Categorie archieven: Recensie

Boekrecensies 2024

Boekrecensies 2024 nieuwe boeken. Op deze pagina is een overzicht te vinden met recensies 2024 van nieuwe romans, thrillers, non-fictie, en kinderboeken review en waardering. Wat vinden de redacteuren van nieuwe boeken die kortgeleden verschenen zijn? Hoe worden de boeken gewaardeerd?

Recensies 2024 nieuwe boeken reviews en waardering

In het onderstaande overzicht met boekrecensies 2023 nieuwe boeken staat de nieuwste review bovenaan de lijst. Door op de link te klikken kun je de hele recensie lezen en uitgebreide informatie over het boek vinden.


Nieuwsbrief Boekentips en Recensies

Elke week de nieuwste boekentips en recensies? Meld je aan voor de nieuwsbrief.


Overzicht van nieuwe boekrecensies 2024

Tim Flannery en Emma Flannery Megahaai recensieTim Flannery en Emma Flannery (Australië) – Megahaai
Het verhaal van het grootste roofdier dat ooit leefde
Waardering redactie∗∗∗∗∗ (zeer goed)
In dit prettig geschreven boek gaat Tim Flannery in samenwerking met zijn dochter op zoek naar wat er bekend is over de uitgestorven superhaai, de leefwijze, het voorkomen en wat er nog rest van de megalodon…lees verder >

John Kuipers De man in Westerbork recensieJohn Kuipers (Nederland) – De man in Westerbork
Nederlandse oorlogsthriller
Waardering redactie: ∗∗∗∗ (uitstekend)
De subtiele wijze waarop hij zijn hoofdpersoon Charlie Swieninck schetst waarbij hij enerzijds kritisch lijkt te zijn op de Duitsers maar tegelijkertijd opportunistisch genoeg is om ook van de situatie gebruik te maken is bijzonder goed gelukt…lees verder >

Susanne Fischer Mein Föhr recensieSusanne Fischer (Duitsland) – Mein Föhr
reisverhalen over het Duitse Waddeneiland
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (zeer goed)
In het nieuwste deel van de mooie reeks reisverhalen vertelt de Susanne Fischer over het eiland Föhr dat deel uitmaakt van de Noord-Friese Waddeneilanden. Het is een boeiend, goed geschreven en mooi uitgegeven boek…lees verder >

Florence McNicoll Een kat voor kerst recensie en reviewFlorence McNicoll (Engeland) – Een kat voor kerst
Engelse kerstroman
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitmuntend)
Vinkt alles aan waar een goede kerst feelgood aan moet voldoen: toegankelijke, leuke personages, ook in de bijrollen, een knusse omgeving, fijne, warme vriendschappen die ondersteunend zijn wanneer het leven even tegen zit, community-gevoel, kerstsfeer, humor en natuurlijk een liefdesverhaal…lees verder >

Yoko Tawada De bruidegom was een hond recensieYoko Tawada (Japan) – De bruidegom was een hond
Japanse novelle
Tim Donker recensie
Een uiterst merkwaardige novelle, die je gelezen hebt voor je het goed wel beseft, en dan iets kleins in je achterlaat, het kriebelt daar een beetje, je kunt het niet benoemen en je moet het misschien maar ook niet benoemen want het heeft je dag gemaakt…lees verder >

Maja Haderlap Nachtvrouwen recensieMaja Haderlap (Oostenrijk) – Nachtvrouwen
Oostenrijkse roman
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (zeer goed)
Boeiende roman geschreven over de worsteling van de Sloveense minderheid in Oostenrijk. Ze doet dit niet met een groot opgezet verhaal. In tegendeel eigenlijk kiest ze voor een roman waarin ze de zoektocht van een moeder en dochter naar hun eigen identiteit en afkomst centraal stelt…lees verder >

Tove Ditlevsen Vilhelms kamer recensieTove Ditlevsen (Denemarken) – Vilhelms kamer
Deense roman uit 1975
Waardering redactie∗∗∗∗ (uitstekend)
Het bijzondere van de roman is dat deze bol staat van relationele gruwelijkheden maar dat Ditlevsen hierover bijna lichtvoetig schrijft. Maar ondanks al de ze perikelen blijf je geboeid doorlezen. (…) De roman is inmiddels vijftig jaar oud maar heeft in die halve eeuw niets aan actualiteit en intensiteit verloren…lees verder >

Phillipa Ashley Een perfecte kerst in Cornwall recensiePhilippa Ashley (Engeland) – Een perfecte kerst in Cornwall
feelgood kerstroman
Waardering redactie∗∗∗∗∗ (zeer goed)
Als je op zoek bent naar een lekker leesbaar kerstverhaal dat zich afspeelt in een knusse omgeving, is Een perfecte kerst in Cornwall absoluut de moeite van het lezen waard…lees verder >

Judith Herzberg Kneedwezens recensieJudith Herzberg (Nederland) – Kneedwezens
gedichten, poëzie
Tim Donker recensie
Misschien had ik eerder moeten weten hoe Herzberg de dorst naar poëzie laven kan, misschien had ik eerder moeten weten wat een ontzettend goede dichter Herzberg eigenlijk is…lees verder >

Annika Norlin De Kolonie recensieAnnika Norlin (Zweden) – De Kolonie
Zweedse roman
Tim Donker recensie
Theologie, sociologie, filosofie. Een studie naar groepsgedrag, een zoektocht naar de menselijke conditie, een traktaat over moderniteit, een vraag naar de (on)mogelijkheid van alternatieve levensstijlen, een bezinning op vrijheid en onvrijheid. Dat alles is De Kolonie. Maar het is ook gewoon een roman. Een roman die me verstomd, ontregeld en ten diepste bewogen achterliet…lees verder >

Agustín Fernández Mallo Trilogie van de oorlog recensieAgustín Fernández Mallo (Spanje) – Trilogie van de oorlog
Spaanse roman
Tim Donker recensie
Dus is het een maf, vermoeiend, grappig, poëties, ontroerend, eigenzinnig, flauw, beklemmend, ontregelend, teleurstellend, goed, slecht, geforceerd, idioot, lezenswaard, gek, saai, geweldig  boek. En al die dingen wel. En al die dingen niet. Als een fysicus een patafysicus wordt, en een patafysicus een schrijver kan dat allemaal…lees verder >

Annette Rijsdam Ik geef je kerst recensie en informatieAnnette Rijsdam (Nederland) – Ik geef je kerst
feelgood kerstroman
Waardering redactie∗∗∗∗∗ (zeer goed)
Als je zin hebt in een prima leesbaar verhaal, als je wil genieten van stiekeme verliefdheden, zit je met dit boek helemaal prima. Met een kerkmuziekje op de achtergrond en een kop warme chocolademelk, zal het zeker bijdragen aan het knusse december gevoel…lees verder >

Garrie van Pinxteren Verplicht gelukkig recensieGarrie van Pinxteren (Nederland) – Verplicht gelukkig
Dagelijks leven in een communistische heilstaat
Waardering redactie∗∗∗∗∗ (zeer goed).
In haar boeiende boek beschrijft  Garrie van Pinxteren het dagelijks leven van de Chinezen, hoe zij kijken naar de ontwikkelingen die nog steeds gaande zijn en hoe zij zich staande houden…lees verder >

Benoit Clerc ABBA compleet recensie en informatieBenoit Clerc (Frankrijk) – ABBA compleet
Het verhaal van de 114 songs
Waardering redactie∗∗∗∗ (uitstekend)
Het boek nodigt uit om de muziek opnieuw te gaan beluisteren nadat je er nog meer inzicht en kennis hebt opgedaan over de inhoud en ontstaansgeschiedenis van de liedjes die vaak meer diepgang bevatten dan zo op het eerste gezicht lijkt…lees verder >

Karl Geary Juno en Legs recensie romanKarl Geary (Verenigde Staten) – Juno en Legs
Dublin roman
Waardering redactie∗∗∗∗ (uitstekend)
Het is me bijna te heftig (…) misschien moet ik dit boek maar aan me voorbij laten gaan. Doe dat niet. Verdraag de ellende. Zie dat er tussen al het leed ware liefde groeit. Laat je ontroeren. Huil af en toe maar even omdat de wereld soms zo wreed is. Maar lees het…lees verder >

Denis Michiels Dagboek van de popmuziek recensieDenis Michiels (België) – Dagboek van de popmuziek
muziekboek
Waardering redactie∗∗∗∗ (uitstekend)
Denis Michiels heeft met Dagboek van de popmuziek een mooi naslagwerk voor de muziekliefhebber geschreven. Een fijn boek om doorheen te bladeren en te dwalen, oh ja momenten te beleven…lees verder >

Raymond de Borja Facture review en recensieRaymond de Borja (Filipijnen) – Facture
gedichten, poëzie
Tim Donker recensie
Facture vraagt om herlezen. facture vraagt om denken. facture vraagt om doen. Als iemand me zou vragen waar ist werk van, zou ik misschien kunnen zeggen daar ist werk van…lees verder >

Eveline Heijnen Idee voor het kerstdiner recensie en informatieEveline Heijnen (Nederland) – Idee voor het kerstdiner
feelgood kerstroman
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (zeer goed)
Er bloeit een prettige romance op, eenzame mensen zijn minder eenzaam en verstoorde relaties worden voorzichtig geheeld. Een prettig leesbaar verhaal voor tijdens de winterse dagen!…lees verder >

Jakub Małecki Aangrenzende kleuren recensieJakub Malecki (Polen) – Aangrenzende kleuren
Poolse roman
Tim Donker recensie
Het tastende gaan. In duisternis, en slechts vermoedend. Want je weet niet wat het is. Na al die bladzijden nog niet. Dit is waar Małecki goed in is: zwijgen. Niets zeggen. En de lezer laten tasten. De lezer laten met zijn niet weten…lees verder >

Lotta Blokker IJsvogel recensieLotta Blokker (Nederland) – IJsvogel
Nederlandse debuutroman
Tim Donker recensie
Het ongezegde is soms veelzeggender dan het gezegde. Ja dat is ook een kliesjee. En dit ook: stilte is sexy. Het boek dicht doen, en nog zoveel niet weten. Daar hou ik van…lees verder >

Maartje Wortel Camping recensieMaartje Wortel (Nederland) – Camping
Nederlandse roman
Tim Donker recensie
Het is mooi hoe ze wat je dacht dat blijspel ging zijn voor je ogen steeds meer naar een pamflettistiese, keelsnoerende en hartverscheurende protestroman weet toe te schrijven (…) Het zit in je kleren in je haar in je hoofd en in je lijf. En je weet: dit raak je nooit meer helemaal kwijt…lees verder >

Eelco Storm Stoomtractie van de wederopbouw recensieEelco Storm (Nederland) – Stoomtractie van de wederopbouw
Buitenlandse locs bij de NS 1945-1958
Waardering redactie∗∗∗∗ (uitstekend)
Het boek is voor elke treinenliefhebber onmisbaar, maar ook de geïnteresseerd in het Nederland van direct na de oorlog zal dit mooi uitgegeven boek zeker kunnen waarderen…lees verder >

Catherine Walsh Ingesneeuwd met kerst recensieCatherine Walsh (Ierland) – Ingesneeuwd met kerst
Ierse kerstroman
Waardering redactie: ∗∗∗∗ (uitstekend)
Heb je zin in wat lekker leesbare romantiek in kerstsfeer? Dan zit je met Ingesneeuwd met kerst helemaal goed! Knus, vlot verteld boek waarin de kerstsfeer goed tot leven komt in het decor van een Iers dorp…lees verder >

Toon Tellegen Niemands verjaardag recensieToon Tellegen (Nederland) – Niemands verjaardag
dierenverhalen
Waardering redactie∗∗∗∗(uitstekend)
Scherpe observaties, van grappige, soms humeurige, regelmatig wat wereldvreemde karakters, kleuren deze mooie bundel waarin de hoge kwaliteit van het werk van Tellegen weer eens te meer tot volle wasdom komt…lees verder >

Marente de Moor De schoft RecensieMarente de Moor (Nederland) – De schoft
Nederlandse roman
Waardering redactie: ∗∗∗∗ (uitstekend)
Ergens besloop me namelijk het gevoel dat ik door haar werd gemanipuleerd, dat ze me duwde in een richting door die cursieven, door Toms verhaal wel invoelbaar te maken en dat van de anderen niet. Door zo’n belangrijk onderwerp als het lijden van vluchtelingen te kiezen. Door me telkens te laten denken: wat bedoelt ze nou toch? Zeer onaangenaam en tegelijkertijd intrigerend!…lees verder >

Jannah Loontjens En toen ging hij recensieJannah Loontjes (Nederland) – En toen ging hij
Nederlandse roman
Waardering redactie: ∗∗∗∗ (uitstekend)
Een roman waarvan ik de eerste helft mijn best moest doen om ervan genieten, vervolgens steeds een beetje meer van ging houden totdat het zover was dat ik niet wilde dat ie afgelopen zou zijn…lees verder >

Wessel te Gussinklo De uitverkorene recensieWessel te Gussinklo (Nederland) – De uitverkorene
Ewout Meyster-roman, Nederlandse roman
Tim Donker recensie
(Het) laatste, afsluitende, onvoleindigde, halfbegrepen, prachtige, prikkelende, ultieme deeltje geheten De uitverkorene gelezen, genoten, gewaardeerd (…) dit is briljant. Dat is het. En dat is alles…lees verder >

Ellen Raskin Het spel van Westing recensieEllen Raskin (Verenigde Staten) – Het spel van Westing
Amerikaans 10+ kinderboek uit 1978
Waardering redactie∗∗∗∗∗ (zeer goed)
Al met al blijkt het spel van Westing een bijzonder boek te zijn, met uitgesproken karakters en een bizar moordspel. Voor lezers die daarvan houden, zeker een aanrader...lees verder >

Akira Mizubayashi Hartenkoning recensieAkira Mizubayashi (Japan) – Hartenkoning
Japanse roman
Tim Donker recensie
Hartenkoningin kan zijn wat het is zonder uitzonderlijk te zijn. Gewoon goed. Maar voor een boek erin slaagt tevens muziekstuk te zijn, is gewoon goed zeker meer dan goed genoeg…lees verder >

Monica Sabolo Een clandestien leven recensieMonica Sabolo (Frankrijk) – Een clandestien leven
Franse roman
Tim Donker recensie
Dit boek achtervolgde me zelfs tot in mijn dromen. Dan heb je als schrijver niet niets geschreven. Nee. Dan heb je echt wel iets geschreven. Maar wat? Dat blijft een open vraag…lees verder >

Maud Martha Gwendolyn Brooks Roman uit 1953Gwendolyn Brooks (Verenigde Staten) – Maud Martha
Afro-Amerikaanse roman uit 1953
Waardering redactie∗∗∗∗∗ (uitmuntend)
Adiëlle Westercappel heeft deze bijzondere roman fantastisch goed vertaald. (…) Een klein, schijnbaar eenvoudig boek dat nog heel lang in mijn hoofd heeft nagezinderd…lees verder >

Daria Serenko Ik wens mijn huis as recensie en informatieDaria Serenko (Rusland) – Ik wens mijn huis as
literaire non-fictie
Tim Donker recensie
Serenko zet Ik wens mijn huis as rechtop in het lijf van haar lezers. Dit is misschien niet het mooiste boek dat je ooit las, maar het is welsprekend, het is mooi en het verplettert. En dat is het. Dat is alles…lees verder >

Jenny Colgan Middernacht in de kerstboekwinkel recensie en reviewJenny Colgan (Schotland) – Middernacht in de kerstboekwinkel
Schotse feelgood kerstroman
Waardering redactie∗∗∗∗∗ (zeer goed)
De knusse boekwinkel, het sprookjesachtige Edinburgh, de hartverwarmende acties waartoe Carmen ondanks haar bozige voorkomen toe in staat blijkt, verleiden je meer dan genoeg om weg te dromen in het verhaal…lees verder >

Henk Ester Kameren van vuur recensieHenk Ester (Nederland) – Kameren van vuur
gedichten, poëzie
Tim Donker recensie
Zoekt Ester met zijn voorliefde voor beeldende kunst zijn poëtica in stilstand? Zulke dingen kunnen. Waar gedichten foto’s worden. Ja. Ook dat is wat kunst vermag…lees verder >

Barbara Kingsolver Demon Copperhead recensieBarbara Kingsolver (Verenigde Staten) – Demon Copperhead
Amerikaanse roman
Tim Donker recensie
Wat is. Hoe het is. Hoe je je onderhouden weet. Met dit boek. En meer niet. Wat goed is. Wat genoeg is. Voor velen. En voor mij, voor deze ene keer…lees verder >

België door de ogen van Suske en WiskeDiverse auteurs – België door de ogen van Suske en Wiske
non-fictie
Waardering redactie∗∗∗∗∗ (zeer goed)
Niet elk artikel als even sterk maar het boek als geheel biedt verrassende kijk op het bijzondere land en haar bevolking. Al met al is Belgie door de ogen van Suske en Wiske een alleraardigst boek dat ook voor de Nederlandse lezer leuk is om te lezen…lees verder >

Oğuz Atay Wachten op de angst recensieOğuz Atay (Turkije) – Wachten op de angst
Turkse verhalen uit 1975
Waardering redactie∗∗∗∗ (uitstekend)
Atay houdt de regie strak in handen en weet hij elk verhaal, hoe indringend en verwarrend ze soms lijken te zijn, met strakke hand tot een goed einde te brengen. Een ware literaire ontdekking…lees verder >

Lore Segal Huizen van anderenLore Segal (Verenigde Staten) – Huizen van anderen
Amerikaanse roman uit 1964
Waardering redactie∗∗∗∗ (uitstekend)
De roman is zowel aangrijpend, als schrijnend en het debuut toont direct de hoge kwaliteiten van het schrijverschap dat in de latere boeken nog verder tot ontwikkeling komt…lees verder >

Hay Wijnhoven De houtduif recensieHay Wijnhoven (Nederland) – De houtduif
vogelboek
Waardering redactie: ∗∗∗∗ (uitstekend)
De afwisseling van verhalen, gekoppeld aan informatie over de levenswijze van de vogel, stadsbewoner en overlevingskunstenaar zijn verrassend en soms verbijsterend…lees verder >

Dimitri Verhulst Bechamel mucho recensieDimitri Verhulst (België) – Bechamel mucho
Vlaamse Mallorca roman
Waardering redactie: ∗∗∗∗ (uitstekend)
Er zit vaart in deze roman van Dimitri Verhulst, je moet erbij blijven!  Drukke zinsopbouw, scherpe weerspiegelingen en cynisch beklag over Het-Zijn, de wereld, de liefde en de consumptiemaatschappij…lees verder >

