toch onvermijdelijk een rode lijn overgaat met alle consequenties van dien. Weer heeft Karin Fossum een misdaadroman van hoog niveau afgeleverd, lezenswaardig van het eerste tot het laatste woord…lees verder >

John Grisham De jongens uit Biloxi RecensieJohn Grisham (Verenigde Staten) – De jongens uit Biloxi
Amerikaanse thriller
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
Boeiend portret van de stad Biloxi, gelegen aan de oostkust van Amerika in de staat Mississippi, die in de jaren 60 en 70 van de vorige eeuw nogal te kampen had met overlast rondom het uitgaansleven, prostitutie en de daarmee gepaard gaande corruptie en geweld…lees verder >

Drago Jančar Bij het ontstaan van de wereld recensieDrago Jančar (Slovenië) – Bij het ontstaan van de wereld
Sloveense roman
Tim Donker recensie: Drago Jančar geeft ons onze ogen terug. Onze ogen van toen we jong waren. Hij laat ons dingen zien alsof we ze voor het eerst zien en de lezer golft mee met de vertelling…lees verder >

Henry Lloyd Juniper de zingende eenhoorn recensieHenry Lloyd (Nederland) – Juniper de zingende eenhoorn
kinderboek 10+ jaar
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
Je zult regelmatig grinniken en zonder twijfel Juniper in je hart sluiten. Een geweldig boek, wat het lezen meer dan waard is…lees verder >

Maria Judite de Carvalho Lege kasten Portugese roman uit 1966Maria Judite de Carvalho (Portugal) – Lege kasten
Portugese roman uit 1966
Tim Donker recensie:
God, wat een wonderschoon boek is dit. Niet aanklagen. Maar zingen. Niet genadeloos maar genadelozer zelfs. Krassend in je huid. Zoals het leven zelve doet…lees verder >

Benno Barnard Afscheid van handkus RecensieBenno Barnard (Nederland) – Afscheid van de handkus
autobiografische roman
Tim Donker recensie
Lees het als je de luxe hebt om vele tientallen boeken per jaar te lezen. Ergernissen zullen je deel zijn. Vele. Maar die laatste vijftig pagina’s zullen het je vergoeden. Ruimschoots. Helemaal. Totaal. Integraal. Je kroop door de hel, je eindigde in de hemel…lees verder >

Meta van den Boomen Wijn in de Lage Landen recensieMeta van den Boomen (Nederland) – Wijn in de Lage Landen
wijnboek, culinair boek
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
Informatief, goed geschreven, prachtig geïllustreerde en mooi vormgegeven boek. Een echte aanrader voor de Nederlandse en Vlaamse wijnliefhebber…lees verder >

Gertrud Jetten Dat kussen is van mij recensieGertrud Jetten (Nederland) – Dat kussen is van mij!
kinderboek 6+ jaar, AVI E3
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
Gertrud weet met de beperkte hoeveelheid woorden die zo’n AVI boekje nu eenmaal heeft, ontzettend goed het verhaal van twee kanten te belichten. Je snapt Sam. Maar je snapt Jet ook…lees verder >

Holly Jackson De vijf die blijven recensieHolly Jackson (Engeland) – De vijf die blijven
Engelse thriller (15+)
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (zeer goed)
De keuze om het verhaal vanuit één karakter te vertellen, is in mijn ogen een goede. Zeker omdat dit karakter enorm veel bagage met zich mee draagt…lees verder >

Rebecca West Rosamund RecensieRebecca West (Engeland) – Rosamund
Aubrey-trilogie deel 3
Engelse familieroman
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
Wederom een heerlijke roman, over de familie en hun aanhang – ik heb er enorm van genoten. Wat jammer dat er geen vierde en vijfde deel van deze geweldige en prachtig geschreven serie kan komen!...lees verder >

Brian Johnson De levens van Brian recensieBrian Johnson (Engeland) – De levens van Brian
Memoires van een rocklegende
memoires, muziekboek
Tim Donker recensie:
Vrij van kapsones, liefdevol, ontzettend bevlogen en uiterst geestig praat Brian Johnson over zijn kindertijd, zijn ouders, de uitzichtloze baantjes en zijn passie voor rock ’n roll. De levens van Brian is het beste muziekboek dat ik ooit gelezen heb…lees verder >

Liesbeth Lagemaat Simones en Dainina recensieLiesbeth Lagemaat (Nederland) – Simones en Dainina
Een episch gedicht
Tim Donker recensie
Hoe zou je niet van vreugde, van puur leesgenot exploderen, in vele kleurtinten uiteenspatten omdat je te klein bent, elk mens is te klein, om zoveel schoonheid te omvatten. Zeg zou zelf zo’n boek wil je blijven lezen. Deze wonderschone poëzie. Dit ongekend prachtige boek…lees verder >

Idwer de la Parra Vlerk recensieIdwer de la Parra (Nederland) – Vlerk
gedichten, poëzie
Tim Donker recensie
De stuurloosheid van de gedichten is geweldig. Deze gedichten komen nooit aan waarnaar ze op weg leken te zijn. Want daar wandelen muziekjes, en vervolgens wordt er doodleuk een beetje johnny toegevoegd aan water dat kabbelt…lees verder >

Esther Freud Hoeveel ik van je hou recensieEsther Freud (Engeland) – Hoeveel ik van je hou
Engelse roman
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
Ontzettend mooi boek, met heel kanten, treffend geschreven, boordevol emoties en geheimen, levende personages en en vol met krachtige verhaallijnen. Een roman die gelezen moet worden!…lees verder >

Kees 't Hart Pleidooi voor pulp RecensieKees ’t Hart (Nederland) – Pleidooi voor pulp
non-fictie
Tim Donker recensie
Een goed schrijver, een gerespecteerd schrijver, gaat pleiten voor iets dat uit alle hoeken verguisd wordt, iets waarvan ook ik ooit hield. Kees ’t Hart over pulp, dat kon niet anders dan geniaal worden! Is wat ik dacht. Helaas. Een uiterst sympathieke gedachte, dit Pleidooi voor pulp. Maar in deze vorm een gemiste kans. Of een opmaat voor meer…lees verder >

Toni Coppers Onschuld recensieToni Coppers, Annick Lambert (België) – Onschuld
Lise Meerhout thriller deel 20
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
Toni Coppers en zijn mede-auteur Annock Lambert zijn er ook Lise Meerhout jubileumthriller uitstekend in geslaagd een evenwichtige en gelaagde verhaal te schrijven die een breed lezerspubliek verdient…lees verder >

Erik Tigelaar Het Utrechts straatnamenboek recensieErik Tigelaar (Nederland) – Het Utrechts straatnamenboek
boek over Utrecht
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
Je kunt gerust stellen dat Erik Tigelaar de samensteller en schrijver van het boek over de straatnamen van de stad Utrecht heel wat uren, dagen, maanden en waarschijnlijk jaren werk zal hebben geleverd…lees verder >

Marieke ten Berge & Eva Moraal Polder recensieMarieke ten Berge en Eva Moraal (Nederland) – Polder
natuurboek, kinderboek (9+ jaar)
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
Illustrator Marieke ten Berge slaagt erin de rijkdom van de polderfauna op overtuigende wijze te tekenen. Bovendien zijn de teksten van Eva Moraal van een aansprekende lichtvoetigheid…lees verder >

Vitomil Zupan Menuett für Gitarre Roman uit SloveniëVitomil Zupan (Slovenie) – Menuett für Gitarre (zu 25 Schuss)
Sloveense oorlogsroman
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
De ik-verteller van de roman sleept de lezer mee in de waanzin van de oorlog. Van alle heroïek ontdaan en in een directe en bijzondere stijl is de roman een ware leeservaring…lees verder >

Lies Gallez honger, heteronormativiteit & het heelal recensieLies Gallez (België) – honger, heteronormaliteit & het heelal
gedichten
Tim Donker recensie
Het ronkt en het vonkt bij Gallez; ik hou van haar ritmiek, de herhaling, de vormexperimenten, de vele prachtzinnen die ze me te rapen geeft. Op andere momenten lijkt het me nog een weinig te onvolgroeid…lees verder >

Gertrud Jetten De grappige pony recensieGertrud Jetten (Nederland) – De grappige pony
Manege de Zonnehoeve
kinderboek voor 7+ jaar
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (zeer goed)
De grappige pony is een must voor elke jonge paardenfan. Vanwege de humor, het spannende verhaal, maar ook van de speels gebrachte, wijze lessen die het boek bevat…lees verder >

Joost Oomen Lievegedicht recensieJoost Oomen (Nederland) – Lievegedicht
gedichten
Tim Donker recensie
Ik dacht dit wordt niks. Dit wordt helemaal niks. Maar het werd wel wat. Het werd een verademing. De bundel groeide. De bundel groeide op mij. En dan is er alleen nog maar licht. En heel de kamer glimlacht…lees verder >