Daniel Kehlmann Lichtspel recensieDaniel Kehlmann (Duitsland) – Lichtspel
Duitse roman
Waardering redactie∗∗∗∗ (uitstekend)
Knap is vooral dat Daniel Kehlmann het verhaal op een bijna terloopse wijze vertelt, waardoor het uiteindelijk des te meer binnenkomt en spannend is…lees verder >

Colm Tóibin Long IslandColm Tóibin (Ierland) – Long Island
Ierse roman
Waardering redactie∗∗∗∗ (uitstekend)
In zijn nieuwste roman Long Island laat hij zijn kwaliteiten weer ten volle tot recht komen middels een boeiend en soms aangrijpend verhaal over emigratie, het verlies van een thuis en het verlangen naar harmonie en liefde…lees verder >

Christine Otten Als ik je eenmaal mijn verhaal heb verteld recensieChristine Otten (Nederland) – Als ik je eenmaal mijn verhaal heb verteld
Nederlandse roman
Waardering redactie∗∗∗∗∗ (zeer goed)
Het thema van de roman is zeker interessant te noemen. Echter om de een of andere reden beklijft de roman net onvoldoende. Gelukkig bezit Christine Otten om voldoende literaire kwaliteiten dat je toch blijft doorlezen…lees verder >

Karl Alfred Loeser RequiemKarl Alfret Loeser (Duitsland) – Requiem
Duitse roman
Tim Donker recensie
Hoe het gaat. Hoe het sluipt. Hoe het sluipend gaat. Hoe er eerst nog niet heel veel is dat je werkelijk verontrust, en hoe het dan ineens overal om je heen is, ook in kringen waar je je veilig achtte om uit te spreken wat je dacht…lees verder >

Leonieke Baerwaldt Dagen als vreemde symptomen recensieLeonieke Baerwaldt (Nederland) – Dagen als vreemde symptomen
Nederlandse roman
Tim Donker recensie
Andermaal flikt Leonie Baerwaldt het om af te komen met een boek dat me ontredderd, verbijsterd en naar adem snakkend achterlaat…lees verder >

Naomi Rebekka Boekwijt Stemmen recensieNaomi Rebekka Boekweit (Nederland) – Stemmen
psychiatrische roman
Tim Donker recensie
Soms is Stemmen heel erg mooi, en ontroerend, en lief, en zacht. Soms wil je het boek in je armen nemen en wiegen en toezingen, soms wil je het in een hoek smijten en het daar voor altijd laten liggen…lees verder >

Gertrud Jetten Kijk ik ben een pony recensieGertrud Jetten (Nederland) – Kijk, ik ben een pony!
kinderboek 7+ jaar
Waardering redactie: ∗∗∗∗ (uitstekend)
Leest als een sneltrein. Al vanaf de eerste bladzijde zit je erin, wil je doorlezen en ga je van de personages houden. Er staat geen letter te veel, je hebt nergens de neiging om een stuk over te slaan…lees verder >

Dolf Ruesink Feesten als wilde beesten boek over Normaal recensieDolf Ruesink (Nederland) – Feesten als wilde beesten
50 jaar Normaal
Waardering redactie: ∗∗∗∗ (uitstekend)
Zonder twijfel is Feesten als wilde beesten het ultieme boek over de Achterhoekse rockband Normaal met werkelijk alle informatie en verhalen die over de geschiedenis. muziek en optredens…lees verder >

Jordan Lent Het lied van Enora recensieJordan Lent – Het lied van Enora
fantasyroman
Waardering redactie: ∗∗∗∗ (uitstekend)
Naast de spanning is er ruimte voor vriendschap, humor en liefde, waardoor een fijne balans ontstaat tussen spanning en ontspanning…lees verder >

Cécile Tlili Een onschuldig diner recensieCécile Tlili (Frankrijk) – Een onschuldig diner
Franse roman
Waardering redactie∗∗∗∗∗ (zeer goed)
Sterk aan de roman is dat de de schrijfster over een goede en strakke pen beschikt waarmee ze goed overweg kan…lees verder >

Eveline Baar De Gouden IJscoupe recensieEveline Baar (Nederland) – De Gouden IJscoupe
10+ jaar kinderboek over Italië
Waardering redactie: ∗∗∗∗ (uitstekend)
Het verhaal is duidelijk met ontzettend veel liefde geschreven. Een mooi verhaal, dat je ook nog eens meeneemt op ontdekking door Italië,..lees verder >

Marieke van der Pol Waterland recensieMarieke van der Pol (Nederland) – Waterland
Nederlandse roman
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (zeer goed)
Marieke van der Pol weet de valkuilen van sentimentaliteit op een vakkundige wijze te omzeilen. Dit doet ze door het verhaal een aantal scherpe randjes mee te geven, waardoor de roman zoetsappig wordt…lees verder >

Han van Wieringen Homeland Noord-HollandHan van Wieringen (Nederland) – homeland noordholland
gedichten, poëzie
Tim Donker recensie
bij Van Wieringen groeit uit kleine dingen iets groots ja, maar het omgekeerde is ook ontegenzeggelijk waar en zo mogelijk nog mojer…de mooi. de pracht. de lief. de woorddronkenheid…lees verder >

Tim Hofman Goede moed recensieTim Hofman (Nederland) – Goede moed
Pleidooi voor een minder bang bestaan
Recensie van Mare
Het boek zet aan tot kritisch nadenken op de samenleving, maar waar ik meer uit haalde was het kritisch kijken naar jezelf. Fouten durven toegeven en daar van leren en jezelf verbeteren…lees verder >

Bas van Oort Naar het noorden recensieBas van Oort (Nederland) – Naar het noorden 
Scandinavische reisverhalen
Waardering redactie: ∗∗∗ (zeer goed)
Hij doet met name verslag van ontmoetingen met mensen die zich op een bijzondere wijze weten te onderscheiden en dat meestal doen in harmonie en samenhang met de omgeving waar zij wonen en leven…lees verder >

Edouard Leve Zelfportret recensieÉdouard Levé (Frankrijk) – Zelfportret
Franse roman
Tim Donker recensie
Dit is één van de allermafste boeken die ik ooit gelezen heb, en ik heb ongelooflijk veel maffe boeken gelezen, echt waar, kom zelf eens een blik in mijn boekenkast werpen, en tegelijkertijd ook één van de meest intrigerende…lees verder >

Jens Henrik Jensen Pelgrim Oxen 6 recensieJens Henrik Jensen (Denemarken) – Pelgrim
Oxen thriller 6
Deense actiethriller
Waardering redactie: ∗∗∗ (zeer goed)
De thriller is prima geschreven, spannend maar voor wie de eerdere boeken in de reeks gelezen heeft, niet echt verrassend meer. Desondanks een prima boek voor de liefhebber van de betere Scandinavische actiethriller…lees verder >

Rosie Hewlett De heks van Kolchis recensieRosie Hewlett (Engeland) – De heks van Kolchis
Het verhaal van Medea
mythologische roman
Waardering redactie∗∗∗∗∗ (uitmuntend)
Een roman die vlot en meeslepend is geschreven – ik kon het boek werkelijk niet wegleggen! – en boordevol prachtige symboliek zit. Een film waardig!…lees verder >

Dilan Yurdakul Maskerziel.Dilan Yurdakul (Nederland) – Maskerziel
Nederlandse debuutroman
Tim Donker recensie
Dilan Yurdakul beschikt over een vlijmscherpe, een muzikale, een cynische, een humoristiese, een buitengemeen fijne pen. Rake observaties, indringende waarnemingen, poëtische passages tillen Maskerziel bij momenten ver boven de middelmaat uit…lees verder >

Margaret Kennedy Picknick bij maanlicht recensieMargaret Kennedy (Engeland) – Picknick bij maanlicht
Engelse roman uit 1949
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (zeer goed)
Margaret Kennedy slaagt op prettige wijze in de lezer regelmatig op het verkeerde been te zetten. Al met al een prima Engelse roman die de lezer een flink aantal uren aangenaam leesplezier oplevert…lees verder >

Koos van Zomeren Gevolgen recensieKoos van Zomeren (Nederland) – Gevolgen
Nederlandse roman
Waardering redactie: ∗∗∗∗ (uitstekend)
Koos van Zomeren verbeeldt het huidige tijdsgewricht op uitstekende wijze door de ogen van een zeventigjarige. Een knap stuk werk van een ervaren romanschrijver…lees verder >

Jenny Erpenbeck KairosJenny Erpenbeck (Duitsland) – Kairos
Duitse roman
Tim Donker recensie
Om de kracht van woorden, de oneindigheid van taal, de betovering van de inkt – daarom lees je dit boek. Omdat je niet goed weet of je moet buigen of sidderen voor de aan magie grenzende vermogens van (deze) literatuur – daarom lees je dit boek...lees verder >

Julia Romein Villa Italia 2 Gemengde gevoelens recensieJulia Romein (Nederland) – Villa Italia 2 Gemengde gevoelens
Waardering redactie∗∗∗∗ (uitstekend)
Feelgoodroman over Italië
Gemengde gevoelens heeft alles in zich wat je van een goede feelgood roman hoopt te krijgen. Fijne vriendschappen, een zeer aansprekend hoofdpersoon, zo hier en daar wat spanning, een pittoreske omgeving als decor, waar je bijna zelf ook zou willen plaats nemen…lees verder >

Simone Atangana Bekono Marshmallow recensieSimone Atangana Bekono (Nederland) – Marshmallow
gedichten, poëzie
Tim Donker recensie
Simone antanga bekono liet de bloemen groeien, en simone atangana bekono werd niet voor niets geprezen in het paard van troje en simone atangana bekono heeft met Marshmallow een ongekend fantastiese dichtbundel geschreven…lees verder >

Tine Høeg De A van Asta recensieTine Høeg (Denemarken) – De A van Asta
Deense roman
Tim Donker recensie
Wat een magistraal boek zeg, dit. Wat een fenomenaal staaltje schrijfkunst, dit. Jezus wat mooi. Wat ongelooflijk ongekend fantasties mooi, dit, niet het over maar het zelf, de rijkdom niet in wat ze schrijft maar in het schrijven, konkrete kunst, levende poëzie…lees verder >

Donna Ashcroft Een cottage in Cornwall recensie en reviewDonna Ashcroft (Engeland) – Een cottage in Cornwall
Engelse feelgoodroman
waardering redactie∗∗∗∗∗ (zeer goed)
Hoewel ik hier en daar graag íets meer diepgang of subtiliteit had gezien, is de roman zeker de moeite van het lezen waard. Het is prettig geschreven, in een vlot tempo en het verhaal heeft genoeg spanning op meerdere vlakken…lees verder >

Philippa Ashley Een perfectie zomer in Cornwall recensiePhilippa Ashley (Engeland) – Een perfectie zomer in Cornwall
Engelse feelgoodroman over Cornwall
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (zeer goed)
Een perfecte zomer in Cornwall is het perfecte boek voor iedereen die op zoek is naar warmte, troost, humor, een klein beetje spanning en vooral veel “feelgood”!…lees verder >

Sasja Janssen Mijn vader zegt entropie mijn moeder logica recensieSasja Janssen (Nederland) – Mijn vader zegt entropie mijn moeder logica
gedichten, poëzie
Tim Donker recensie
Dit ging geweldig zijn. Wat het misschien (niet) was, maar zolang ik op een zin kan stuiten als deze: “mijn vader zegt entropie mijn moeder logica / mijn vader schaken mijn moeder dammen, krentenmik klöntjesmik” is het alles toch nog goed genoeg om voor geweldig te kunnen doorgaan…lees verder >

Julia Romeijn Villa Italia 1 Een nieuw begin recensieJulia Romein (Nederland) – Villa Italia 1 Een nieuw begin
feelgoodroman, Italië-roman
Waardering redactie∗∗∗∗ (uitstekend)
Een heerlijk boek voor iedereen die wil wegdromen in een Italiaans landschap, zich wil verwarmen aan oude en nieuwe vriendschappen en nieuwsgierig is naar een oude geschiedenis…lees verder >

Vincent Kortmann Vlees en bloed recensieVincent Kortmann (Nederland) – Vlees en bloed
Nederlandse roman
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (zeer goed)
Alhoewel het onderwerp van de roman niet echt origineel is en ook de verwikkelingen in de roman wel eerdere beschreven zijn, lukt het Vincent Kortmann toch om de lezer vast te houden. Hij heeft een prima geschreven roman geproduceerd die goed is voor aan aantal uren aangenaam leesplezier…lees verder >

Astrid Lampe Zachte landing op leeuwenpootjes recensieAstrid Lampe (Nederland) – Zachte landing op leeuwenpootjes
gedichten, poëzie
Tim Donker recensie
Diensten heulen met vreemde medeplichtigen: is dit waartoe de mens gekomen is? Alles ingeschaald op basis van bruikbaarheid of potentieel gevaar? Ja. Dit is hoe ik me Lampe herinner. Het zegt niets het zegt alles…lees verder >

Maria Perez-Talavera Figures of Wood review en recensieMaría Pérez-Talavera (Venezuela) – Figures of Wood
Venezolaanse roman
Tim Donker recensie
Gaat hij nu. Zie hem gaan, als hij nog gaat, daar, lopend, als hij, t schrijverken, langs wegen van eertijds – het bospad waar hij haar hoopt te ontmoeten. Hij. t Schrijverken. Hoopt. Hoopt en loopt…lees verder >

Maria Dermoût De tienduizend dingen roman uit 1955Maria Dermoût (Nederland) – De tienduizend dingen
Nederlands-Indische roman uit 1955
Tim Donker recensie
Deze bespreking wil benadrukken hoe het zindert in De tienduizend dingen, hoe het broeit, hoe het is, het verstikkende, het desolate, het zinnelijke, de poëzie der dingen, de poëzie van het gaan, al die dingen…lees verder >

Camilla Läckberg Nachtspel recensieCamilla Läckberg (Zweden) – Nachtspel
Zweedse thriller
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (zeer goed)
Nachtspel is, ondanks dat het boek slechts iets meer dan honderd pagina’s omvat en niet meer dan een aantal uur beslaat, één van de betere thrillers van Camilla Läckberg…lees verder>

Ann Cleeves De schreeuw van de reiger recensieAnn Cleeves (Engeland) – De schreeuw van de reiger
Engelse thriller, Matthew Venn deel 2
Waardering redactie∗∗∗∗ (uitstekend)
Ann Cleeves weet exact hoe ze de lezer aan het boek moet kluisteren. Een echte aanrader voor de liefhebber van het betere spannende boek uit Engeland…lees verder >

Anke Kranendonk Brand recensieAnke Kranendonk (Nederland) – Brand
jeugdroman (14+ jaar)
Waardering redactie∗∗∗∗ (uitstekend)
Voor iedereen die boeken leest met boeiende, goed uitgewerkte personages, onderhuidse spanning, verpakt in een puberleven, zit hier goed. Ontroerend zonder vals sentiment, spannend zonder sensatiezucht…lees verder >

Kira Wuck Koeiendagen recensieKira Wuck (Nederland) – Koeiendagen
gedichten, poëzie
Tim Donker recensie
Ik dook. Kwam boven met handen vol zand. En soms glinsterde daar iets in. En dat is dus klaarblijkelijk wat ik doe. Duiken, en schrijven over de glinsteringen in het zand…lees verder >

Lina Wolff DuivelsgreepLina Wolff (Zweden) – Duivelsgreep
Zweedse roman
Waardering redactie: ∗∗∗∗ (uitstekend)
Zelden is de gewelddadige inborst van een machoman die zijn grenzen veelvuldig en ruimschoots overgaat zo recht voor zijn raap en op indringende wijze beschreven…lees verder >

Bart Jungmann LuikBart Jungmann (Nederland) – Luik
Een liefdesverklaring
reisverhaal
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (zeer goed)
Wat vooral de grootste kwaliteit is van het boek, is dat je zelf zin krijgt om Luik te bezoeken en te ervaren hoe de stad leeft, boeit en intrigeert…lees verder >

Lauren Roberts Powerless recensieLauren Roberts (Verenigde Staten) – Powerless
fantasyroman (15+ jaar)
Waardering boek: ∗∗∗∗ (uitstekend)
Het is een absolute aanrader voor iedereen die houdt van een spannend kat en muis spel, met krachtige karakters, die tegen wil en dank een onontkoombare aantrekkingskracht op elkaar hebben…lees verder >

Rolf Bos Russische spelen recensieRolf Bos (Nederland) – Russische spelen
Sport en politiek in het olympische jaar 1980
geschiedenisboek, sportboek
Waardering redactie∗∗∗∗ (uitstekend)
Bos beperkt zich niet tot het verhaal van de Spelen. Door ook aandacht te hebben voor de politieke verwikkelingen in de jaren voorafgaand, de Koude Oorlog, het klimaat in Moskou tijdens het evenement en de nasleep ervan weet hij de boeiende geschiedenis in een breder perspectief te plaatsen…lees verder >

Lans Stroeve SterkteleerLans Stroeve (Nederland) – Sterkteleer
gedichten
Tim Donker recensie
Scenes die je niet anders dan lief of ontroerend kunt kenschetsen, in diepe kleuringen (dat is dan de schilder in de dichter), druppels vallen op je shirt, nu moet je naar boven voor een nieuw shirt, je las, er was een lichte aanraking, nu lees je niet meer, niet anders willen…Wat achterblijft is misschien alleen de wens dat je schilderen kon…lees verder >

Arnaldur Indriðason Het uurwerk recensieArnaldur Indriðason (IJsland) – Het uurwerk
historische roman
Waardering redactie: ∗∗∗∗ (uitstekend)
Arnaldur Indriðason vertelt het grotere verhaal van koloniale uitbuiting en machtsverhoudingen die de Deense heersers en hun vazallen uitoefenden in het IJsland van de achttiende eeuw en de uitwassen en ellende die dit veroorzaakte…lees verder >

John Grisham De vloekJohn Grisham (Verenigde Staten) – De vloek
Amerikaanse thriller Camino Island thriller 3
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ zeer goed
De vloek is niet de allerbeste thriller die Grisham heeft geschreven maar gelukkig zakt het nergens door de ondergrens en biedt het boek voldoende kwaliteit om garant te staan voor een aantal uren boeiend leeplezier en is het hier en daar aangrijpend en zelfs confronterend…lees verder >

Arnon Grunberg Zevenpoot recensieArnon Grunberg (Nederland) – Zevenpoot
geïllustreerd door Thé Tjong-Khing
vertelling
Tim Donker recensie
Ik las een Grunberg, ik vond het leuk, de zon scheen, de koffie smaakte me, ik had gelachen, en bijna, bijna ja, had ik een bericht naar mijn vroegere buurman gestuurd. Wat meer is dan de meeste boeken met me doen…lees verder >

Michiel ten Broek en Victor Lansink De Oosterspoorweg recensieMichiel ten Broek, Victor Lansink (Nederland) – De Oosterspoorweg
spoorwegboek, fotoboek
Waardering redactie: ∗∗∗∗ (uitstekend)
De rijkdom aan foto’s en boeiende verhalen zijn zoals altijd prachtig. Spoorwegliefhebbers maar ook lezers die geïnteresseerd zijn in Nederlandse geschiedenis kunnen weer hun hart ophalen bij dit boek…lees verder >

Frank Westerman Zeven dieren bijten terug recensieFrank Westerman (Nederland) – Zeven dieren bijten terug
Arctisch reisverhaal
Waardering redactie∗∗∗∗ (uitstekend)
Geschiedenis, wetenschap, reisbeschrijvingen en persoonlijke mijmeringen lopen op harmonieuze wijze in elkaar over en Westerman houdt de regie strak in handen, nooit belerend en schrijft in een prachtige stijl die niet onderdoet voor die van de beste prozaschrijvers…lees verder >

Paul Verrept Het jaagpad recensiePaul Verrept (België) – Het jaagpad
Vlaamse roman
Tim Donker recensie
Veel leegte. Leegte die ademt. Het wit. De regen. Het geruisloze komen. En dan, ineens, voel je het overal. De adembenemende schoonheid…Hoe het is. Hoe zeldzaam dit groeit. Je moet het gelezen hebben om het te kunnen geloven…lees verder >

Gail Scott Furniture Music recensie en reviewGail Scott (Canada) – Furniture Music
memoir over Manhattan
Tim Donker recensie
Alles wat poëzie wat geen politiek is. Of etentjes. Of lopen door de stad. De literatuur die door dat alles verweven zit. Overal woorden. Op straat liggen zinsflarden voor het oprapen, en Gail ziet…lees verder >

Leah Hayden Miss Guggenheim recensieLeah Hayden (Duitsland) – Miss Guggenheim
biografische roman
Waardering redactie: ∗∗∗∗ (uitstekend)
Een boeiend en vlot geschreven biografische roman die ik met veel plezier heb gelezen. Een echte aanrader, zeker als je de wereld van de kunst je boeit!…lees verder >

J.Z. Herrenberg Opperhalfrond recensieJ.Z. Herrenberg (Nederland) – Opperhalfrond
Door het oog van de cycloon 2
dystopische roman
Tim Donker recensie
Prachtig. Ja. Zo mooi en overrompelend kan de zwartgal zijn. Het enige bezwaar dat ik ertegen heb, is dat ik het nu uit heb. Dus. Schiet op met dat derde deel, Herrenberg!…lees verder >

Hans Peeters & René de Vos Prachtvogels recensie ∗∗∗∗Hans Peeters & René de Vos (Nederland) – Prachtvogels
vogelboek
Waardering redactie: ∗∗∗∗ (uitstekend)
De makers Hans Peeters en René de Vos weten met hun boeiende vogelverhalen de lezer te raken en overtuigen van de schoonheid van de kwetsbare Nederlandse broedvogels…lees verder >

Manu Larcenet De weg graphic novel recensieManu Larcenet (Frankrijk) – De weg
graphic novel
Tim Donker recensie
Een subliem boek voor een druilerige zondagmiddag (je kunt wachten tot de herfst maar deze zomer kan er ook wat van). Hete koffie in je mok, maak m goed sterk. Het zou het beste zijn als je alleen thuis bent…lees verder >

Bjorn Van den Eynde Stoute kleine piranha recensieBjorn Van den Eynde (België) – Stoute kleine piranha
De Vrieze & Durmez thriller 2
Vlaamse thriller
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (zeer goed)
Het spannende verhaal past prima in een traditie die je bij veel Vlaamse schrijvers kunt terugvinden. Al met al heeft Bjorn Van den Eynde een vakkundige en puike thriller afgeleverd…lees verder >

Ben Guterson De vloek van de negen recensieBen Guterson (Verenigde Staten) – De vloek van de negen
kinderboek (10+ jaar)
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (zeer goed)
Een prettig leesbaar boek, Zander en Natascha sympathiek genoeg om  te willen volgen en een magische plek, om je te verwonderen. Dat maakt dat je ondanks dat de vaart soms ontbreekt, toch door blijft lezen…lees verder >

Annabel Abbs Miss Eliza's Engelse keukenAnnabel Abbs (Engeland) – Miss Eliza’s Engelse keuken
historische roman
Waardering redactie: ∗∗∗∗ (uitstekend)
Een verhaal dat heel mooi het tijdsbeeld schetst van Engeland in de eerste helft van de 19e eeuw en laat zien dat er voor vrouwen maar weinig mogelijkheden waren, als zij andere ambities hadden dan trouwen en kinderen krijgen. De roman is vlot geschreven en je leeft volledig mee met de hoofdpersonen…lees verder >

Åke Edwardson De dertiende zaak recensieÅke Edwardson (Zweden) – De dertiende zaak 
Erik Winter thriller 13
Zweedse thriller
Waardering redactie: ∗∗∗∗ (uitstekend)
Zoals meestal zorgen ook nu weer de boeiende hoofdpersonen en een spannende plot voor een aantal uren leesplezier. Nergens komt de thriller geforceerd over waaruit blijkt dat Åke Edwardson echt vakwerk heeft afgeleverd…lees verder >

Jenna Zoë Human design recensieJenna Zoë – Human design
lifestyleboek
Waardering redactie∗∗∗∗ (uitstekend)
Jenna Zoë’s boek over Human Design heeft mij absoluut geïnspireerd en aangespoord om weer meer te gaan leren over mijn eigen design. En vooral: er nog veel meer naar te gaan leven…lees verder >

Bram de Ridder Een aangenaam zwaar hoofd recensieBram de Ridder (Nederland) – Een aangenaam zwaar hoofd
verhalen
Tim Donker recensie
Een onvergetelijk mooi boek over de (on)mogelijkheden van het leven. Een boek dat dingen in je achterlaat. Vragen, beelden, fragmenten, zinnen, gedachten. Rommel. Een boek dat rommel in je achterlaat: uiteindelijk is dat alleen de allerbeste schrijvers gegeven…lees verder >

Gertrud Jetten Pim de postduif recensieGertrud Jetten (Nederland) – Pim de postduif
kinderboek 6+ jaar
Waardering redactie∗∗∗∗ (uitstekend)
Pim beleeft een heel mooi avontuur, dat zeker zal uitnodigen tot lezen. Omdat Pim zo innemend is, wíl je graag dat het weer goed komt met hem, dus blijft het verhaal interessant…lees verder >

Fien Veldman Xerox RecensieFien Veldman (Nederland) – Xerox
Nederlandse roman
Waardering : ∗∗∗ (zeer goed)
Paulien Weikamp recensie
Dit gebeurt me niet vaak. Dat ik een boek lees en dat ik niet weet wat ik er nou van vind. Ik heb het boek drie sterren gegeven, maar het hadden er ook vijf kunnen zijn, en net zo goed ook maar twee. Hoe kan dat? Waarom zorgt dit boek voor deze gemengde gevoelens?…lees verder >

Sylvia Townsend Warner Lolly Willowes roman uit 1926 recensieSylvia Townsend Warner (Engeland) – Lolly Willowes
Engelse roman uit 1926
Waardering redactie∗∗∗∗ (uitstekend)
Sylvia Townsend Warner heeft een prachtige, rijke en sprookjesachtig verbeeldende manier om deze spannende reis van Laura van “wat hoort en wordt verwacht” naar “wat voor haar is bedoeld” te beschrijven. Lezen deze roman!…lees verder >

Toni Morrison Recitatief RecensieToni Morrison (Verenigde Staten) – Recitatief 
Amerikaans verhaal
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitmuntend)
Paulien Weikamp recensie
Een retesterk kort verhaal dat iedereen moet lezen. Je hebt het zo uit en bent een literaire ervaring rijker. Prachtig! Maar lees het voorwoord achteraf…lees verder >

Josephine Rombouts Opmerkelijke vrouwenJosephine Rombouts (Nederland) – Opmerkelijke vrouwen
non-fictie
Waardering redactie: ∗∗∗∗ (uitstekend)
Een boek wat ik heel erg aanraad – vrouwengeschiedenis is nog steeds aan een inhaalslag bezig. Een boek als dit is empowering voor vrouwen en brengt de broodnodige balans in de geschiedenis zoals wij die geleerd hebben…lees verder >

Will Hermes Lou Reed biografieWill Hermes (Verenigde Staten) – Lou Reed
De koning van New York
biografie, muziekboek
Tim Donker recensie
Misschien moet je dit niet lezen als je houdt van de muziek van Lou Reed of die van The Velvet Underground. Ik hou niet (meer) van beide, en ook niet echt van de denkwereld van Will Hermes en toch heeft dit boek me een half jaar lang achtervolgd…lees verder >

Alice Tarbuck Een betovering in de natuur RecensieAlice Tarbuck (Schotland) – Een betovering in de natuur
Gids voor de moderne heks
Waardering redactie: ∗∗∗ (uitstekend)
Een boek met de mooie les om te leren “zijn met wat is” en dáár de magie van te gaan zien. En een ontroerend boek, wat herinnert aan één-heid, één-zijn van alles…lees verder >

Graham Harman Objectgeoriënteerde ontologie recensie van Tim DonkerGraham Harman (Verenigde Staten) – Objectgeoriënteerde ontologie
filosofieboek
Tim Donker recensie
Dat Objectgerichte ontologie me tegenspraak ontlokte, wil alleen maar zeggen wat een mooi en krachtig boek dit is. Het is een bescheiden overzicht waar filosofie ons tot nog toe gebracht heeft. En een glorieuze blik op waar het ons nog brengen zal. Voor wie nog denken wil…lees verder >

Margaretha van Andel Het addergebroed van Slot Thetinga recensieMargaretha van Andel (Nederland) – Het addergebroed van Slot Thetinga
Nederlandse jeugdroman (13+ jaar)
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitmuntend)
Wat had ik graag geweten hoe het verder was gegaan met Jean, maar ook zijn vrienden Hielke en Isaac. Vooral de laatste zorgt ook nog voor flink wat humor. Een pareltje dat alles in zich heeft om een klassieker te worden…lees verder >

Stephanie Schuster Vrijheid voorhanden Wondervrouwen 3 recensieStephanie Schuster (Duitsland) – Vrijheid voorhanden
Wondervouwen deel 3
Duitse roman
Waardering redactie: ∗∗∗∗ (uitstekend)
Deel 3 met heel veel plezier gelezen – net als de andere twee delen heerlijk vlot geschreven. Je kijkt er elke dag weer naar uit om een stukje mee te reizen met de Wondervrouwen. Jammer dat dit het laatste deel was…lees verder >

Brigitte Reimann Mijn broer en ik recensieBrigitte Reimann (Oost-Duitsland) – Mijn broer en ik
DDR-roman
Waardering redactie∗∗∗∗ (uitstekend)
De roman is een van de weinige boeken die in deze periode geschreven zijn, waarin de last van het leven in het communistische Oost-Duitsland zo goed is beschreven, een bijzondere leeservaring…lees verder >

Willem van Toorn Kafka voor beginners recensieWillem van Toorn (Nederland) – Kafka voor beginners
portret van Frans Kafka
Waardering redactie∗∗∗∗ (uitstekend)
Jarenlang heeft Willem van Toorn zich naast het schrijver van zijn eigen werk beziggehouden met het vertalen van het werk van de beroemde schrijver Franz Kafka. In dit korte portret schets hij een duidelijk en helder beeld van de Duitstalige Tsjechische schrijver waarbij hij zich niet laat afleiden door de mythevorming die rondom hem is ontstaan…lees verder >

Chaja Polak Het verdriet van de vrede recensieChaja Polak (Nederland) – Het verdriet van de vrede
Nederlandse roman
Waardering: ∗∗∗∗∗ (uitmuntend)
Paulien Weikamp recensie
Chaja Polak gebruikt geen ingewikkelde woorden, geen lange zinnen met uitweidingen en dwarsverbanden. Nee, ze zegt heel precies wat het is. Aan de lezer om uit te maken wat hij of zij er bij wil voelen. Wat ik voelde was een diep verdriet…lees verder >

Marcin Wicha Dingen die ik niet heb weggegooidMarcin Wicha (Polen) – Dingen die ik niet heb weggegooid
memoir
Tim Donker recensie
roep de waarheid maar niet zo luid dat zij gehoord kan worden, en dan het zwijgen, en dan het allerlaatste, en dan is het gedaan, is dit intrigerende bij vlagen humorstiese bij vlagen ontroerende boek gedaan, is wat het is, is wat het was, is wat dit boek is, en het was mooi…lees verder >

Margaret Atwood Veertien dagen RecensieMargaret Atwood en andere auteursVeertien dagen
verhalen over New York tijdens corona
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (zeer goed)
Vakkundig in elkaar gevlochten door schrijfster Margaret Atwood. Maar beklijven de verhalen, op een enkele uitzondering na niet. Desondanks kan niet anders gezegd worden dat het een boeiende poging is en het ook geen echte opgave is om de samengestelde roman uit te lezen…lees verder >

Maaike de Wolf De dansvloer is van iedereen recensieMaaike de Wolf (Nederland) – De dansvloer is van iedereen
gedichten, poëzie
Tim Donker recensie
Een debuutbundel met opstartproblemen. […} Ik weet: deze bundel liet rimpelingen na in de lucht rondom de plek waar ik zat te lezen. Maar toen ik keek, was het er niet meer…lees verder >

Dieter Honoré Pekel recensieDieter Honoré (België) – Pekel 
De schrijver, de professor en het kreeftje dat de wereld veranderde
portret van wetenschapper Patrick Sorgeloos
Waardering redactie: ∗∗∗∗ (uitstekend)
Een biografisch portret waarin niet allen de hoofdpersoon maar ook de schrijver veel aanwezig is. Maar juist hierdoor is het boek levendig en een genot om te lezen….lees verder >

Lisa Bjärbo Johanna Lindbäck en Sara Ohlsson Ugly GirlsLisa Bjärbo, Johanna Lindbäck, Sara Ohlsson (Zweden) – Ugly Girls
young adult roman
Waardering redactie: ∗∗∗ (zeer goed)
Als je zin hebt in een boek dat je ontspannen weg kunt lezen, zit je bij Ugly Girls precies goed. Verwacht geen enorm meeslepend verhaal, waarbij je op het puntje van je stoel zit. De kracht zit hem in de herkenning…lees verder >

Jess De Gruyter De idiot savant die het wonderkind van de baan rijdt recensieJess De Gruyter (België) – De idiot savant die het wonderkind van de baan rijdt
gedichten, poëzie
Tim Donker recensie
Zelden sneed de idee van Graham Harman dat alle kunst feitelijk theater is meer hout: je wordt hier alles waar De Gruyter het over heeft. Aan het eind ben je meer dood dan levend misschien maar je weet dat je iets onvergetelijks hebt meegemaakt…lees verder >

Joke van Leeuwen Dát bedoel ik, zei de zalmJoke van Leeuwen (Nederland) – Dát bedoel ik, zei de zalm
filosofisch kinderboek voor 10+ jaar
Waardering: ∗∗∗∗∗ (uitmuntend)
Paulien Weikamp recensie
Ik werd er zelf ook weer even kind van ook al ben ik ondertussen al lang en breed een groot mens. Net als de schrijfster zelf ook al lang en breed een groot mens is. Maar wel een groot mens dat met gemak weer in haar kinderschoenen kan stappen en een wereld kan oproepen voor alle kinderen…lees verder >

Toon Tellegen Dora recensie roman uit 1998Toon Tellegen (Nederland) – Dora
Een liefdesgeschiedenis
roman uit 1998
Tim Donker recensie
Je kunt het lezen als muziek. Je kunt het lezen als een experiment. Je kunt het lezen als filosofie. Je kunt het ook gewoon lezen als een boek van Toon Tellegen. Het zal je waarschijnlijk niet jaren en jaren bij gaan blijven. Maar dat hoeft ook niet. Gewoon iets fijns om te lezen. Op het strand misschien. Een warme dag in het begin van de zomer…lees verder >

Christophe Boltanski King Kasaï recensieChristophe Boltanski (Frankrijk) – King Kasaï 
Een nachtelijke zoektocht naar het koloniale verleden
non-fictie
Waardering redactie: ∗∗∗∗ (uitstekend)
King Kasaï is een bijzondere leeservaring waarbij je als lezer op een zeer indringende, maar toch subtiele wijze geconfronteerd wordt met kolonialisme in de ergste vorm. Maar wat bovenal knap is dat Christophe Boltanski dit op een spannende en aantrekkelijke wijze doet, zonder uit de bocht te vliegen…lees verder >

Vincent Geyskens Kuit nog recensieVincent Geyskens (België) – Kuit nog
gedicht
Tim Donker recensie
De luister. Het duister. Dit werk. Duister en lucide. Abstrakt en glashelder. Filosofies en beeldrijk. &. De aarde was altijd al een verzonnen verte. &. Gewoon de reis ten einde. En je kamer zal nooit meer hetzelfde zijn…lees verder >

Reggie Baay De contractarbeiders van DeliReggie Baay (Nederland) – De contractarbeiders van Deli
Een geschiedenis van onvrije arbeid, onrecht en verzet in Nederlands-Indië
koloniale geschiedenis
Waardering redactie: ∗∗∗∗ (uitstekend)
Ook in zijn nieuwste boek weet Reggie Baay op overtuigende wijze de gruwelijkheden van het Nederlandse kolonialisme in Indonesië aan de kaak te stellen. Het is een zeer pijnlijk deel van de Nederlandse geschiedenis waarvoor gelukkig inmiddels steeds meer aandacht is en de boeken van Reggie Baay dragen hieraan zeker bij,.,lees verder  >

Jannemieke Caspers Het Heidi-feestJannemieke Caspers (Nederland) – Het Heidi-feest
Nederlandse debuutroman
Tim Donker recensie
De moetlees. Hum. Honderdéénenveertig prachtige pagina’s. Die een deel filosofie, een deel poëzie, een deel modern (filmies?) sprookje zijn. Pagina’s ook die ontroeren. U in gedachten doen verzinken…lees verder >

Tore Skeie WolventijdTore Skeie (Noorwegen) – Wolventijd
De strijd om een Vikingrijk aan de Noordzee
geschiedenisboek
Waardering redactie∗∗∗∗ (uitstekend)
Het moet een behoorlijke klus zijn geweest feit en fictie in deze verhalen de doorgronden en te komen tot het huidige boek. Toch is Skeie hierin zeer goed geslaagd door de meest waarschijnlijke verhalen meestal op overtuigende wijze te scheiden van te grote heldenverering en zo weet hij te komen tot een evenwichtig verhaal…lees verder >

Marc Kregting De vriendelijke mens recensieMarc Kregting (Nederland) – De vriendelijke mens
gedicht
Tim Donker recensie
Marc Kreging ademt. Hij ademt tekst. Hij wolkt woorden. Hij leeft zinnen. Het is onnavolgbaar, het is Kregting, en het is weer onvergetelijk. En het lezen explodeert daar vlak onder je ogen…lees verder >