Kaye Umansky Heksenwinkel RecensieKay Umansky (Engeland) – Heksenwinkel
kinderboek 10+ jaar
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (zeer goed)
Leest gewoon lekker weg, de herkenbaarheid voelt een beetje als thuis komen. Het is vooral een aaneenschakeling van gekke gebeurtenissen, met een heel klein beetje spanning…lees verder >

Annelies Verbeke Koude soep recensieAnnelies Verbeke (België) – Koude soep
wandelverhaal over de Vlaamse kust
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
Mijmerend over haar jeugd, het verdronken Doggerland, schilders die zich door de kust en badplaatsen lieten inspireren vertelt Verbeke haar persoonlijke en boeiende verhaal over de Belgische kust…lees verder >

Mark Boode Winnen van de wereld recensieMark Boode (Nederland) – Winnen van de wereld
YA-roman, 15+ jaar
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitmuntend)
Maakt indruk, komt stevig binnen, inspireert, vermaakt, frustreert, ontroert en geeft je een verhaal dat je niet meer los wilt laten.  Een boek dat iedereen zou moeten lezen en waar over gesproken moet worden…lees verder >

Frank Keizer De introductie van het plot RecensieFrank Keizer (Nederland) – De introductie van het plot
gedichten
Tim Donker recensie
zeg ik geef de keizer wat des keizers is zegt iemand maar wat vond je er nu eigenlijk van zeg ik ik vond de introductie van vooraf bestaande omstandigheden een heel erg mooi gedicht…lees verder >

Max Hastings De afgrond De Cubacrisis 1962 RecensieMax Hastings (Engeland) – De afgrond
De Cubacrisis 1962
geschiedenisboek
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
Over de Cubacrisis zijn inmiddels al bibliotheken vol geschreven, echter toch is dit boek het lezen meer dan waard omdat deze fascinerende geschiedenis helder, duidelijk en in een prettige stijl en behoorlijk uitputtend is opgeschreven…lees verder >

Kevin Brooks Bad Castro recensieKevin Brooks (Engeland) – Bad Castro
ya-thriller, 15+ jaar
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (zeer goed)
Al met al is Bad Castro wel een boek dat je móet uitlezen. Brooks weet de aandacht meer dan genoeg vast te houden, je wil niets liever dan de geheimen van beide personen ontdekken…lees verder >

Adania Shibli Een klein detail recensieAdania Shibli (Palestina) – Een klein detail
Palestijnse roman
Tim Donker recensie
Bladzijden die drukken, drukken op je borst; bladzijden die iets met je doen; dit is een schrijven dat dwars door het papier gaat; het einde verwarde me en schokte me; in consternatie bleef ik achter…lees verder >

Mensje van Keulen Moeder en pen Dagboek 1979-1983 RecensieMensje van Keulen (Nederland) – Moeder en pen
dagboek 1979-1983
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
Ze legt in haar dagboek genadeloos de voor vrouwen vaak schrijnende tijdgeest bloot van het begin van de jaren tachtig van de vorige en doet dit onomwonden in een mooie stijl…lees verder >

Michelle Harrison Het onzichtbare eiland RecensieMichelle Harrison (Engeland) – Het onzichtbare eiland
kinderboek, 10+ jaar
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
Met de nodige humor, een kleine, verstopte levensles over loyaliteit en hoop en vooral spanning en avontuur heeft Michelle Harrison met Het onzichtbare eiland weer een topboek gecreëerd!…lees verder >

Toon Tellegen Langs een helling recensieToon Tellegen (Nederland) – Langs een helling
gedichten, poëzie
Tim Donker recensie
Misschien lees je Tellegens poëzie om de flitsen. Om de schittering die van één enkel idee afkaatst. En misschien moet ik niet zeuren. Een flits kan meer waard zijn dan een heel gedicht. En bij Toon Tellegen zijn de prachtige flitsen haast niet te tellen…lees verder >

Carmen Korn Tussen vandaag en morgen RecensieCarmen Korn (Duitsland) – Tussen vandaag en morgen
Drie steden serie deel 2
Duitse roman
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
Ook deze keer kostte het me na vijfhonderd pagina’s moeite om afscheid van iedereen te nemen. De roman is zeker een aanrader voor wie van goede en boeiende familieverhalen houdt tegen een historische achtergrond!…lees verder >

Sebastian Barry De verre voortijd recensieSebastian Barry (Ierland) – De verre voortijd
Ierse roman
Tim Donker recensie
Aantrekken en afstoten: een dans zo oud als de mensheid. En dit was de dans. Dit was de dans die ik danste. Dit was de dans die ik danste met Sebastian Barry. Of liever met zijn roman…lees verder >