Maarten Moll De man op de fotoMaarten Moll (Nederland) – De man op de foto
Memoir over een afscheid
Tim Donker recensie
Moll kan schrijven. De mengeling van gesprekken, gedachten, gebeurtenissen en herinneringen maakt dat De man op de foto ondanks de -misschien ongewilde- bitterheid een zeer soepele leeservaring biedt…lees verder >

F. van Dixhoorn De kat van de muziekschool recensieF. van Dixhoorn (Nederland) – Het doel van de opticien / De kat van de muziekschool
gedichten
Tim Donker recensie
Twee nieuwe titels van de Nederlandse dichter F. van Dixhoorn, en in al zijn spaarzaamheid is het weeral niet niks. Misschien niet het mooiste wat hij ooit schreef. Maar zeker wel het bijzonderste…lees verder >

Sanne Huysmans Iemand moest het doenSanne Huysmans (Nederland) – Iemand moest het doen
Nederlandse roman
Tim Donker recensie
Huysmans verplaatst zich in mensen, in het landschap, in een streek, en schrijft alles rechtstreeks uw brein, ziel en hart in. Ik verklaar Sanne Huysmans heilig. En Iemand moest het doen tot een meesterwerk…lees verder >

Lena Kurzen SchuilhuisjeLena Kurzen – Schuilhuisje
Nederlandse debuutroman
Tim Donker recensie
In Schuilhuisje schuilt heel veel. Een opmerkelijke vertelinstantie, een sterke penseel, een Onverwachte Wending die -ten dele- daadwerkelijk onverwacht is. Maar meer schuilt er daar, iets teveel schuilt daar ook. Dat is dat onevenwichtige…lees verder >

Neal Shusterman Donder recensieNeal Shusterman (Verenigde Staten) – Donder
fantasyroman
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (zeer goed)
Shusterman heeft een intelligent plot geschreven dat tot nadenken aanzet, op zo’n manier dat zelfs als het soms ingewikkeld en haast onnavolgbaar is, je het niet weg kunt leggen…lees verder >

Chantal Akerman Mijn moeder lachtChantal Akerman (België) – Mijn moeder lacht
memoir
Tim Donker recensie
Chantal Akerman. Ze is er niet meer. Ze deed wat ze beloofde, wachtte haar moeders dood af om haar eigen leven te kunnen beëindigen. Met Mijn moeder lacht laat ze een waardevol dokument na. Teer, maar zeker niet krachteloos. Het verscheen in 2013 al in het Frans, twee jaar voor haar dood. Deze fantastische vertaling brengt Chantal Akerman nog één keer op intieme wijze tot leven…lees verder >

Oliver Reps Twintig keer DeeOliver Reps (Nederland) – Twintig keer Dee
Nederlandse gedichtroman, verse novel
Tim Donker recensie
Iedereen heeft hier een heel mooi boek aan. In wat het zegt, en in hoe het spreekt gaat het niet om leeftijd. Het gaat erom dat je voelen nog weet. Dat je liefde nog weet. Dat je de trein nog weet. En dat je de muziek van dat alles nog horen kunt…lees verder >

Lev Tolstoj De dood van een rechter recensieLev Tolstoj (Rusland) – De dood van een rechter
Russische novelle uit 1886
Tim Donker recensie
De vraag is even hard als simpel: wat heb je om op terug te kijken als je weet dat je binnen afzienbare tijd zult sterven? De meesten van ons zullen toch verdoemd zijn tot de Asphodel-velden, is het niet?; de meesten van ons zullen daar rondfladderen als fledermauzen; de meesten van ons zijn niet opmerkelijk goed of opmerkelijk slecht geweest – en is dat reden om het anders te willen?, het anders te doen? Misschien wel. Misschien niet. Misschien is dat toch teveel moeite allemaal. En daar is alweer het volgende boek…lees verder >

Lucy Cooke Bitch recensieLucy Cooke (Engeland) – Bitch
Een revolutionair handboek over sekse, evolutie en het vrouwtjesdier
populair wetenschappelijk boek
Waardering redactie∗∗∗∗∗ (uitmuntend)
Dat ook de wetenschap soms, wellicht wel beter gezegd, vaak gebukt ging en gaat onder vooroordelen en vooringenomenheid mag enigszins bekend worden geacht. Echter zo erg als sinds Charles Darwin de evolutietheorie te boek stelde in de negentiende eeuw is ronduit schokkend…lees verder >

Dubravka Ugrešić Baba Jaga legde een eiDubravka Ugrešić (Kroatië, Nederland) – Baba Jaga legde een ei
Kroatische roman uit 2008
Tim Donker recensie
Een waarlijk uniek boek. Ongeacht hoe ruim uw bibliotheek is: een boek als dit heb je nog nooit gelezen. Het biedt de lezer een misschien niet altijd even genoeglijke maar voorzeker onvergelijkbare ervaring…lees verder >

Johan Ehn De paardenjongens recensieJohan Ehn (Zweden) – De paardenjongens
Zweedse roman
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitmuntend)
Ehn weet zijn lezers mee te nemen in een achtbaan van emoties met hoge pieken en diepe dalen. Een waar meesterwerk waarin hij een stukje geschiedenis dat nooit vergeten mag worden, weergaloos beschrijft…lees verder >

Guido van Heulendonk De kroon met twee piekenGuido van Heulendonk (België) – De kroon met twee pieken
Vlaamse roman
Tim Donker recensie
De lezer leest dit met honger naar meer. Dit is schoon, Van Heulendonk. De kroon met twee pieken is een schoon boek. Het had nog beter kunnen zijn. Maar dan weer: is dat niet wat op een ieders grafsteen kan komen te staan? Het had nog beter kunnen zijn…lees verder >

TJ Klune Het boomhuis in het bosTJ Klune (Verenigde Staten) – Het boomhuis in het bos
fantasyboek, ya-roman (13+ jaar)
Waardering redactie: ∗∗∗∗ (uitstekend)
Het boomhuis in het bos is een boek dat ontzettend veel in zich heeft: diepgang, ontzettend veel humor, spanning, vriendschap en liefde. De karakters zijn zo goed uitgewerkt, dat ze direct tot leven komen. En ondanks dat het best een kritische noot naar de mens lijkt, met al haar hoogmoed en wens de wereld te controleren…lees verder >

Jan Brokken De ontdekking van HollandJan Brokken (Nederland) – De ontdekking van Holland
kunstboek, kunstgeschiedenis
Waardering redactie: ∗∗∗∗ (uitstekend)
De ontdekking van Holland is een uitstekend geschreven boek dat recht doet aan de geschiedenis van de levendige kunstenaarskolonie van Hotel Spaander in Volendam. Laat zien hoe het kon bloeien, wie de bepalende initiatiefnemers waren en welk werk het heeft opgeleverd. Het is een boeiend en uitstekend geschreven boek…lees verder >

Jonas Eika Na de zonJonas Eika (Denemarken) – Na de zon
verhalen
Winnaar Noordse Raad Literatuurprijs
Tim Donker recensie
Dit is de wereld van Jonas Eika. Dit is zijn vervreemding. Dit is wat je nooit vertrouwen kunt. Alles is altijd iets anders bij hem. De nachtmerrie waaruit je vaak blij bent te ontwaken. Of de droom die je met spijt in het hart achter moet laten…lees verder >

Susannah Stracer Minerva's oorsprong recensieSusannah Stracer (Nederland) – Minerva’s oorsprong
Nederlandse roman
Tim Donker recensie
Ik bleef lezen. Bijna driehonderd pagina’s lang, in Vleuten, in Spanje, in Zeeland, overal waarheen ik dit boek sleepte bleef ik er in lezen. Het leek wel hekserij, Stracer. Het leek wel hekserij…lees verder >

Nasrdin Dchar Nasrdin recensieNasrdin Dchar (Nederland) – Nasrdin
memoir
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (zeer goed)
Het autobiografische boek van Nasrdin Dchar geeft een aardig inzicht in het leven van een ambitieuze man die het lukt, vaak tegen de klippen op een carrière op de bouwen als succesvol acteur en theatermaker…lees verder >

Dave Boots Farao Seti I recensieDave Boots (Nederland) – Farao Seti I
Kunst en koningschap van een van Egyptes grootste farao’s
geschiedenisboek
Waardering redactie∗∗∗∗∗ (zeer goed)
In zijn eerste boek over de relatief onbekende farao Seti I weet hij die kennis op enthousiaste wijze over te brengen op de lezer. Als je daarbij nog in beschouwing neemt dat het boek rijk is geïllustreerd en mooi is uitgeven, kun je zeggen dat dit eerste boek smaakt naar meer…lees verder >

Gertrud Jetten De gekke pony recensieGertrud Jetten (Nederland) – De gekke pony
kinderboek 7+ jaar
Waardering redactie: ∗∗∗∗ (uitstekend)
Ondanks dat De gekke pony erg leerzaam is, doordat het wordt bekeken vanuit de pony, blijft het verhaal ook luchtig en grappig. Je sluit Lizzy direct in je hart. Ze doet zo haar best. Het is ook af en toe verdrietig, omdat het lijkt dat dat nét niet genoeg is…lees verder >

Cécile Bosman De Nederlandse zeeschilderkunst in de negentiende eeuw recensieCécile Bosman (Nederland) – De Nederlandse zeeschilderkunst in de negentiende eeuw
kunstboek
Waardering redactie: ∗∗∗∗ (goed)
Alhoewel het onderwerp boeiend is en het boek getuigt van een overdaad aan kennis, zit de erg wetenschappelijke benaderingswijze en het wat moeizame taalgebruik de leesbaarheid van het boek nogal in de weg…lees verder >

Judith Herzberg Jo recensieJudith Herzberg (Nederland) – Jo
herinneringen, memoir
Tim Donker recensie: Waarom waarom water, waarom waarom zij, waar het werk van nachtschrijvende debutanten is, waarom het niet hier is, waarom de blik rust, wat de eigenheid ervan is; en ja, dacht ik, ja, mevrouw Herzberg, er is wel iets van aan en dankbaar was ik vooral voor de stilstand…lees verder >

Craig Strete De vloek van de familie DarklandCraig Strete (Verenigde Staten) – De vloek van de familie Darkland
Amerikaans-Indiaanse roman
Tim Donker recensie
Wie een onderhoudend, spannend, bij vlagen grappig boek zoekt dat gedurende een middellange treinreis gemakkelijk uit te lezen is, doet aan De vloek van de familie Darkland voorwaar geen slechte keus…lees verder >

Federico Falko De vlaktesFederico Falco (Argentinië) – De vlaktes
Argentijnse roman
Tim Donker recensie
Een boek om in ondergedompeld te raken; er bijna in te verzuipen. Het doet je je gevoel voor tijd verliezen -dit is een boek dat vertraagt; je drinkt het op kamertemperatuur- en ook je gevoel voor plaats. Delen ervan zullen nog lang aan je blijven kleven. Een boek dat je eerder ervaart dan dat je het leest – precies, dus, wat literatuur moet zijn…lees verder >

Emmanuel Carrère V13 recensieEmmanuel Carrère (Frankrijk) – V13
Het proces van de Parijse terroristische aanslagen van 2015
non-fictie
Waardering redactie: ∗∗∗∗ (uitstekend)
Veel van de feiten die aan bod komen aan dit spraakmakende proces waren al bekend. Toch weet het boek van Emmanuel Carrère van begin tot eind te boeien met een geslaagde een balanceer-act waarbij hij op invoelende wijze het leed van de slachtoffers weet over te brengen, zonder te vervallen in pathetiek. Bovendien probeert hij door te dringen in de drijfveren van de daders…lees verder >

Giuseppe Minervini Krank RecensieGiuseppe Minervini (België) – Krank
Vlaamse debuutroman
Tim Donker recensie
Krank laat veel zien. Dat Miniverni over een geweldig taalgevoel beschikt, en een intelligent, eigenzinnig en humoristisch man is met een intrigerende visie op zaken. En dat hij misschien nog wel eens met een briljant boek afkomt. Krank laat echter ook zien dat Krank nog niet dat boek is…lees verder >

Tijdlijn van de geschiedenisDiverse auteurs – Tijdlijn van de geschiedenis
geschiedenisboek
Waardering redactie: ∗∗∗∗ (uitstekend)
Het is echt een tijdlijn van de wereldgeschiedenis! Er is aandacht voor de geschiedenis van het Westen, maar ook is er ruimschoots aandacht voor de historie van Afrika, Azië en Noord- en Zuid-Amerika. Hierdoor is het een evenwichtig boek geworden dat de lezer stimuleert zich verder te verdiepen…lees verder >

Ellen Heijmerikx Broer, moordenaarEllen Heijmerickx (Nederland) – Broer, moordenaar
autobiografische roman
Tim Donker recensie
De roman roept vele vragen op; vragen die Heijmerikx goeddeels onbeantwoord laat maar dat weet de lezer pas als hij het laatste woord gelezen heeft, en bij die laatste zin had ik, zoals Spinvis zou zeggen, “zelfs een echte traan” waardoor ik me er niet eens heel erg rot onder voelde dat het boek me partiëel onbevredigd achter liet…lees verder >

Karin Sitalsing Blauwestad recensieKarin Sitalsing (Nederland) – Blauwestad
Een dorp in uitvoering en een poging het land naar onze hand te zetten
journalistieke non-fictie
Waardering redactie: ∗∗∗∗ (uitstekend
Door ruimte te geven aan de verschillende standpunten rondom de Blauwestad en zonder zelf te veel waardeoordelen te geven, is een evenwichtig en uitstekend geschreven en zeer lezenwaardig portret ontstaan…lees verder >

Rinske Bouwman Een soort eelt recensieRinske Bouwman (Nederland) – Een soort eelt
Nederlandse debuutroman
Tim Donker recensie
Een cadeau voor de bespreker: het beste boek om alle voorgaande boeken mee te vergeten. Dit is een mooi boek. Dit is een poëties boek. Dit is ondanks dat hele grote verdriet een hartwarmend boek…lees verder >

Gunnar Staalesen Varg Veum Satellieten van de doodGunnar Staalesen (Noorwegen) – Satellieten van de dood
Noorse thriller, Varg Veum thriller
Waardering redactie: ∗∗∗∗ (uitstekend)
De Varg Veum reeks speelt zich grotendeels af in Bergen, de tweede stad van Noorwegen. Een stad ook die hij in de haarvaten lijkt te kennen en die volledig tot leven komt in de boeiende thrillerreeks. Ook in dit deel wordt de lezer een boeiend en spannend verhaal voorgeschoteld…lees verder >

Maria Kager De buitengewoon geslaagde opvoeding van Frida Wolf recensieMaria Kager (Nederland) – De buitengewoon geslaagde opvoeding van Frida Wolf
Nederlandse debuutroman
Tim Donker recensie
De debuutroman kwam uit in januari 2024 maar ik verklaar het tot nader order al tot het mooiste boek van het jaar. Als dit zo door gaat groeit Maria Kager met gemak uit tot de allerbeste schrijver die Nederland ooit heeft gekend. Ja. Wat een debuut. Wat een schrijver. Wat een boek…lees verder >

Elly Conway Argylle RecensieElly Conway (Verenigde Staten) – Argylle
Amerikaanse thriller
Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (zeer goed
Echt opzienbarend kun je de thriller niet noemen, maar slecht ook niet trouwens. Het is een spannende actiethriller die een aantal uren leesplezier zal opleveren voor de liefhebbers van het genrelees verder >

Rik Van Puymbroeck Treurwil recensieRik Van Puymbroeck (België) – Treurwil
Vlaamse literatuur
Tim Donker recensie
Als ik dat einde lees, over zijn dochter, ja god, dan ben ik diep ontroerd, dat staat het kippenvel overheen mijn hele lichaam (& de tranen me in de ogen) – zo mooi, zo lief, zo menselijk. Een boek dat zachtjes zingt. In mineur misschien. Maar het zingt…lees verder >

Duco Hellema De man in de AmstelDuco Hellema (Nederland) – De man in de Amstel
Bob de Winter thriller 2
Nederlandse thriller
Waardering redactie: ∗∗∗∗ (uitstekend)
Alle complimenten voor Duco Hellema dat hij in zijn tweede boek opnieuw overtuigt en een zeer boeiend en leesbaar beeld schetst van het Nederland en Amsterdam van direct na de Tweede Wereldoorlog met alle onverkwikkelijkheden die bij de tijd hoorden…lees verder >

Hanna Bervoets Leer me alles wat je weetHanna Bervoets (Nederland) – Leer me alles wat je weet
Nederlandse roman
Tim Donker recensie
Bervoets portretteert hoofpersoon Daniel nauwgezet, zo nauwgezet dat ze vlees aan haar botten schrijft, en bloed in haar aderen. Ik zag Daniel voor me, duidelijker dan ik boekpersonages doorgaans voor me zie […} En ik ging van Daniel houden…lees verder >

Shuichi Yoshida Park LifeShuichi Yoshida (Japan) – Park Life
Japanse roman
Tim Donker recensie
Dit was een goede zit. Op een goede dag. Een lichtelijk vervreemdend, klein, hartwarmend boek. Misschien niet de meest memorabele roman die je ooit zult lezen. Maar zeker wel één van de liefste…lees verder >

Kathy Page Simons alfabet recensieKathy Page (Canada) – Simons alfabet
Canadese roman
Tim Donker recensie
Simons alfabet is een overweldigende roman van een schrijfster bij wie meer dan ik ooit vermoeden kon de inkt vrijelijk door haar aderen vloeit…lees verder >

Willem Diepraam De jaren 70 recensieWillem Diepraam (Nederland) – De jaren 70
fotoboek
Waardering redactie: ∗∗∗∗ (uitstekend)
Bijzonder is dat de foto’s Willem Diepraam ondanks de veelzijdige onderwerpen op de een of andere wijze altijd herkenbaar zijn door de directheid van zijn aanpak gekoppeld aan een tijdloze esthetische indringende schoonheid. Kortom een prachtig fotoboek waarin de kwaliteit van zijn werk volledig tot uiting komt…lees verder >


Bijpassende boeken en informatie

Yoko Tawada – De bruidegom was een hond

Yoko Tawada De bruidegom was een hond recensie en informatie over de inhoud van de novelle uit Japan. Op 28 november 2024 verschijnt bij Uitgeverij Koppernik de Nederlandse vertaling van 犬婿入り/ Inu mukoiri  het boek van de Japanse schrijfster Yoko Tawada. Hier lees je informatie over de inhoud van het boek, de schrijfster, de vertaler en over de uitgave.

Yoko Tawada De bruidegom was een hond recensie van Tim Donker

Ook deze dingen kunnen je dag maken. Nog altijd zijn er dingen die je dag kunnen maken.