Aline van Wijnen De verloren dromen van Valeria recensieAline van Wijnen (Nederland) – De verloren dromen van Valeria
historische roman
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
Een spannende en romantische historische roman, met een heel mooie inkijk in de geschiedenis van de Russische Revolutie om in één ruk uit te lezen…lees verder >

De flat aan het einde van de wereld Recensie IJslands kinderboekArndís Þórarinsdóttir, Hulda Sigrún Bjarnadóttir (IJsland) – De flat aan het einde van de wereld
kinderboek 10+ jaar
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
Voor iedereen die geniet van boeken met inhoud, waarbij de karakters heel toegankelijk zijn, zich ontwikkelen en mogen groeien, is het boek een absolute must…lees verder >

Konrad Merz Een mens valt uit Duitsland recensieKonrad Merz (Duitsland) – Een mens valt uit Duitsland
Duitse roman
Tim Donker recensie
Konrad Merz opent vele registers en heeft mij met een nietpistool vastgezet aan mijn leesstoel…lees verder>

Eeva-Liisa Manner Das Mädchen auf der Himmelsbrücke Finse roman uit 1951Eeva-Liisa Manner (Finland) – Das Mädchen auf der Himmelsbrücke
Finse roman
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
Een indringende, soms bijna hallucinerende, Finse roman uit 1951 die het verdient om ook een Nederlandse vertaling te krijgen. Een ware literaire ontdekking…lees verder >

Lynette Noni De verrader van Evalon RecensieLynette Noni (Australië) – De verrader van Evalon
De genezer deel 3
fantasyroman
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
Maakt alle verwachtingen waar. Het is wel eens lekker, een boek waarin alle lijntjes netjes afgerond worden en waarbij je continue bij de belangrijkste personages bent.  Hierdoor leest het boek als een trein…lees verder >

Karin Bloemen Met vlag en wimpers RecensieKarin Bloemen (Nederland) – Met vlag en wimpers
autobiografisch boek
Waardering: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
Vooral zul je Met vlag en wimpers in één ruk uitlezen, omdat Karin haar schrijfstijl uitnodigend, amuserend, warm, scherp en meeslepend is. Precies wat ze in het theater ook weet te brengen…lees verder >

Peter Drehmanns Boetegrond RecensiePeter Drehmans (Nederland) – Boetegrond
Nederlandse roman
Tim Donker recensie
Het werkelijke kruid van deze roman is de taal. Een klinkende taal, een zingende taal. De taal als monument. De taal als kunst. De taal als betekenis…lees verder >

Luuk Imhann Loutering RecensieLuuk Imhann (Nederland) – Loutering
Nederlandse roman
Tim Donker recensie
Het is een roman die je meteen zal grijpen. Een boek dat je goed kunt lezen en waarvan je geen spijt van zult krijgen…lees verder >

Cynan Jones Alles wat ik vond op het strand RecensieCynan Jones (Wales) – Alles wat ik vond op het strand
Welshe roman
Tim Donker recensie
Het is kaal. Het is grauw. Het is drukkend. Sferisch staat dit boek op eenzame hoogte. Het is ook poëtisch, mooi, verwarrend, bloedspannend en groots, zeer groots proza…lees verder >

Nele Neuhaus Eeuwige vriendschap RecensieNele Neuhaus (Duitsland) – Eeuwige vriendschap
Pia Sander en Oliver von Bodenstein thriller deel 10
Verschijnt: 8 november 2022
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (zeer goed)
Een iets te veel uitgesponnen maar toch prima thriller die zeker de liefhebbers van Nele Neuhaus niet zal teleurstellen…lees verder >

Diet Groothuis Het groene poetsboekjeDiet Groothuis (Nederland) – Het groene poetsboekje
Simpel en duurzaam je hele huis schoon
non-fictie
Waardering: ∗∗∗∗∗ (zeer goed)
Al met al is het boekje goed bruikbaar voor iedereen die op een zo groen mogelijke manier wil schoonmaken en reinigen…lees verder >

Cormac McCarthy Stella Maris RecensieCormac McCarthy (Verenigde Staten) – Stella Maris
Amerikaanse roman
Tim Donker recensie
De Cormac. De McCarthy. Daar is hij. Daar is hij dan weer. En De Passagier staat nog warm en rokend in mijn kast, en De Passagier laat me nog hijgend, en De Passagier leeft nog – en nu al komt hij af met Stella Maris…lees verder >

Kerri Maher (Verenigde Staten) – De boekverkoopster van Parijs
Roman over Sylvia Beach en boekhandel Shakespeare & Company in Parijs
Waardering: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
Krachtige combinatie van geschiedenis en een verhaal het leven van echte vrouwen. Ik heb het achter elkaar uitgelezen, een heerlijk boek…lees verder >

David Foenkinos Nummer twee recensieDavid Foenkinos (Frankrijk) – Nummer twee
De jongen die niet Harry Potter werd
Franse roman
Waardering: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
Een boek schrijven over de jongen die nét niet Harry Potter werd. Een geniaal idee. En fantastisch uitgevoerd. Een psychologische reis, zó toegankelijk en tegelijk enorm interessant maken, is een kunst…lees verder >

Anne Vegter Zam Zam stadsgedicht Rotterdam recensieAnne Vegter (Nederland) – Zam Zam
stadsgedicht Rotterdam 2021-2021
Tim Donker recensie
Deze bundel greep me. Deze bundel liet me kortstondig houden van Rotterdam. En wie heeft opgelet, weet dat dat niet anders kan betekenen dan dat Zam Zam een verpletterend mooi boekwerk is dat gelezen moet worden door iedereen die lezen kan…lees verder >

Ali Şerik Land van weemoed recensieAli Şerik (Turkije, Nederland) – Land van weemoed
Epos van een vergeten generatie
Tim Donker recensie
Als iedereen in huis om welke reden dan ook al vroeg op bed ligt en je denkt aan een lange avond met muziek en een goed boek. Dit boek. Laat het dit boek zijn. Lees het, lees het soms, lees het traag…lees verder >

Elizabeth Jane Howard Achteraf bezien RecensieElizabeth Jane Howard (Engeland) – Achteraf bezien
autobiografie, memoir
Waardering: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
Wat het meest raakt in deze Memoir is de ongelofelijke eerlijkheid waarmee Elizabeth Jane Howard schrijft over haar leven, over haar vrienden, haar werk en haar partners...lees verder >

Amalie Skram Die Leute vom Hellemyr HellemyrsfolketAmalie Skram (Noorwegen) – Die Leute von Hellemyr
Noorse romancyclus uit de 19e eeuw
Waardering: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
De naturalistische romans die aan het einde van de 19e eeuw in het Noors werden uitgegeven zijn door de keuze om te schrijven uit het perspectief van de vrouw, de boeiende inhoud en uitstekende stijl ook vandaag de dag zeer lezenswaardig…lees verder >

Gabrielle Zevin Morgen en morgen en morgen recensieGabrielle Zevin (Verenigde Staten) – Morgen en morgen en morgen
Amerikaanse roman
Waardering: ∗∗∗∗∗ (zeer goed)
Zevin biedt met haar roman een kijk op liefde en vriendschap die fascinerend anders is. Zelfs als je niets met gamen hebt, is dit boek een verhaal dat je aandacht vast weet te houden…lees verder >

Filip Osselaer Eddy Planckaert biografie RecensieFilip Osselaar (België) – Eddy Plankaert
Altijd coureur geweest
wielerboek
Waardering: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
Niet zozeer een biografie maar een weerslag van gesprekken die Filiop Osselaar uit zijn mond optekende. En dat is goed gelukt want als je bekend bent met de persoonlijkheid Eddy Planckaert dan hoor hem de verhalen door de regels van het boek heen vertellen…lees verder >

Anna Moschovakis Participation recensie.Anna Moschovakis (Verenigde Staten) – Participation
Amerikaanse roman
Tim Donker recensie
Ik hou van hoe ze de lezer aanspreekt, dingen herroept, ik hou van het poëtische (in de taal, in de beelden, in de gebeurtenissen en toch…lees verder >

Mirjam Mous Otis redding RecensieMirjam Mous (Nederland) – Otis’ redding
YA-thriller, 15+ jaar
Waardering: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
Ingenieus plot, raadselachtige gebeurtenissen en een hoofdpersoon waar je de geheimen mee gaat ontrafelen en ontdekken…lees verder >

Louise Kennedy Verboden terrein recensieLouise Kennedy (Noord-Ierland) – Verboden terrein
Noord-Ierse roman
Tim Donker recensie
Te weten dat mensen van verschillende geloven elkaar écht naar het leven stonden, die autobommen, die molotov cocktails, die aanslagen, al die haat, al die wraak wederom wraak, al dat gebrek aan mededogen, de ander het licht in de ogen niet te gunnen…lees verder >