Het kan een kort en mals regenbuitje zijn, kletterend op je kop aan het begin van de lente. Het kan iets zijn dat nog nooit gegeten hebt en waarvan je de smaak niet helemaal thuis kunt brengen. Het kan een klein en mooi gesprekje zijn met iemand die je eigenlijk nauwelijks kent. Het kan het pianoloopje zijn in Comet # 9 van Helium. Het kan een kieteling zijn of een binnenpretje of iets leuks dat je je plotseling weer herinnert. Een droomflard, een kat die op je schouder gaat zitten, een perfect gepocheerd ei. Of: een uiterst merkwaardige novelle.

Zo merkwaardig als dit bijvoorbeeld: in een wat slaperig stadje geeft Mitsuko Kitamura bijles. Of naja, bijles. Kinderen komen naar haar huis, en Mitsuko zegt dan dingen. Ze geeft ongepaste tips, bijvoorbeeld. Dat je een papieren zakdoekje het beste drie keer gebruikt, de derde keer als weeseepapier. Of ze vertelt rare, en een beetje viezige sprookjes. Over een prinses met een heel lui kindermeisje; zo lui dat ze te beroerd is om de billetjes van de prinses af te kuisen en die dan maar steeds laat schoon likken door een hond waardoor de prinses zich op latere leeftijd genoodzaakt voelt te trouwen met de hond. Als kinderen thuis vertellen over de bijlessen, brengt dat geregeld wat geroddel teweeg. Nooit ernstig, er is altijd wel iemand die de “lesstof” van Mitsuko weet te relativeren, en niemand haalt ooit zijn kind uit haar klasje.

Dan, een dag, die man. Misschien had u het achterplat al gelezen. De man loopt Mitsuko’s achtertuin in, stelt een totaal willekeurig aandoende vraag (“Heeft u mijn telegram nog ontvangen?”), tilt Mitsuko op, ontdoet haar van haar korte broek, en wat zich dan ontspint kan het best omschreven worden met “verkrachting” want al dekt die term de lading niet geheel – van wederzijdse sex is evenmin echt sprake. Als de man zich bevredigd voelt, laat hij Mitsuko buiten achter, ruimt binnen wat op en kookt een maaltijd voor haar.

Sja. Dan zou je verschillende dingen kunnen doen. Je zou HELP kunnen schreeuwen. Of de politie bellen. Of zo’n vent buiten smijten. Weetikveel. Wat zou jij doen? Wat zou ik doen? Wat dondert het, wat Mitsuko doet is in ieder geval niet veel. Aan tafel gaan, en eten, en welaan het leven gaat verder met de ene dag aan de andere te rijgen. De man, die zich Taro noemt, meteen toegevend dat dat een slecht verzonnen schuilnaam is, blijft in het huisje van Mitsuko. Wonen, of logeren, geef het een naam. Wat alvast niet waar is, is wat het achterplat zegt. Ze beginnen verdorie helemaal geen “intense romantische en seksuele relatie”. De man, die iets dierlijks heeft, neemt veelal eenzijdig het initiatief tot sex, en of Mitsuko er nou heel veel lol aan beleeft, is maar zeer de vraag. Ze laat het eerder wat gelaten met zich gebeuren, is wat ik zou zeggen. En romanties? Hum. Hoeveel gevoelens koestert Mitsuko eigenlijk voor “Taro”? Vooral ergernis, toch? Taro is midden in de nacht wakker, dan is het ook wanneer hij “zijn” sex wil, ligt de rest van de dag te suffen, waardoor Mitsuko uit haar normale leefritme wordt geslagen. Nu nog niet zo’n enorme ramp, het is zomervakantie, maar als straks het klasje weer begint moet ze wel uitgeslapen kunnen zijn. Of omwonenden en de moeders van haar bijleskinderen geen aanstoot zullen nemen aan de aanwezigheid van Taro, is een andere angst.

Hum. Ja. Of die aanstoot genomen wordt? Wel, het is alvast niet waar wat het achterplat zegt. En ja dat zei ik eerder ook al, maar ik heb echtwaar zelden zo’n inaccuraat achterplat gelezen. Er is niet meteen “grote ergernis”, en als die er is ook niet bij “haar vrienden” maar eerder, dus, bij die moeders van de bijleskinderen die ook al voor er een halve weerwolf bij Mitsuko was ingetrokken, heersten op het roddelsirkwie (dat is ergens een sirkwie, ga anders zelf kijken). En het zijn ook niet “sommigen” die hun vermoedens hebben over de werkelijke identiteit van Taro, het is maar één moeder die hem uiteindelijk identificeert als Iinuma, de verdwenen / vermiste echtgenoot van Ryoko. Erg hartstochtelijk heeft Ryoko nooit naar hem gezocht, want eerst was Iinuma een timide, schuchtere, angstige sufbubbel maar na door een koppel honden aangevallen en gebeten te zijn, werd hij dierlijk en onberekenbaar. In geen geval een man die ze bijzonder hard miste.

Wel. Vanaf daar wordt het alleen maar maffer. Het is bijna ongelooflijk hoeveel mafheid Tawada in krap zeventig pagina’s proppen weet. Ryoko komt zelf naar Mitsuko toe om zich ervan te vergewissen of Taro werkelijk Iinuma is, een scene die Mitsuko’s kennismaking met Taro spiegelt: weer is er de vraag of het telegram ontvangen is, weer is er het optillen, geen sex deze keer, en geen hereniging van de echtelieden – Ryoko gaat weer, geluidloos, en Taro / Iinuma blijft bij Mitsuko achter. Er is een door de andere kinderen als “raar” bestempeld meisje in Mitsuko’s bijlesklas waarover Mitsuko meer en meer gaat moederen. Er is een vermoeden dat Iinuma / Taro een homosexuele verhouding heeft met de vader van dat “rare” meisje. Het zou kunnen zijn dat gamehal een eufemisme is voor homobar. Er is een treinreis van twee mannen. Er zijn mensen die overwegen daarover de politie te informeren. En er is een novelle die ineens afgelopen is.

Wat haalde ik uit dat alles? Geen meesterwerk. Ook geen pracht over het ondraaglijke. En zeker geen Kafka, hou die verdomde Kafka eens een keer in je kast man, kunnen jullie nou nooit eens iets beters verzinnen dan Kafka om mee te komen aankakken? Ook niet echt iets over anders zijn en je niet willen aanpassen aan conventies. Al zit dat hele deadpoetsociety-achtige “onconventionele leraar”-sfeertje er natuurlijk wel door de hele novelle heen verweven. Glinsterende vreemdheid dan misschien, ik ga akkoord met glinsterende vreemdheid.

Suffe buurten en bizarre gebeurtenissen, en hoe goed zij wel of niet rijmen met elkaar.
Een koortsdroom als je in slaap valt in het gras op een warme zomernamiddag.
Iets dat je even doortintelt, en achteraf kun je niet goed zeggen wat het was.

Dat is wat het was voor mij. Een uiterst merkwaardige novelle, die je gelezen hebt voor je het goed wel beseft, en dan iets kleins in je achterlaat, het kriebelt daar een beetje, je kunt het niet benoemen en je moet het misschien maar ook niet benoemen want het heeft je dag gemaakt en dat is al meer dan genoeg als de dagen grauw en grijs zijn, en de kou al bijna tot in je botten dreigde te kruipen.

Yoko Tawada De bruidegom was een hond

De bruidegom was een hond

  • Auteur: Yoko Tawada (Japan)
  • Soort boek: Japanse roman
  • Origineel: 犬婿入り/ Inu mukoiri (1993)
  • Nederlandse vertaling: Luc Van Haute
  • Uitgever: Koppenik
  • Verschijnt: 28 november 2024
  • Omvang: 60 pagina’s
  • Uitgave: gebonden boek
  • Prijs: € 18,50
  • Boek bestellen bij: Bol / Libris

Flaptekst van het boek van de Japanse schrijfster Yoko Tawada

Een onderwijzeres vertelt haar leerlingen een fabel over een prinses die belooft met een hond te trouwen in ruil voor bepaalde gunsten. Het verhaal krijgt een vreemde wending wanneer in het echte leven een vreemde hondachtige man bij de lerares intrekt. Hij neemt het huishouden over, verleidt haar en ze beginnen een intense romantische en seksuele relatie. Dit tot grote ergernis van haar vrienden, van wie sommigen vermoedens hebben over de identiteit en motieven van de man.

De bruidegom was een hond is een ontwapenende en onvergetelijke moderne klassieker over anders zijn en je niet willen aanpassen aan conventies.

Yoko Tawada werd 23 maart 1960 geboren in Tokio en verhuisen op haar tweeëntwintigste naar Hamburg en in 2006 naar Berlijn. Ze schrijft in zowel het Japans als het Duits en heeft in beide talen verhalen, romans, gedichten toneelstukken en essays gepubliceerd.

Bijpassende boeken en informatie

 

Tove Ditlevsen – Vilhelms kamer

Tove Ditlevsen Vilhelms kamer recensie en informatie over de inhoud van de Deense roman. Op 13 november 2024 verschijnt bij uitgeverij Das Mag de Nederlandse vertaling van Vilhelms værelse de laatste roman uit 1975 van de uit Denemarken afkomstige schrijfster Tove Ditlevsen. Hier lees je informatie over de inhoud van de roman, de schrijfster, de vertaler en over de uitgave.

Tove Ditlevsen Vilhelms kamer recensie

  • “Niemand kan zo luchtig over zulke vreselijke ellende schrijven als Tove Ditlevsen.” (Connie Palmen)
  • “Misschien wel de meest spectaculaire herontdekking van de afgelopen jaren.” (Der Spiegel)

Begin jaren tachtig van de vorige eeuw maakte ik kennis met het werk van de Deense schrijfster Tove Ditlevsen. Haar werk verscheen in Duitse vertaling in de sobere pockets die Suhrkamp Verlag op de markt bracht. Als lezer geïnteresseerd in Scandinavische literatuur was je in die jaren aanwezen op  vertaling in Duits want Nederlandse uitgevers hadden op een enkele uitzondering na nauwelijks interesse in.

Dat is inmiddels heel anders geworden. Op de golf van de populaire Scandithrillers is er ook veel meer aandacht gekomen voor literatuur uit Scandinavië. Elke zichzelf serieus nemende uitgeverij brengt jaarlijks één of meerdere boeken uit van auteurs uit Scandinavië. En op die golf wordt er ook meer en meer werk dat jarenlang over het hoofd is gezien in vertaling uitgebracht.

De romans van de Deense schrijfster Tove Ditlevsen zijn hiervan misschien wel het meest duidelijke voorbeeld. Wereldwijd zijn haar boeken inmiddels bestsellers en dat terwijl ze zelf in al op 17 maart 1976 overleed nadat ze voor de vijfde keer een zelfmoordpoging ondernam.

Ditlevesen ging nogal gebukt onder de zwaarte van het leven en daarmee is haar werk dan ook grotendeels doordrenkt. In Vilhelms værelse dat een jaar voor haar dood verscheen doet ze op literaire en indringende wijze verslag van haar zeer moeizame huwelijk met Victor Andreasen.

Het bijzondere van de roman is dat deze bol staat van relationele gruwelijkheden maar dat Ditlevsen hierover bijna lichtvoetig schrijft. Maar ondanks al de ze perikelen blijf je geboeid doorlezen. Vilhelms kamer wordt naast de driedelige Kopenhagen trilogie gezien als haar beste werk en dat is volkomen terecht. De roman is inmiddels vijftig jaar oud maar heeft in die halve eeuw niets aan actualiteit en intensiteit verloren. De roman is gewaardeerd met ∗∗∗∗ (uitstekend).

Vilhelms kamer

  • Auteur: Tove Ditlevsen (Denemarken)
  • Soort boek: Deense roman
  • Origineel: Vilhelms værelse (1975)
  • Nederlandse vertaling: Lammie Post-Oostenbrink
  • Uitgever: Das Mag
  • Verschijnt: 13 november 2024
  • Omvang: 220 pagina’s
  • Uitgave: paperback / ebook
  • Prijs: € 23,50 / € 12,99
  • Waardering redactie: ∗∗∗∗ (uitstekend)
  • Boek bestellen bij: Boekhandel / Bol

Flaptekst van de laatste roman van Tove Ditlevsen

Lise en Vilhelm – zij een instabiele kinderboekenauteur, hij een opvliegende krantenman – hebben oprechte strijd en minstens zo oprechte verzoeningen. Maar na twintig jaar van aantrekken en afstoten lijkt hun huwelijk finaal te knappen wanneer Vilhelm daadwerkelijk zijn biezen pakt om er met zijn zoveelste minnares vandoor te gaan en zijn kamer leeg komt te staan.

In Vilhelms kamer ontmaskert Tove Ditlevsen het huwelijk als een loopgravenoorlog waar zelfs de liefde niet kan overwinnen. Wie vernietig je eerst: jezelf of de ander? Het is Ditlevsens meest gewaagde roman en wordt, samen met de Kopenhagen-trilogie gezien als haar meesterwerk.

Tove Ditlevsen (14 december 1917, Kopenhagen – 7 maart 1976, Kopenhagen) werd jarenlang gezien als een schrijver die niet in de literaire kringen van haar tijd paste: ze was een huisvrouw uit de arbeidersklasse, met vier gestrande huwelijken en een sluimerende drugsverslaving, die zichzelf en haar naasten genadeloos gebruikte in haar schrijven. In haar tijd werd ze zowel omarmd als neergesabeld, en tegenwoordig is haar rauwe en springlevende oeuvre wereldwijd herontdekt: haar vermaarde, autobiografische Kopenhagen-trilogie wordt in 36 landen uitgegeven.

Bijpassende boeken en informatie

Eveline Baar – De Gouden IJscoupe

Eveline Baar De Gouden IJscoupe recensie en informatie over de inhoud van het kinderboek over Italië voor lezers van 10+ jaar met illustraties van Karin van der Vegt. Op 11 juni 2024 verschijnt bij Uitgeverij Volt het nieuwe zomerse kinderboek over Italiaans ijs van schrijfster Eveline Baar. Hier lees je informatie over de inhoud van het boek, de schrijfster en over de uitgave.

Eveline Baar De Gouden IJscoupe recensie van Jolien Dalenberg

Vito zijn vader is ijsmaker. Het is de bedoeling dat Vito later de zaak zaak overnemen en zijn vader op zal volgen als ijsmaker. Alleen… dat ziet hij eigenlijk niet zo zitten! Ja, hij houdt van ijs, en hij helpt ook echt wel mee als hij vrij is. Maar hij wil liever andere dingen doen. Nieuwe smaken bedenken bijvoorbeeld. Als zijn vader weigert mee te doen aan de jaarlijkse wedstrijd om de Gouden IJscoupe, bedenkt Vito een plan. Geholpen door snippers uit het verleden van zijn plotseling verdwenen opa en zijn beste vriendin Aiko, gaat hij in Italië op zoek naar het oudste ijsrecept. Alleen, er zijn kapers op de kust. Een andere familie ijsbereiders probeert ze te slim af te zijn en het recept vinden. Of te stelen.

Het verhaal is duidelijk met ontzettend veel liefde geschreven. Dat blijkt ook uit het nawoord, waarin Eveline Baar vertelt over haar tijd als zaterdag hulp bij een ijssalon in Amersfoort, en hoe ze daar onderdeel werd van de familie. Dat gevoel van één grote familie komt in het verhaal sterk naar voren. De saamhorigheid, het kopje koffie of de pan pasta die altijd klaar staat, maken dat extra voelbaar. Vito, zijn oma en zijn beste vriendin Aiko worden overal met open armen ontvangen.

De Gouden IJscoupe brengt ook het nodige avontuur met zich mee. De sporen die ze terugvinden van opa, een andere familie die ze telkens dwars zit, geven het verhaal een spannend tintje. Er is een prettige balans tussen de zoektocht naar het recept, en de innerlijke reis van Vito – die liever niet in de voetsporen van zijn vader wil treden. Maar wel graag gezien wil worden voor wie hij is.

Een mooi verhaal, dat je ook nog eens meeneemt op ontdekking door Italië, gewaardeerd met ∗∗∗∗ (uitstekend).

Eveline Baar De Gouden IJscoupe

De Gouden IJscoupe

  • Schrijfster: Eveline Baar  (Nederland)
  • Soort boek: kinderboek 10+ jaar)
  • Uitgever: Uitgeverij Volt
  • Verschijnt: 11 juni 2024
  • Omvang: 212 pagina’s
  • Uitgave: gebonden boek
  • Waardering redactie: ∗∗∗∗ (uitstekend)
  • Boek bestellen bij: BoekenwereldBol

Flaptekst van het kinderboek over Italië van Eveline Baar

Een zomerse zoektocht naar het oudste recept voor Italiaans ijs.

Vito woont met zijn familie boven hun ijssalon. Als de uitnodiging voor de belangrijkste ijswedstrijd van het jaar wordt bezorgd, verandert alles. Om de vijftigste Gouden IJscoupe te winnen, moet Vito’s vader het oudste recept voor Italiaans ijs ooit maken.

Vito verzamelt al zijn moed en gaat op zoek naar het recept, samen met zijn beste vriendin en zijn oma. Wint zijn familie na al die jaren dan eindelijk De Gouden IJscoupe? En wat heeft opa’s verdwijning lang geleden met de wedstrijd te maken?

Ga mee op reis door Italië in dit warme verhaal over vriendschap, familie en mogen zijn wie je bent.

Bijpassende boeken en informatie

Edouard Leve – Zelfportret

Edouard Leve Zelfportret recensie en informatie over de inhoud van de roman van de Franse schrijver, fotograaf en kunstenaar. Op 26 september 2024 verschijnt bij Uitgeverij Koppernik de Nederlandse vertaling van de roman Autoportrait van de uit Frankrijk afkomstige schrijver, kunstenaar en fotograaf Édouard Levé. Hier lees je informatie over de inhoud van de roman, de auteur, de vertaalster en over de uitgave.