Claire Heywood Dochters van Sparta recensieClaire Heywood (Engeland) – Dochters van Sparta
mythologische roman
Waardering: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
Claire Heywood geeft een prachtige inkijk in de leef- en denkwereld van twee vrouwen uit de Griekse Oudheid, die in de oorspronkelijke verhalen zonder veel achtergrond als “schuldigen” zijn weggezet…lees verder >

Annemarie Estor Nanopaarden megasteden RecensieAnnemarie Estor (Nederland) – Nanopaarden megasteden
gedichten
Tim Donker recensie
Als spinnendraden blijven in haar vrijwel steeds door slagschaduwen verdeemsterde poëzie zinnen aan mijn gelaat kleven. Zinnen en beelden…lees verder >

Fleur Jaeggy De waterstandbeelden RecensieFleur Jaeggy (Zwitserland) – De waterstandbeelden
Italiaanstalige Zwitserse roman
Recensie van Tim Donker
Het boek is maar een luttele 110 pagina’s dik al lijkt het veel dikker. Daarmee bedoel ik dat je het in vele stoelen leest, en onder vele hemels, dat je over vele vloeren gaat terwijl je dit aan het lezen bent, dat je het gedurende vele nachten leest…lees verder >

Michelle Harrison De vloek van de kraaientoren RecensieMichelle Harrison (Engeland) – De vloek van de kraaientoren
kinderboek 10+ jaar
Waardering: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
Heeft vaart, humor en spanning. Wat het extra leuk maakt, is het verhaal in het verhaal. Zo ontrafel je als lezer eigenlijk samen met de zusjes hoe de vloek is ontstaan, waardoor je nog meer betrokken bent…lees verder >

Tineke Hendriks De zee, de zee alleen Roman over Betzy Akersloot-BergTineke Hendriks (Nederland) – De zee, de zee alleen
roman over Betzy Akersloot-Berg
Waardering: ∗∗∗∗∗ (uitstekend)
Een geweldig mooi boek over alweer een eigen-wijze vrouw die alles overhad voor haar schilderkunst en met haar werk een plek wist te veroveren in de mannenwereld die de kunstwereld was…lees verder >

Emma Crebolder Uitlichten RecensieEmma Crebolder (Nederland)- Uitlichten
gedichten, poëzie
Recensie van Tim Donker
Ik las de bundel en enkele beelden bleven zomaar aan mijn ogen plakken, dit is waar het licht op viel vandaag, het kon slechter, het kan altijd slechter, ik heb slechtere dagen gekend en dat is wat het is vandaag…lees verder >

Alfred Birney Januari De maanden 5 RecensieAlfred Birney (Nederland) – Januari
De maanden 5
novelle
Verschijnt: 20 december 2022
Waardering: ∗∗∗∗∗ (zeer goed)
In een mooie stijl weet Birney ook deze keer de sfeer in het Den Haag en Scheveningen van begin zeventiger jaren op te roepen. Het is een mooie novelle die past in het steeds rijker wordende oeuvre van de schrijver…lees verder >

Sara Kroos Rood is ja RecensieSara Kroos (Nederland) – Rood is ja
autobiografisch boek
Waardering: ∗∗∗∗∗ (uitmuntend)
Ik hoop dat dit boek door iedereen die kan lezen, ook daadwerkelijk gelezen zal worden. Om de ernst van de zaak in te zien. Omdat de kans dat je iemand in je omgeving hebt die hiermee te maken heeft, groot is…lees verder >

Maarten van der Graaff Onder asfalt RecensieMaarten van der Graaff (Nederland) – Onder asfalt
Nederlandse roman
Recensie van Tim Donker
En heb ik het boek uit, sla ik de bijna laatste bladzijde om, zie ik daar de raadselaar zelf staan. Met zijn tot het bovenste knoopje gesloten strepenbloesje. En lees. En zie. En lees. En lees anders dan ik las. Want als de raadselaar spreekt zijn de manieren van verstaan oneindig…lees verder >

Bijpassende boeken en informatie

Nederlandse dichters, Poëzie, Recensie

Henk Ester – Kameren van vuur

Henk Ester Kameren van vuur recensie en informatie over de inhoud van de nieuwe dichtbundel. Op 15 augustus 2023 verschijnt bij uitgeverij De Arbeiderspers het nieuwe boek met gedichten van de de Nederlandse dichter Henk Ester.

Henk Ester Kameren van vuur recensie van Tim Donker

Wat kunst vermag: (kunst is een sietaat).

Omdat ik zo’n Ester helemaal niet ken, en omdat ik Bijgeluiden I t/m LXVII klaarblijkelijk helemaal gemist heb (ik luisterde de andere kant op), stap ik hier in. Bijgeluiden LXVIII t/m LXXXVIII, Kameren van vuur heet het.

En ik sukkel. Ik slenter. Ik strompel en ik stombel. Langsheen wat Ester hier zoal ontbotten laat. In een bos gelijk dit staat slechts hier en daar een zin in volle bloei. Volmaakt hermetiese poëzie, dacht ik eerst – maar bij nadere beschouwing blijken sommige flarden toch heel verteerbaar.

Flarden als: “alleen al door te / kijken duurt de tuin gemiddeld fruit”
(het fruit in de tuin ik trachtte er vorig jaar nog jam van te maken & het pannetje & de hitte & de geleisuiker & hoe ik dacht)

en

flarden als: “hier kameren woorden een balkon”

(zoals een dag als vandaag, de mjoeziek van Ana Roxanne kamert me een huis kamert me een waterig zonnetje doorheen mijn raam kamert me koffie in mijn kop en ik weet wel ik denk wel te weten waarvan die Ester hier plaudeert)

of flarden als

“Poëzie verbijstert door te zien / dat zij een tafel is die schrijft”

(wat misschien niet de allerbeste definisie van poëzie mag heten maar het is een poging een hele goede poging en ook nog zeer sietabel als u het mij vraagt, ik zie mij daar al bezig, op de feesjes, de feesjes van de famielje want andere feesjes zijn er niet, ze komen, ze vragen me wat is poëzie, ik kijk ze aan en zeg – )

Maar dan. Is. Even later. Diezelfde Ester. “Teleurgesteld [in] wat kunst vermag”? Sja. Maar. “Een / plaats. Alomtegenwoordig tot kamer teruggebracht. / Dat is wat kunst vermag.” – en ik denk daar spreekt gij recht en niet krom, Ester. Al is wat ik niet weet: is kunst een plaats? En hoe de alomtegenwoordigheid (en wie door vuur en wie in de meimaand en wie kan ik zeggen dat gebeld heeft)? Misschien alomtegenwoordigheid tot in je kamer teruggebracht, en misschien is dat wat kunst vermag?

(al neigt Ester er denk ik ook wel een beetje teveel toe om kunst te laten samenvallen met beeldende kunst, en hier zijn we: aan het begin van een diskussie over waar kunst begint en waar het eindigt)

En dan dat woord “kameren” van hem. Je kunt het zien als een ouderwetsig meervoud van kamer maar ik denk het te zien als werkwoord. De liefde kamert, de kachel kamerde toen bij Zjeraar (of hoe heette die gast ook alweer, weet jij dat nog?), we kameren, en daar was al wat gekamerd werd. En je kunt kameren denken als beperken, in een kooi plaatsen, scherpe grenzen bepalen. Maar je kunt het ook denken als dat wat een thuis geeft, wat veiligheid en rust en warmte biedt. En dan vind ik kameren mooi. En dat dat passie of temperament of bulderen niet uitsluit; het kameren kan ook een kameren van vuur zijn. En dan vind ik kameren mooi. Mooi in een dichtbundel van 75 bladzijden. Waarin ook, in de beschikbare ruimte. Dat woord. Kameren. Eigenlijk best gaat vervelen na een tijd. En ik denk. Een woord munten, en de waarde van die munt in een tijdsbestek van slechts 75 bladzijden weer laten ontwaarden. Ook dat is wat kunst vermag.

Of.

Willekeurige daden van zinloosheid. De tuin uit lopen. Zeer open asfalt beton. Slagers en componisten. Kan het brein uitzichtzelf breken? Of is dat wat (alleen) kunst vermag?

Later zegt het achthonderdveertig keer, volgens Ester. Daar heb je iets. Vexations. Satie. Speel 840 keer hetzelfde motief. 840 keer want: zijnde het meervoud van drie van vier van zeven en van twaalf. Op de piano en speel, afhankelijk van het gekozen tempo, twaalf tot vierentwintig uur lang. Daar wist John Cage wel raad mee, toen. Dat was zen, dat was spektakulaire mis. Maar het is ook hoe het licht mijn kamervloer raakt – hoe je hart klopt – hoe adem stokt. Meubelmuziek. En ik denk aan een variant daarvan in de dichtkunst. Meubelpoëzie. Ook dat is wat kunst vermag.