Édouard Levé Zelfportret recensie en informatie

  • “Een zeer uitzonderlijk werk in het Franse literaire landschap, het behoort evenwel tot de zeer gesloten clan van belangrijke boeken.” (Le Midi Libre)
  • “Met zijn Zelfportret vindt Éduoard Levé een nieuwe vorm van het ik-verhaal uit. Levé schrijft banale dingen met gewone woorden, en toch is het buitengewoon.” (Libération)

Zelfportret recensie van Tim Donker

Zie. Daar. Bijna had ik iets gehaats gezegd. Levé komt af met een egodocument, misschien zoiets als een autobiografie maar dan wel een hele rare, misschien zoiets als een zelfportret maar dan wel geschreven en niet getekend. En bijna had ik het gezegd, bijna had ik er zelfs de bespreking mee geopend: Levé moet het weer eens anders doen hoor. Maar toen dacht ik aan mijn tante, mijn lievelingstante dan nog, ook zij nu dood, die over mijn moeder, haar zus, na haar dood altijd maar zei Se mos altijd allus andus doen as un anduh, En dat haatte ik. Dan mocht het nog honderd keer mijn lievelingstante zijn, ik haatte die uitspraak. Omdat mijn moeder dood was en met rust gelaten moest worden, omdat ik helemaal niet zo zeker weet of iemand zo nodig “andus” “mot” zijn “as een anduh”; is iedereen niet gewoon is zoals die is, en dat kan toevallig ook niet-gemiddeld zijn (terwijl het juist veel gemakkelijk is gemiddeld te zijn omdat de hele wereld is ingesteld op gemiddelde smaken, gemiddelde karakters, gemiddelde voorkeuren, gemiddelde neigingen en gemiddelde behoeften), omdat ik dat wantrouwen ten opzichte van alles dat afwijkt van de norm ernstig wantrouw, omdat het mogelijk moet zijn om er andere ideeën op na te houden (en bijvoorbeeld te weigeren je te laten inspuiten met een of ander experimenteel serum waarvan niemand de effecten op langere termijn kan voorspellen) zonder direct als een paria, een aansteller, een clown, een asociaal of een opruier gezien te worden. En toch. Ondanks mijn diepe haat tegen die uitspraak had ik m bijna zelf gebezigd. Bijna gezegd. Bijna geschreven. Édouard Levé moet het weer eens anders doen hoor.

Wat doet Levé eigenlijk? Hij maakt een zelfportret. Hij schrijft over zichzelf. Levé over Levé, honderdtien bladzijden lang, sommigen zouden dat een autobiografie noemen. Maar hij begint niet bij een begin. Vertellend over zijn jeugd, belangrijke gebeurtenissen, verhalend over de wegen die hem hebben geleid tot waar hij nu is. Zelfportret kent geen chronologie, geen narratief en geen verloop. Zelfportret is een opsomming. Een honderdtien bladzijden lange opsomming. Door Levé. Van karaktereigenschappen, eigenaardigheden, hebbelijkheden, ideeën, overtuigingen, waarnemingen, herinneringen. Van Levé.

Ik dacht aan David Markson. Ook bij hem regende het immers feiten. Geen actie, geen personages, slechts de gestage opeenvolging van feiten. Maar Markson plunderde encyclopedieën, of liet zijn, in dat geval ontzagwekkende, parate kennis langzaam over de pagina’s leegstromen, om het ik juist te laten verdwijnen onder een berg trivia over componisten, schrijvers, kunstenaars, filosofen, wetenschappers en andere publieke figuren; het weinige “ik” dat nog zichtbaar bleef, maskeerde hij met neutrale aliassen als “Reader”, “Writer” of “Novelist”. Levé laat de hele opsomming over hemzelf gaan. Er bevinden zich ook wel enkele opmerkingen tussen die gaan over familieleden of vrienden, maar dan is het uiteraard veelzeggend dat Levé juist dit of dat zegt over juist die-en-die, net zoals “se mos altijd allus andus doen as un anduh” uiteindelijk meer zegt over die tante dan over mijn moeder.

Een project als dit kent zijn gelijke niet. Misschien Seth Abramson, de enige andere literator waaraan ik moest denken. “Iets als dit” ondernam Abramson ooit. Maar dan als gedicht, en ook nog in de derde persoon (bij hem ging het geloof ik om uitspraken die anderen over hem gedaan hadden). Op boeklengte is dit echter nog vervreemdender. Nou is het wel niet zo’n heel erg dik boek, maar toch, het zijn toch heel erg veel losse, niet-chronologische en onsamenhangende uitspraken die allemaal over Édouard Levé gaan – een mens waarvan ik eigenlijk slechts één ander, ook al niet al te dik, boek ken.

Wat moet je hier over zeggen?
Hoe moet je dit bespreken?
Wat moet je doen om niet te vervallen in “Édouard Levé moet het weer eens anders doen hoor”?

Je kunt er niet eens een behoorlijke psychoanalyse op los laten, als je zoiets debiels al zou willen, want slechts een enkele keer wordt er iets gemeld dat als min of meer veelzeggend valt aan te merken. In “Ik verveel me liever alleen dan met zijn tweeën” of “Als voorbereiding op het koffers pakken maak ik een uitputtende lijst van wat ik meeneem, aangezien ik altijd hetzelfde meeneem sla ik die op in een map op mijn pc” tekent zich een man af; je kunt wijzen en zeggen Ja, dat tiepeert iemand. Maar veel vaker regeert de willekeur. “Ik hoop dat ik nooit een oor vind in een weiland” zal hij wel opgeschreven hebben toen hij Blue Velvet zat te kijken; aan “Ik zal maar één keer zonder te liegen ‘Ik sterf’ kunnen zeggen” is weinig particuliers te ontdekken en “Ik eet driemaal daags” gaat ook al voor heel veel mensen op.

Wat moet je hier over zeggen?
Hoe moet je dit bespreken?

Vooral kun je er veel niet over zeggen. Zelfportret is niet meteen heel ritmies: sommige zinnen zijn erg kort, andere juist weer ellenlang. Het kent ook geen uitgedachte opbouw in sfeer of kleuring: na een tragiese, zware, bedachtzame of dramatiese uitspraak volgt met hetzelfde gemak een luchtige, een onzinnige, een triviale, een absurde, of, meer dan eens, een extreem grappige. En hoewel het dus met nadruk niets gecomponeerds heeft, is Zelfportret toch in hoge mate muzikaal: het dwingt, het vangt, het golft en na verloop van maar een paar pagina’s hypnotiseert het zelfs, zodat je blijft lezen en lezen en lezen en lezen en lezen en lezen en lezen en lezen en lezen en lezen en lezen en lezen en lezen en lezen en lezen en lezen.

Wat moet je hier over zeggen?
Hoe moet je dit bespreken?

Dat je niet weet met welk idee Zelfportret geschreven zou kunnen zijn? Daar zijn momenten waarop je je kunt herkennen in wat Levé schrijft. Of. Ik in ieder geval. Heftig knikkend lees ik “Ik heb zelden spijt van handelen en steevast spijt van niet handelen. Ik denk terug aan de pijn van geschiedenissen die niet plaatsvonden”; Ja denkend, Zo is het denkend, aan alles denkend wat wellicht had kunnen zijn als ik niet te angstig te beschroomd te gekwetst te bescheten te klein te onbeholpen was geweest of om welke reden dan ook maar niet stappen wist over welke lullige emotie dan ook. Maar dat “o dat heb ik ook” kan niet, zal niet de reden zijn geweest waarom Levé Zelfportret schreef. En. Daar zijn ook momenten waarop ik me van dit boek, dit projekt, van Levé wens af te keren. “Ik denk niet dat ik nieuwe pareltjes in de klassieke muziek zal ontdekken,” schrijft hij, “maar ik weet zeker dat ik tot mijn dood zal genieten van deze die ik al ken”; en: “Ik weet niet of er nog iets te verbeteren valt aan de muziek van Bach” en zucht denk ik dan en o denk ik dan en daar gaan we weer denk ik dan, altijd weer die klassieke muziek, het zou eens fijn zijn een schrijver te lezen met een bredere muzieksmaak dan dat, gelukkig zegt hij verderop ook moje dingen die niet over rock of over Portishead niet meteen de allerbeste band die ik ken maar toch, of dat hij honden verkiest boven katten, ja, ook al zoiets, die hondenliefhebbers, mijn ganse schoonfamielje bestaat uit hondenliefhebbers en hoe zij zijn is precies hoe ik de hondenliefhebber zie: braaf, saai, doorsnee, burgerlijk, normatief, fantasieloos, volgzaam, klootloos. Maar ik denk ook niet dat Levé Zelfportret geschreven heeft met het doel zijn lezers te ergeren. De momenten dat je als lezer “Nee, echt?” denkt, “Meen je dat nou?” denkt, zijn gewoon maar inherent aan een projekt als dit: als wie dan ook in één gulp alles zou openbaren wat hij meent, denkt, vindt, voelt, doet, wil, haat, verlangt, afwijst, droomt, heeft en kan, zal daar altijd wel iets tussen zitten wat (lichte) weerzin wekt.

Dus.

Wat moet je hier over zeggen?
Hoe moet je dit bespreken?

Dit is het boek dat je zelf geschreven wou hebben. Maarja. Nu is het er al. Waarom zou je een boek als dit dan nog schrijven. Is dat niet het geniale aan dat wat waarlijk uniek is: op het moment dat het verschijnt, laat het zich met niets vergelijken, en al het gelijkende wat erna nog verschijnt zal gezien worden al na-aperij. Ondertussen, echter, vraag ik me wel af wat ik erin gezet zou hebben als ik een boek als Zelfportret had geschreven. Want dat is nog iets anders dat zo geweldig is aan dit boek. Ik vermoed maar zo dat Édouard Levé een tumultueuzer leven gehad heeft dan ik, en toch zijn de confidenties in Zelfportret zelden spectaculair te noemen. Het is vrijwel alles tamelik dagdagelijks, wat je hier leest kon ook slaan op de buurman of op je collega of op jouzelf. Dat is er ook de kracht van. Misschien dat alleen Levé’s sexuele escapades een slag pikanter zijn dan bij de meeste mensen het geval is (de momenten dat hij zulks ter sprake brengt zijn ook de enige momenten waarop je de schrijver voor een snoever zou houden); vooral, hier, ik-mededelingen van een zeer gangbaar tiepe, dingen die je zelf misschien als terzijde hebt gebezigd in gesprek met een van die vage bekenden die je op straat tegenkomt; de landen die je hebt bezocht, het eten dat je graag eet, dingen die je wel eens doet als je je verveelt (doelloos door het telefoonboek bladeren bijvoorbeeld). Waarin Zelfportret zo overweldigend, onthutsend, betoverend is, is dat er zo ontzettend veel van dit soort “nikserige” ik-mededelingen achter elkaar zijn gezet. Terwijl je steeds het gevoel blijft houden dat jij ook, ook jij, honderdtien bladzijden had kunnen vullen met zulke informatie over jezelf.

Wat moet je hier over zeggen?
Hoe moet je dit bespreken?

Of. Ja. Iets anders nog. Na-aperij ten spijt. Waarom zou dit niet een nieuw zjanrûh kunnen worden, komaan, er is vast ook iemand geweest die als allereerste een autobiografie schreef, die voor het eerst memoires te boek stelde. En dat was nog iets dat door mijn hoofd spookte toen ik Zelfportret las. Niet alleen hoe het kan dan zoveel banaals bij elkaar zo fascinerend kan zijn; en ook, niet alleen bleven als zeepbellen zinnen in mijn hoofd opkomen van het soort dat ik geschreven had in mijn hoogsteigen Zelfportret; ook dacht ik na over navolging. Stel dat Levé school maakt. Stel dat dit een nieuwe vorm van autobiografies schrijven wordt. Van welke schrijvers zou ik graag een boek als Zelfportret lezen? Van welke schrijvers vooral niet? De brutale eerlijkheid van Levé schrikt hier en daar af, maar hij maakt zich er zelf als figuur niet mee kapot. Ook dat is ongelooflijk. De meeste mensen zijn me al onherstelbaar antipathiek als ze maar twee of drie bekentenissen over zichzelf doen; Levé gaat ermee door en door zonder noemenswaardige imagoschade op te lopen. Wie doet hem dat na? Wie doet hem dit na? Wie doet er ooit nog iets na dit?

Wat met je hier over zeggen?
Hoe moet je dit bespreken?

Dit is één van de allermafste boeken die ik ooit gelezen heb, en ik heb ongelooflijk veel maffe boeken gelezen, echt waar, kom zelf eens een blik in mijn boekenkast werpen, en tegelijkertijd ook één van de meest intrigerende, misschien ook wel in een top zoveel of zoveel van de mooiste (ik noem geen nummers, daarvoor zijn het er teveel).

Dus.
Wat moet je hier verder nog over zeggen?
Hoe moet je een bespreking als dit afronden?

Niet. Je zegt gewoon “fantastisch”. En daarna doe je er het zwijgen toe.

Edouard Leve Zelfportret

Zelfportret

  • Auteur: Édouard Levé (Frankrijk)
  • Soort boek: Franse roman
  • Origineel: Autoportrait (2005)
  • Nederlandse vertaling: Karien Vandenberghe
  • Uitgever: Koppernik
  • Verschijnt: 26 september 2024
  • Omvang: 112 pagina’s
  • Uitgave: paperback
  • Boek bestellen bij: Bol / Libris

Flaptekst van de roman van de Franse schrijver Édouard Levé

In dit briljante en ontnuchterende zelfportret verbergt Édouard Levé niets voor zijn lezers en schetst hij, min of meer willekeurig, zijn hele leven. Zelfportret is een fysieke, psychologische, seksuele, politieke en filosofische triomf. Naast ‘oprechtheid’ streeft Levé naar een objectiviteit die zo radicaal is dat deze zou kunnen doorgaan voor grofheid, trivialiteit en zelfs banaliteit – de auteur heeft zichzelf blootgelegd. Levés boek lijkt in eerste instantie een autobiografie zonder sentiment, alsof het door een machine is geschreven, totdat we door de opeenstapeling van details en de droge, spottende toon merken dat we ontwapend zijn, geboeid en verrukt door niets minder dan perfecte fictie… die geheel uit feiten is opgebouwd.

Édouard Levé (1 januari 1965, Neuilly-sur-Seine – 15 oktober 2007, Parijs) was een veelzijdige kunstenaar in de traditie van het conceptualisme. Hij debuteerde met Œuvres (2002), dat minutieuze beschrijvingen bevat van 533 niet-verwezenlijkte installatie- en performanceprojecten. Zelfportret verscheen oorspronkelijk in 2005. Zelfmoord, zijn laatste boek, kwam in 2021 uit bij Koppernik.

Bijpassende boeken en informatie

Leonieke Baerwaldt – Dagen als vreemde symptomen

Leonieke Baerwaldt Dagen als vreemde symptomen recensie en informatie over de inhoud van de tweede roman van de Nederlandse schrijfster. Op 26 september 2024 verschijnt bij uitgeverij Querido de nieuwe roman van Leonieke Baerwaldt. Hier lees je informatie over de inhoud van het boek, de schrijfster en over de uitgave.

Leonieke Baerwaldt Dagen als vreemde symptomen recensie van Tim Donker

Dat het begint bij III. Dat het eindigt met I en II. Dat het begin na het einde komt. Dat. En meer nog.

Deze mijmer: “Ze kiest voor de caleidoscopische benadering. Veelvlakkigheid, al zou je het ook fragmentarisch kunnen noemen. Uit elk fragment poetst ze zichzelf tevoorschijn.” Zichzelf, ja, en Mia. Het gaat over dit. Het gaat hierover. Je leest over wat je aan het lezen bent. Dat vind je mooi. Dat. Ook dat. En meer nog.

De hoofdpersoon is gekend onder de naam Sisyphus. Wie was ookalweer Sisyphus? Was hij dat met die steen? Gedurende twee studies had ik een module over Griekse mythen en sagen. Eerst de ene studie, maar dat was niet wat ik er in meende te zoeken en toen wisselde ik van studie, en toen ging het toch weer een heel semester lang over die Griekse mythen en sagen. En nog is er ontstellend weinig van blijven hangen. Ik was er ook slecht in. Haalde altijd al die namen door elkaar. Het boeide me te weinig om het echt mijn volle aandacht te geven, onthield alleen de grote lijnen. En de grote lijnen waren altijd dat er een sterveling was die de goden vertoornd had. Vaak was er van verre of nabij een koning bij betrokken. Doorgaans had het iets met hoogmoed te maken. Of het lot, je lot, dat niet te ontkomen is. Wat het spreekt, wat het zegt dat de protagonist Sisyphus heten wil. Iets met ondraaglijke lasten misschien. Of was hij dat niet met die steen?

Of.

Neem het gekoer van duiven. Transponeer het naar morse. Dat kan een pagina zijn. Dat. Dat ook. En meer nog.

Of.

Alle dingen die hoop zijn. Een windvlaag. Een konkreet voornemen. Een leeglopende ballon. Een trage vierkwartsmaat. Een reflex. Een vangnet voor de ongelovige. Een zorgindicatie. Een vals gevoel van veiligheid. Een roestvrijstalen geluid. Een mantra. Iets wat alle ellende van mensen voortbrengt. Iets wat dope is. (hoop is een ding met veren).

Wel. Goed. Sisyphus dan. Hier is Sisyphus moeder geworden. Er is iets aan de hand met de baby. Er zijn meerdere dingen aan de hand met de baby. Vele onderzoeken later blijkt dat Mia, Sisyphus’ dochter, levenslang zorg nodig zal hebben. Meervoudig gehandicapt. Rolstoelafhankelijk. Noem het. Geef het een naam. Het betekent in ieder geval dat je als ouder altijd zal moeten blijven zorgen, een zorg zonder bestemming, een zorg die nooit zelfstandigheid als eindresultaat zal kennen. Misschien een vloek en tegelijkertijd misschien van welbepaalde schoonheid. De verzorger en de verzorgde staan in een complementaire relatie tot elkaar. Mijn kinderen zijn nu negen en elf, maar ik herinner me uit de tijd dat ze baby, dreumes, peuter, kleuter waren, en mij eerst bij alles en later bij heel erg veel nog nodig hadden, dat dat konkrete nodig zijn heel erg mooi was. Het aankleden, in bad doen, haren wassen, tanden poetsen, de hand vast houden, samen stappen zetten, leren fietsen, het bijna wiegende ritme van de dagen; hoe je hierbij, de ouder en het kind, bijna samenviel, hoe je samen een graad van intimiteit en vertrouwen bereikte die je met geen enkele volwassene in wat voor relatie dan ook ooit bereiken zal; hoe dat je dagen tot aan de rand vult en hoe dat langzaamaan weer leegloopt wanneer je bij minder, minder en minder, steeds minder een belangrijke rol hebt te spelen (of zelfs nog maar gewenst bent), en hoe je, of jij misschien niet maar ik wel, die kleuter-, peuter-, dreumes- en babydagen soms nog mist – ik was in elk geval nooit het soort vader dat het zorgen ooit moe werd, dat altijd maar riep “niet te kunnen wachten” tot ze zichzelf konden aankleden, ik zie de schoonheid in de zorgrol maar een veertienjarige moeten verschonen is allicht anders dan je baby een nieuwe luier omdoen. En de kinderwagen is niet de rolstoel. En de peuterspeelzaal niet het dagcentrum. Die tocht. Die dingen. De steen. Wat maakt dat je uiteindelijk moet verhuizen naar een drempelloos, gelijkvloers appartement in een deprimerende woontoren. Waar er nog andere dingen zijn. Andere dingen zijn de mensen. Die goedbedoelde maar schrijnende dingen zeggen. En Louis. Die ook tot de andere dingen behoort. Sisyphus’ man. Nogal een lul. Maar dat zijn de mensen die tot de andere dingen behoren wel vaker. De lul, dat zijn de andere dingen.

Dan daar dus. In de woontoren. Beter dan een huis zonder drempels gaat het niet meer worden. Het leven is een reeks verkeerde beslissingen.

Of. Bodemdrift. Daar stuit ik ineens op het woord bodemdrift. Zoiets kan mijn dag maken. Maandagochtend, een herfstzonnetje doorheen mijn raam, goede koffie, Mikaîl Aslan op de steerjoo en stuiten op het woord “bodemdrift”. Dan dus ook dat. En zoveel meer nog.

Het typografies wit. De leegte die ademt. De woorden als druppels. De druppels als water. Het water als overstromingen. “Regenzucht heeft ze,” staat daar (ja regenzucht ook al zoon woord), “behoefte aan overstromingen. Een koufront, onweer, clusterbuien. Dikke druppels die op stoffige stenen plenzen. Sneeuw, hagel, iets, iets, iets.//Kikkers voor mijn part, denkt Sisyphus. Of wat dan ook. Sprinkhanen, vissen. Ja! Laat het alsjeblieft vissen regenen. Flappende staarten, ontelbare ogen die hun glans verliezen. //Ze fantaseert over een straat die glinstert van gebroken schubben.”, en dan ben ik stil, dan ben ik prachtgeslagen stil, en dan komt even later ook nog de rode kruiwagen van William Carlos Williams voorbij!, (hoorden daar geen witte kippen bij? het was geloof ik niet gisteren dat ik dat gedicht nog las), en bij alles is Mia, niemand gaat verloren.

In een volgend deel is er misschien niemand meer. Behalve Dee, de huismeester en hospita van de deprimerende woontoren met het drempelloze en gelijkvloerse appartement; – Dee, die daarnaast ook nog vriendin is, en waarzegster of zigeunerheks of magiër of circe of priesteres of de mooiste engel die je ooit zag. Met haar heeft Sisyphus in eerste instantie alleen maar gesprekken, fantastiese gesprekken, de allermooiste gesprekken die je nooit voerde: “Er zijn altijd nieuwe idioten, zegt Sisyphus. Ha! Zo is het, zegt de hospita. Om te laten zien dat de oude idioten minder idioot waren dan je dacht. Onophoudelijke verplaatsing van de lat der idioterie, dat is wat de wereld naar de ondergang helpt. Ze zijn met zoveel ook. Vroeger was het al dringen, maar nu zit het hier echt tjokvol.”; hoe verder ik in deze roman kom hoe beter ik hem vind.

Daarna. Weeral een volgend deel, of is het het daarop volgende? Met Dee op een surrealistiese voettocht door de zeven sirkels van de hel, of is het toch de Hades? Was Sisyphus dan diegene die doolde door de Hades, die van dat omkijken, hoe zat dat ookalweer, ik herinner me op restaurant zijn met een vrouw, toen ik een jaar of vijfentwintig was en bezig met mijn nooit eindige afstudeerproject, in een of andere verre verte had zij iets met dat afstudeerproject te maken, maar ik weet niet meer wat, of wie ze was, alleen maar dat we op restaurant waren en de hele maaltijd lang bezig waren om manieren te bedenken hoe je uit de Hades naar de bovenwereld terug kon lopen en je je er heeldurtijd van kon vergewissen dat je lief nog achter je liep zonder één keer om te hoeven kijken, wat een geweldige avond was dat, we wisten niet dat er zoveel manier waren om zonder te kijken te weten wat er achter je gaande was, wie was die vrouw toch en waar is zij gebleven?

Dus ook: wat het wakker roept. Maar ook: zoveel, zo ontzettend veel meer nog.

De herinneringen aan een vakantie met Mia die er geen was, aan geluk dat nooit bestaan heeft – een vluchtig idee dat geluk verzinbaarder is dan ongeluk, en dan, wat je 222 bladzijden lang ziet aankomen en dan toch weer net even anders blijkt te zitten dan je vermoedde, zoals altijd alles net even anders blijkt te zitten dan je vermoedde, zoals de dingen steeds minimaal een sentimeter anders gaan dan je dacht dat ze zouden gaan.

Dat. En al het andere nog.

Dagen als vreemde symptomen is een ongrijpbare, poëtiese, filosofiese, ontroerende en magiese schittering van een roman. Andermaal flikt Leonie Baerwaldt het om af te komen met een boek dat me ontredderd, verbijsterd en naar adem snakkend achterlaat.

Dus dat. En zo eindeloos veel meer nog.

Leonieke Baerwaldt Dagen als vreemde symptomen

Dagen als vreemde symptomen

  • Auteur: Leonieke Baerwaldt (Nederland)
  • Soort boek: Nederlandse roman
  • Uitgever: Querido
  • Verschijnt: 26 september 2024
  • Omvang: 224 pagina’s
  • Uitgave: paperback / ebook
  • Boek bestellen bij: Bol / Libris

Flaptekst van de nieuwe roman van Leonieke Baerwaldt

Op 26 september verschijnt de nieuwe roman van Leonieke Baerwaldt, een onthutsende, filosofische en ontroerende roman van de auteur van Hier komen wij vandaan.

Sisyphus doolt door de hel met een lege rolstoel en weet niet precies wat ze daar te zoeken heeft, behalve dat ze haar dochter, die meervoudig beperkt is, moet ophalen uit het dagcentrum. Een missie die telkens mislukt, waarna ze teleurgesteld terugkeert naar de aftandse benedenwoning van haar zonderlinge appartementencomplex. Wanneer haar hospita schijnbaar uit het niets na een eeuwigheid een praatje met haar aanknoopt, begint ze zich plotseling dingen te herinneren.

Dagen als vreemde symptomenis een gevecht tegen de verveling, een zoektocht naar de grenzen van het moederschap, van hoop en radeloosheid, van leven en dood. Deze roman is een ode aan het absurde.

Leonieke Baerwaldt (1985) studeerde filosofie en literatuurwetenschap. Korte verhalen van haar verschenen onder meer op Hard//hoofd en Papieren Helden en in Kluger HansDe Gids en De Revisor. In 2021 verscheen haar zeer lovend besproken roman Hier komen wij vandaan, die de longlists van de Libris Literatuur Prijs, de Boekenbon Literatuurprijs en de Hebban Debuutprijs haalde.

Leonieke Baerwaldt Hier komen wij vandaan RecensieLeonieke Baerwaldt (Nederland) – Hier komen wij vandaan
Nederlandse debuutroman
Recensie van Tim Donker
In haar debuutroman verenigt Leonieke Baerwaldt het onverenigbare tot iets geloofwaardigs…lees verder >

Bijpassende boeken

Maartje Wortel – Camping

Maartje Wortel Camping recensie en informatie nieuwe roman van de Nederlandse schrijfster. Op 20 september 2024 verschijnt bij Uitgeverij Prometheus de nieuwe roman van de Nederlandse schrijfster Maartje Wortel. Hier lees je informatie over de inhoud van de roman, de schrijfster en over de uitgave.

Maartje Wortel Camping recensie van Tim Donker

En het lezen een stap. En een stap. En een stap. Nog. Het stappen overheen zoveel. Je moet stappen overheen Prometheus, hij stal het vuur van de goden maar welk vuur en welke goden?, je moet stappen overheen Griet Op de Beel en Arie Boomsma en Herman Brusselmans en Connie Palmen en Esther Verhoef en Gijs Groenteman en Dean Koontz en Cornald Maas en Bas Heijne en alles zo weinig lezenswaard wie bij zijn goeje harses wil in godsnaam die stal in?, de titaan bracht de mensen kunst of was het rotzooi, & je moet stappen overheen de camping want wat is treuriger dan een camping, je moet zelfs stappen overheen de beginzin: “Victorien had de kanker met haar blote handen gevoeld.”, zowat de minst aantrekkelijke openingszin die je ooit gelezen hebt wil ik dit wel lezen waarom in de leesstoel met iets in mijn handen wat ik eigenlijk helemaal niet in mijn handen wil & ineens denk ik aan die regel uit dat liedje van the microphones: i have been told that my skin is exceptionally smooth / but what good is that going to do / when to get to my heart / you have to crawl through tight tunnels of sharp rocks, en waar nog meer doorheen, en het lezen wordt stappen en het stappen wordt kruipen, en dan.

Dan een etentje.

Laten we beginnen met een etentje. Eten doe je meestal zittend. Het kruipen wordt zitten. Dat is ook een goede houding om in te lezen. Ode en Victorien zijn negen jaar samen en vieren dat op restaurant, en de sommelier, ja een heuse sommelier, komt met de wijn en, anders dan de ober die de gerechten met veel omhaal opdiende, schenkt dus, de sommelier, die wijn zwijgend in. “Gelukkig zegt hij niets, zei Victorien tegen Ode. Ik proef al die woorden toch niet. Dat geldt voor jou, zei Ode. Voor veel gasten verrijkt een beetje context hun ervaring. Dat is er juist zo aanstootgevend aan, zei Victorien”, en niet alleen is dat een heerlijke dialoog, die Victorien-tiep plaudeert nog recht ook en niet krom, en ik mag haar meteen, en zittend blijf ik lezen, en zittend blijft het lezen gewoon lezen. Victorien laat niet af me aan te spreken met haar ontnuchterende, enigszins sieniese en vaak grappige blik op de wereld: “Alles wat Victorien wist van makelaars was wat iedereen van ze wist: hoe hun haar zat, op welke partij ze stemden, dat ze tijdens hun vakantie fotogenieke eilanden bezochten waar de zon op hun schouders brandde, dat ze scooters hadden en helmen droegen die van geen enkele invloed waren op hun kapsel. Met andere woorden: Victorien had nog nooit met een makelaar te maken gehad.” – ja, mensen, Victorien heeft me lachend, luidop lachend in mijn leesstoel.

Het lezen wordt vliegen, en het vliegen wordt eten, zinnen eten, zinnen vreten, alsmaar meer zinnen willen verorberen.

Waaraan de schrijfstijl van Wortel ook danig debet is. Die rare, prozaïsche, maar niettemin zeer prikkelende tussenzinnetjes als “Wat er daarna gebeurde was dit:”; “Hoe het verder ging:”, “Wat ze erover zeiden:”; “Wat ze nooit te weten zouden komen:”, heel maf, ik geloof dat ik nooit zoiets heb gelezen als dit, ik hou ervan iets te lezen dat me doet geloven dat ik zoiets nog nooit gelezen heb.

Het lezen wordt zingen.

Oké. Goed. Dus Victorien en Ode zijn een stel, en Ode wordt ziek, en gaat allicht dood, en dan gaat Ode toch niet dood, maar is ze wel, ineens, weg, en Victorien boos achtergebleven. Wat is er gebeurd, misschien voelde Odes onverwachte herstel voor haar als een herrijzenis; hoe gaan die dingen met mensen die de dood in de ogen hebben gezien: die voelen dat wat na de ziekte komt als een twede leven niet?, en waarom zou  je in je twede leven je eerste leven herhalen?; Alles Moet Anders dus, zoiets ofzo, weet ik veel, ik heb nooit de dood in de ogen gezien noch heb ik ooit iemand gekend die de dood in de ogen zag – in ieder geval niet iemand die het nog na kon vertellen. Het goede is, het Hele Goede Ding is, mensen, dat Wortel nergens vertelt wat er met Ode is gebeurd, waar ze nu is, waarom Victorien boos is, ze geeft de lezer het raden, en de lezer, hij raadt, en elke banale manier waarop hij die witte plek probeert in te vullen komt voort uit zijn eigen beperkte brein, daar komt de schrijver goed mee weg dus.

Dat is het goede ding.

Victorien wil haar wraak op Ode halen en daarom koopt ze een camping. Het was Odes droom. Ooit je eigen camping hebben. En haha!, daar gaat Victorien eventjes Odes droom van haar afnemen, dat zal haar leren, zoet is de wraak, de beste wraak is een gelukkig leven (maar dat zit er niet in). Het is een nogal vergezochte en licht idiote manier om wraak te nemen (waarom zou Ode niet alsnog een camping kunnen beginnen ook al heeft Victorien er al één, en hoe zou Ode überhaupt moeten weten dat Victorien een camping aan het uitbaten is, en hoe neem je wraak door iets te gaan doen wat je eigenlijk helemaal niet wil doen?) maar binnen de naar absurdisties neigende sfeer die Camping in het begin lijkt aan te nemen, past het prima.

En dan dus de camping. Het zingen wordt eten het eten wordt vliegen het vliegen wordt zitten; het zitten kruipen misschien.

Niets is treuriger dan een camping, ik zei. Of toch. Eén ding is treuriger dan een camping en dat is deze camping. Die van twee zussen is, die alles best vinden, koop maar, zolang zij maar er maar mogen blijven wonen. Want de camping is van hun vader geweest, die droomde ook ooit, maar de zussen hebben er niet meer affiniteit mee dan dat het de plek is waar ze opgegroeid zijn, heel hun leven gewoond hebben. Ze hebben nooit iets anders gekend dan dit, en nu zijn ze oud, en de camping ook, en een weinig verlept is alles. Zo’n soort camping dus, vlak naast een militair oefenterrein, buiten het seizoen, ja komaan is dat niet een beetje erg veel treurigheid bij elkaar? Is dat niet een beetje een te gemakkelijke manier om de tenen te doen krommen? En ook daar, op die camping, begint ieder op zijn eigen wijze te spreken. Nu hou ik van veelstemmigheid in een boek, perspectiefwisselingen, steeds weer zien doorheen andere ogen, kan een schrijver iets mojers geven aan zijn lezers?, iets mojers dan hem te laten kijken uit vele ogen, de eindeloos wisselende blik. Ja maar goed, op zo’n verlopen camping, zomaar een willekeurige tijd in het jaar, daar zitten natuurlijk alleen maar schimmige tiepes en mafkezen, sjee, gaan we die kant op Wortel?, de treurcamping als ekskuus om een bonte stoet aan idiote figuren uit uw pen te mogen slaan?

Maar lees!, zegt Wortel. Lees met uw ogen en niet met uw vooroordelen.

En ik lees van die man die Waldorf heet en die naar de camping gekomen is in de hoop dat de storm rondom een opgedoken sexteep zal luwen (Waldorf en een net iets te jong meisje, sex in de tuin, buren die het filmen) als hij eventjes “onvindbaar” blijft. Hij is een bekende Nederlander, een schrijver van populaire psychologieboeken. Of heet dat levenskunst? Boeken met gemakkelijke metafoortjes in die je leren hoe je gelukkig of succesvol of geliefd kan zijn. Graag gelezen door heel veel mensen zodat Waldorf vaak gevraagd wordt in praatprogramma’s. Wortel heeft ongetwijfeld veel lol gehad met het bedenken van Waldorfs “trekzaktheorie”, die ik niet ga uitleggen hier, lees dat zelf maar voor wie het nog niet gedaan heeft. Waldorf is alvast niet schimmig, geen mafkees, geen idioot. Een Victorien-achtige sieniekus misschien; Wortel laat hem rake dingen denken als “Mensen schrikken steeds vaker ergens van en altijd van het verkeerde”, ja dat is goed, misschien dat Waldorf daar nog eens een boek over schrijven gaat, ho ja, een goeje analyse van deze wereldwijde paniekmaatschappij, dat zou ik wel willen lezen, voor alles een alarm afgeven, en geef elke burger een militaire training ja want we moeten altijd op alles voorbereid zijn ja, voer de dienstplicht weer in want als straks De Russen voor de deur staan (ineens hebben landen deuren, wist ik ook niet), dan, ja dan, en doe ook maar weer grenscontroles, wie weet welke migrant het nog in zijn hoofd gaat halen hier binnen te willen (gijlie hoort hier niet!) (ons land!) (onze banen!) (onze dochters!), een enthousiast opveren in mijn leesstoel, vooraleer het echt goed indaalt dat Waldorf een fiktief karakter is en dat dat paniekmaatschappijboek er helemaal nooit komen gaat, althans niet van hem & juist van hem had ik het zo graag gelezen.

Het kruipen wordt weer lezen vliegen eten zingen. Wie de wereld zodanig mijn huiskamer in schrijft dat ik het kleinstwijle voor werkelijk hou, die schrijft er niet nevens nee.

Niet elk figuur spreekt zo duidelijk tot mij als Waldorf doet, maar elk figuur is daar en elk figuur is mooi. Een overgevoelige militair, een timide vrouw met psychische problemen, een vader met een huilbaby, een toneelcritica die ongeziene theaterstukken bespreekt (wat geen enkele redacteur of lezer opvalt) (want mensen willen toch alleen maar zien wat ze al kennen), een aartsluiaard die steeds nieuwe onderneminkjes begint om met zo min mogelijk inspanning zoveel mogelijk geld te kunnen verdienen en daarom de onzinnigste dingen verzint (aangezien mensen een voorkeur hebben voor dingen die nergens voor nodig zijn) (wie was het ook alweer die zei dat de smartphone de beste oplossing is voor de problemen die je hebt als iedereen om je heen een smartphone heeft?, daar moest ik, dit boek lezende, even aan denken) (dit boek lezende moest ik steeds even aan heel veel dingen denken), een alleenstaande vrouw en haar minnaar, die – ofnee wacht even.

Nog een laatste keer stuitte donkerbruine vermoedens me in mijn leesvaart. Soms haken de bezigheden van één personage zich zo’n beetje in die van een ander. En dat deed mijn vermoeden zo donkerbruin ontluiken. O shit, dacht ik. O shit. Dit wordt toch geen situatie-komedie he?

Situatie-komedie is wanneer “de lach” niet eens meer door de idiotie van de personages gegenereerd wordt, en nog minder door de tragiek van het leven. Sterker nog: in situatie-komedie zijn de karakters tot op zekere hoogte uitwisselbaar. Misschien dat er één een beetje neurotieser aangezet moet worden, en de ander wat goedgeloviger om de handelingen en de daaruit voorkomende, vaak op misverstanden gebaseerde, toestanden wat geloofwaardiger te maken (want als we het maar geloven kunnen is het goed) maar de formule komt altijd neer op iets als dit: A en B hebben een conversatie, C vangt een paar woorden op en trekt daar verkeerde conclusies uit, van C’s navolgende gedragingen wordt D een onbedoeld slachtoffer, en A en B stellen al het verkeerde in werking om de rotzooi onder controle te krijgen maar die wordt daardoor alleen maar groter: START DE LACHBAND!

Maar weeral trekt Wortel me aan mijn haar. Lees en vlieg en vreet en zing en hou godsamme uw bakkes eens.

Ja. Bakkes houden en lezen.

Wortel laat de alleenstaande vrouw die met haar minnaar op de camping is zich op enig moment afvragen waarom ze op een punt in haar leven is gekomen waarop ze zich voornamelijk op plekken bevindt waar ze niet wil zijn. De gedachte sloeg niet per se op de camping of op de minnaar, maar het is naar mijn peins wel een sleutelgedachte in Camping.