Al mikt, toch, Ester, teveel op een teveel. Teveel onmiddellijkheid. Teveel bijvangst. Teveel vuur. Teveel verlaten. Teveel vergeten. Teveel honing en teveel mede.

Wat ik zag als volmaakt hermetiese poëzie is misschien zoveel als volmaakt statiese poëzie. Zoekt Ester met zijn voorliefde voor beeldende kunst zijn poëtica in stilstand? Zulke dingen kunnen. Waar gedichten foto’s worden. Ja. Ook dat is wat kunst vermag.

Henk Ester Kameren van vuur recensie

Kameren van vuur

  • Auteur: Henk Ester (Nederland)
  • Soort boek: gedichten, poëzie
  • Uitgever: De Arbeiderspers
  • Verschijnt: 15 augustus 2023
  • Omvang: 80 pagina’s
  • Uitgave: paperback
  • Boek bestellen bij: Bol / Libris

Flaptekst van de nieuwe dichtbundel van Henk Ester

In deze nieuwe bundel onderzoekt de dichter het vuur van de hartstocht. Met een uitslaande brand is niets te beginnen. Dat weten priesters in Kerala, India, al duizenden jaren. Ieder jaar offeren zij het gekoesterde vuur aan de vuurgod. Ze steken een nagebouwd dorp in brand, terwijl jongens klanken reciteren waarvan de betekenis nog niet is achterhaald. En na afloop nemen ze gloeiende kolen mee terug naar huis, daar moeten zij het weer een jaar mee doen. Om vuur hanteerbaar te maken, dient het gekamerd te worden. Met de hartstocht is het niet anders. Raamsopranen bespelen het plein, schrijft de dichter (LXXXII.I). Poëzie is gekamerd vuur.

Bijpassende boeken en informatie

Engelse romans, Engelse schrijfsters, Recensie

Margaret Kennedy – Picknick bij maanlicht

Margaret Kennedy Picknick bij maanlicht recensie en informatie over de inhoud van de Engelse roman uit 1949. Op 16 mei 2023 verschijnt bij uitgeverij Atlas Contact verschijnt bij uitgeverij Atlas Contact de Nederlandse vertaling van de roman The Feast van de Britse schrijfster Margaret Kennedy.

Margaret Kennedy Picknick bij maanlicht recensie en informatie

Picknick bij maanlicht is typische zo’n roman waar Engelse auteurs goed in zijn. Enigszins excentrieke personen bevolken de roman de roman uit 1949 die zich afspeelt op een geïsoleerde locatie waar als vanzelf de spanning opbouwt en toegroeit naar een fijne climax. De roman uit de tweede helft van de jaren veertig van de vorige eeuw wat nog eens extra charme geeft. Bovendien blijkt Margaret Kennedy er ook op prettige wijze in de lezer regelmatig op het verkeerde been te zetten. Al met al een prima Engelse roman die de lezer een flink aantal uren aangenaam leesplezier oplevert. De roman is door de redactie gewaardeerd met ∗∗∗∗∗ (zeer goed).

Margaret Kennedy Picknick bij maanlicht recensie

Picknick bij maanlicht

  • Schrijfster: Margaret Kennedy (Engeland)
  • Soort boek: Engelse roman
  • Origineel: The Feast (1949)
  • Nederlandse vertaling: Inge Kok
  • Uitgever: Atlas Contact
  • Verschijnt: 16 mei 2023
  • Omvang: 448 pagina’s
  • Uitgave: paperback / ebook
  • Boek bestellen bij: Bol / Libris
  • Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (zeer goed)

Flaptekst van de roman uit 1949 van Margaret Kennedy

Cornwall, 1947. Op een zomernacht stort een klif neer op een hotel aan zee. Zeven van de bijna twintig gasten komen om; alleen de gelukkigen die weg waren voor een picknick bij maanlicht hebben het overleefd. Maar wie ligt begraven onder het puin en wie niet? In de week voor de aardverschuiving leren we de hotelgasten in al hun excentrieke glorie kennen: onder anderen een heetgebakerde geestelijke, een geldzuchtige weduwe, een matig bekende schrijfster en haar veel jongere metgezel, een stel verwaarloosde kinderen, en uiteraard het personeel. Er worden vriendschappen gesloten, romances bloeien op, zonden komen aan het licht, de sympathieën van de lezer worden gemanipuleerd – en ondertussen worden de scheuren in de klif breder, zonder dat het bonte gezelschap vakantiegangers het doorheeft.

Bijpassende boeken en informatie