Er was Ode en haar hernieuwde leven. Er was een droom die niet iedereens droom is. Er is een vader die er niet meer is, en twee vrouwen op een camping waar hun hart niet ten volste naar uitgaat. Is dit niet hoe levens gaan? Ooit was je jong, en je had al die potentiële levens in je, er waren al die wegen die je kon inslaan, en dan, opeens is befaamd veel later. Die positievelingen van Pink Floyd (hoorde John Peel het ooit “positieve muziek” noemen, zo had ik er tot dan toe nog niet naar geluisterd) hadden het over een dag waarop je “tien jaar” achter je vindt maar dat lijkt mij nog wat weinig: er is een dag waarop je het grootste gedeelte van je leven achter je vindt – en van al die potentiële levens heb je er maar één waargemaakt, en misschien niet eens het schoonste. Dus je bent niet met Dregke in Llanera gaan wonen om daar prakties van het land te leven, je bent geen maker van eksperimentele kortfilms geworden, je hebt niet samen met Antonio Kraakpen uitgebouwd tot een landelijk gekend fenomeen (het blijft, vind ik, een goed idee: een tijdschrift waarin alles kan en dat elke vorm aan kan nemen, het had maar zo een roemruchte serie cd’s, boeken, performances en dikke bladen vol kunst, literatuur, mjoeziek en filosofie kunnen worden), je bent, niet eens, een nu eens hier en dan weer daar en van de hand in de tand levende zwervende ziel geworden waar dat nog je hoogste ambisie was toen ge een kinderken waart; er is alleen maar dit wat er nu is en je ziet daar in de verte ook niet al teveel kruisende paden nog opdoemen.

Veel van de campinggasten in dit boek lijken zich op dat punt te bevinden. Dat dode punt van gepasseerde stations en bijna geen kruisende paden meer. En dat is maar één van de vele opbeurende gedachten die Wortel haar lezers te bieden heeft.

Want Camping is geen situatie-komedie, en geen aapjes kijken of lachen met idioten, en ook is het niet een gemakzuchtig effectbejag door met banale treurigheden te strojen.

Nee.

Ver van dat alles bevindt zich Camping.

Ver van heel veel boeken die je ooit las, bevindt zich Camping.

Het is een schrijnend drama over de wereld. En het drama is dat het een wereld is met mensen erop. Het is mooi hoe Wortel op een manier die tegelijk onderkoeld en poëties is, en evenzeer sienies als liefdevol tot een totaal overrompelend orgelpunt komt. Het is mooi hoe ze alle laagjes wegkrabt en overduidelijk toont hoe ziek we allemaal zijn. Het is mooi hoe ze bijna en passant over oorlog praat, en milieuproblematiek, armoede, geweld, bio-industrie, criminaliteit; alsof het niet de problemen zijn maar slechts de symptomen van iets dat veel dieper gaat. Het is mooi hoe ze wat je dacht dat blijspel ging zijn voor je ogen steeds meer naar een pamflettistiese, keelsnoerende en hartverscheurende protestroman weet toe te schrijven. Het is mooi hoe je na lezing van Camping het liefst van een brug wil springen.

Het zit in je kleren in je haar in je hoofd en in je lijf. En je weet: dit raak je nooit meer helemaal kwijt.

Maartje Wortel Camping

Camping

  • Auteur: Maartje Wortel (Nederland)
  • Soort boek: Nederlandse roman
  • Uitgever: Prometheus
  • Verschijnt: 20 september 2024
  • Omvang: 240 pagina’s
  • Uitgave: gebonden boek / ebook
  • Prijs: € 22,99 / € 13,99
  • Boek bestellen bij: Bol / Libris

Flaptekst van de nieuwe roman van Maartje Wortel

Na een onverwachte gebeurtenis koopt Victorien een camping midden in het bos, naast een militair oefenterrein. Voorwaarde van de eigenaars, twee zussen, is dat ze er zelf mogen blijven wonen.

Een keur aan gasten checkt in aan de lichtblauwe balie: van een militair met PTSS tot een drugscrimineel en een beroemdheid die de publiciteit wil ontvluchten. Wat voor de een vakantie is, is voor de ander bittere noodzaak. De gasten op de camping zijn tot elkaar veroordeeld maar hebben tegelijkertijd niets met elkaar van doen. Ze kunnen altijd weer weg, toch?

‘De essentie van de camping was voor haar om je te onttrekken aan je leven en tegelijkertijd was het haar leven. Altijd al geweest. Ze dacht: misschien heb ik mij nooit aan mijn leven kunnen onttrekken, ernaar kunnen kijken, en is het daarom nooit begonnen. Als ze de camping nu op zou blazen bleef er troep over. Voor haar was de essentie troep.’

Camping is een eigenzinnige, verontrustende roman van een van de meest originele schrijvers van Nederland.

Maartje Wortel (26 oktober 1982, Eemnes, Utrecht ) studeerde beeld en taal aan de Rietveld Academie. Inmiddels is ze als schrijver uitgegroeid tot een van de kenmerkendste van haar generatie. Voor haar debuut Dit is jouw huis ontving ze de Anton Wachterprijs. Haar roman IJstijd werd onderscheiden met de BNG Bank Literatuurprijs. Haar laatste boeken Dennie is een star en De groef werden met veel lof onthaald. Begin dit jaar debuteerde Wortel met een theatertekst voor Orkater.

Bijpassende boeken en informatie

Gertrud Jetten – Kijk, ik ben een pony!

Gertrud Jetten Kijk ik ben een pony recensie en informatie over de inhoud van het 7+ jaar kinderboek over paarden. Op 17 september 2024 verschijnt bij Uitgeverij Kluitman het nieuwe kinderboek van Gertrud Jetten over Saar en haar pony met tekeningen van Ina Hallemans. Hier lees je informatie over de inhoud van het boek, de schrijfster en over de uitgave.

Gertrud Jetten Kijk ik ben een pony recensie van Jolien Dalenberg ∗∗∗∗

Saar heeft een heerlijk leven in het dijkhuisje waar ze woont met haar vader, oma en de paarden. Tot haar vader Idris een ongeluk krijgt, tijdens zijn werk als stuntman. Dat betekent: minder geld. De vraag is of de paarden wel kunnen blijven. Misschien moeten ze zelfs gaan verhuizen! Het lijkt Saar verschrikkelijk. En daarom bedenkt ze een plan: ze heeft gehoord van een meisje dat in een paard veranderde, door het eten van paardensnoepjes. Wat als zijn nu een pony wordt  en samen met haar vader gaat optreden? Een superslim paard, dat kan rekenen en schrijven,  daar zullen mensen vast geld voor willen betalen. Saar heeft gelijk! Het wordt inderdaad een groot succes. Maar dat brengt ook heel veel aandacht met zich mee. Ook van mensen, met minder goede bedoelingen, die haar per se zélf willen hebben….

Als je houdt van boeken met veel fantasie en humor, is “Kijk, ik ben een pony”, absoluut een aanrader! Mensen die in paarden veranderen, óf andersom, paarden die in mensen veranderen, dat is natuurlijk een beetje vreemd. Het grappige is, dat veel andere aspecten van het verhaal, juist best realistisch zijn. Die mix, maakt het verhaal juist leuk.

De gesprekken die Saar heeft met haar paarden, zijn ontzettend grappig, maar ook leerzaam. Haar Shetlander Adam, van wie Saar dacht, dat hij super dom was, blijkt juist enorm intelligent. Hij zag gewoon het nut niet in, om te doen wat mensen hem vertelden te doen. Je kunt je helemaal voorstellen, dat er echt paarden zijn, die zo’n gevoel hebben. Het geeft ook wat stof tot nadenken: hoe normaal.is het, dat een paard (of welk dier dan ook), blindelings doet wat mensen zeggen?

Het is ook elke keer leerzaam als Gertrud Jetten de dieren een stem geeft: wat vinden ze leuk, en wat niet? Willen ze echt naar binnen als het regent? Of is dat meer iets van mensen, die niet zo’n mooie regenjas hebben als paarden.

Verder zijn de “slechteriken” van het verhaal zo dom en arrogant, dat ze weer grappig worden. Hoewel het er echt wel even benauwd uit ziet voor Saar, als haar avontuur als pony een wending neemt, die ze niet had voorzien. De naam alleen al, de familie Engerling, geeft genoeg weg.

Hoewel sommige wendingen misschien wat erg ongeloofwaardig of absurdistisch zijn, komt het verhaal er mee weg. “Hoera, ik ben een pony,” leest als een sneltrein. Al vanaf de eerste bladzijde zit je erin, wil je doorlezen en ga je van de personages houden. Er staat geen letter te veel, je hebt nergens de neiging om een stuk over te slaan. Een aanrader voor mensen die graag een fantasievol, goed geschreven paarden avontuur lezen! Gewaardeerd met ∗∗∗∗ (uitstekend).

Gertrud Jetten Kijk ik ben een pony

Kijk, ik ben een pony!

  • Schrijfster: Gertrud Jetten (Nederland)
  • Tekeningen: Ina Hallemans
  • Soort boek: kinderboek, paardenboek (7+ jaar)
  • Uitgever: Kluitman
  • Verschijnt: 17 september 2024
  • Omvang: 212 pagina’s
  • Uitgave: gebonden boek
  • Waardering redactie∗∗∗∗ (uitstekend)
  • Boek bestellen bij: Bol / Libris

Flaptekst van het nieuwe kinderboek over Saar en haar pony van Gertrud Jetten

Het rustige leventje van Saar en haar vier paarden komt op zijn kop te staan als haar vader moet stoppen met werken. Hij deed als stuntman mee aan spectaculaire paardenshows, maar kan door een ongeluk niet meer optreden. Saar laat het er niet bij zitten en komt in actie…

Ze heeft gelezen over Lottie, een meisje dat na het eten van een paardensnoepje in een pony is veranderd. Als Saar nou zelf eens in een pony verandert, dan kan ze optreden en geld verdienen! Het lukt en Saar trekt volle zalen als Lexi de wonderpony. Ze is zelfs zo populair dat sommige mensen haar per se willen hebben, ook al is ze niet te koop.

Gertrud Jetten (21 juli 1963) is opgegroeid in Reuver, een klein dorp in Limburg tussen de Maas en de Duitse grens. Ze wilde altijd al haar liefde voor paarden en schrijven combineren. Ze begon haar carrière bij tijdschrift De Hoefslag waar ze heel veel artikelen voor heeft geschreven. Deze artikelen zijn later gebonden en uitgegeven als boek: Het paard, het bit en de ruiter. Hierna maakte Gertrud een overstap naar een baan binnen een uitgeverij. Ze heeft hier paardenboeken vertaald en schrijvers van advies voorzien. Na hier een aantal jaren te hebben gewerkt, is Gertrud een eigen uitgeverij begonnen genaamd Forte Uitgevers. Nadat ze hiermee stopte, is ze zelfpaardenboeken gaan schrijven voor kinderen.

Bijpassende boeken

Rosie Hewlett – De heks van Kolchis

Rosie Hewlett De heks van Kolchis recensie en informatie over de inhoud van de mythologische roman over Medea. Op 4 september 2024 verschijnt bij Uitgeverij Orlando de Nederlandse vertaling van Medea, de nieuwe roman van de Engelse schrijfster Rosie Hewlett. Hier lees je informatie over de inhoud van de mythologische roman, de schrijfster, de vertaalster en over de uitgave.

Rosie Hewlett De heks van Kolchis recensie en informatie

  • “Een roman vol hartstocht en drama, met in de hoofdrol een van de meest beruchte vrouwen uit de mythologie […] een fascinerende afdaling in de duisternis.” (Jennifer Saint)
  • “Een scherpzinnig en empathisch verhaal over Medea […] Deze superieure hervertelling behoort tot de beste in zijn soort.” (Publishers Weekly)

De heks van Kolchis recensie van onze redactie

“Weet je wie ik ben?”

“Een heks”

“Ik noem het liever tovenares”

Woorden die Circe spreekt als ze haar 8-jarige nichtje Medea ontmoet, nadat die haar ontluikende toverkracht heeft ingezet om haar broer Apsyrtos in een wild zwijn te veranderen. Circe wordt haar rolmodel. Tot Circe op een dag niet meer verschijnt… waarom niet?

Medea groeit op in angst – haar vader is altijd boos en heeft losse handjes. Haar moeder is er eigenlijk niet echt. Medea’s toverkracht wordt allesbehalve gewaardeerd – integendeel, iedereen walgt er van. Tot haar vader op een dag haar hulp inroept – ze moet met haar toverkracht het gulden vlies veilig stellen. En dat doet ze – ze vraagt in ruil daarvoor te mogen trouwen. Maar ook hier houdt vader zijn woord niet.

Op een dag verschijnt er een schip – het is Jason met zijn Argonauten. Medea besluit Jason te helpen in ruil voor haar vrijheid.

Als Medea voor de keuze komt te staan tussen Jason en tante Circe, kiest ze voor Jason. Ze kiest ook voor het pad van zwarte magie.

Rosie Hewlett vertelt het bekende Griekse verhaal van de held Jason en zijn Argonauten, die het gulden vlies weten te bemachtigen, maar deze keer vanuit de visie en beleving van Medea. Medea, die in de geschiedenis is weggezet als slechte en gevaarlijke vrouw en moeder, verandert in dit boek in krachtige vrouw met menselijke gevoelens en reacties op een zwaar traumatische jeugd. “Geweld voedt geweld”.

Medea’s verhaal is, op deze manier verteld, het verhaal van heel veel vrouwen, vroeger en soms nu nog steeds. Ze zijn te veel, of niet genoeg, te anders, te krachtig, gevaarlijk. Ze doen soms wanhopige pogingen om zichzelf zodanig te veranderen om liefde te mogen ontvangen. Ten koste van de liefde voor zichzelf.

“Ik werd de duisternis, zodat hij kon stralen”.

Medea weet het in deze verzie van het verhaal te uiteindelijk transformeren als ze uiteindelijk voor 100% accepteert wie ze is en verantwoordelijkheid neemt voor het levenspad wat ze heeft gekozen.

Een roman die vlot en meeslepend is geschreven – ik kon het boek werkelijk niet wegleggen! – en boordevol prachtige symboliek zit. Een film waardig! Het boek heeft een krachtige boodschap en een boek dat weer eens laat zien hoe verandering van perspectief een bekend verhaal in een compleet nieuw daglicht kan plaatsen. Een enorme aanrader die is gewaardeerd met de maximale ∗∗∗∗∗ (uitmuntend).

Recensie van Monique van der Hoeven

Rosie Hewlett De heks van Kolchis

De heks van Kolchis

Het verhaal van Medea

  • Schrijfster: Rosie Hewlett (Engeland)
  • Soort boek: mythologische roman
  • Origineel: Medea (2024)
  • Nederlandse vertaling: Saskia Peterzon-Kotte
  • Uitgever: Uitgeverij Orlando
  • Verschijnt: 4 september 2024
  • Omvang: 384 pagina’s
  • Uitgave: paperback / ebook
  • Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitmuntend)
  • Boek bestellen bij: Bol / Libris

Flaptekst van de roman over Medea van Rosie Hewlett

Een episch verhaal over de meest verguisde heldin uit de mythologie: Medea.

Medea, prinses van Kolchis, verlangt naar een ander leven. Sinds haar kindertijd is ze gescheiden van haar zus, gemeden door haar moeder en gekweld door haar broer en vader. En dat allemaal vanwege een uniek en gevaarlijk talent: hekserij.

Wanneer de onstuimige jonge held Jason, met zijn Argonauten, arriveert om het befaamde Gulden Vlies op te eisen dat haar vader zo fel beschermt, ziet Medea haar kans schoon om te ontsnappen. Haar aanbod om Jason te helpen zet een reis in gang die al haar kracht, magie en loyaliteit op de proef zal stellen. Een reis waarin ze monsters zal bevechten en koningen zal onttronen. Maar wanneer Medea geconfronteerd wordt met het ultieme verraad, wordt ze gedreven tot een wanhoopsdaad die zo wreed is dat het de levens van alle betrokkenen verscheurt…

De heks van Kolchis is een meeslepende historische avonturenroman over liefde, moord en magie en over een van de machtigste en meest verguisde vrouwen uit de Griekse mythologie.

Rosie Hewlett studeerde klassieke literatuur en cultuur aan de universiteit van Birmingham. Ze heeft de Griekse mythologie grondig bestudeerd en is gepassioneerd over het ontdekken van sterke vrouwelijke stemmen in de klassieke wereld. Haar debuutroman Medusa won de Rubery Book of the Year Award.

Bijpassende boeken en informatie

Maria Perez-Talavera – Figures of Wood

Maria Perez-Talavera Figures of Wood review, recensie en informatie over de inhoud van de roman van de Venezolaanse schrijfster. Op 17 oktober 2023 verschijnt bij What Books Press de Engelse vertaling van de debuutroman van de uit Venezuela afkomstige schrijfster María Pérez-Talavera. Hier lees je informatie over de inhoud van de roman, de schrijfster en over de uitgave.

Maria Perez-Talavera Figures of Wood review en recensie van Tim Donker

Gaat hij nu. Zie hem gaan, als hij nog gaat, daar, lopend, als hij, t schrijverken, langs wegen van eertijds – het bospad waar hij haar hoopt te ontmoeten. Hij. t Schrijverken. Hoopt. Hoopt en loopt. Langs dat bospad waar hij ooit zoveel gelopen heeft, in andere tijden, toen de zon nog wat vaker scheen, toen de tijd nog ruimte was, een ruimte voor hem, onduidelijk maar veelbelovend. Misschien komt hij haar tegen. Haar. Dregke. Die ooit. Daar liep. Samen met hem. De kans is klein maar niet onbestaande. Een ommetje met de hond. Gewoon maar een slenter eindsweegs het bos in. Waarom niet. Ze zal hem zien staan, met dat boek in zijn hand. Dat boek. Figures of wood. De debuutroman van María Pérez-Talavera. Als hij haar ziet naderen, zal hij wapperen met het boek en ten spreken aanvangen alsof geen jaren voorbijgegaan zijn.

“Zie hier,” zal hij zeggen, “zie hier & dit boek. Figures of wood. María Pérez-Talavera. Feitelijk een vertaling. Eran de madera heette het orzjieneel, en het kwam in 2019 uit in, kpeins, Panama. Paul Filev vertaalde het naar het Engels – “ en hier zwijgt hij even. t Schrijverken. Zwijgt stil. Geheel momenteelderlijk houdt hij ernstig rekening met de mogelijkheid dat de peins bij Dregke nu is dat hij haar zelden sajer ontvangen heeft. Maar dit is wat hij te zeggen heeft, wat hij te zeggen heeft, en voortspreken moet hij voortspreken doet hij: “Hij vertaalt Spaanse en Macedonische boeken naar het Engels. Sommige mensen doen dat. Een kort biografietje achterin dit boek somt wat van zijn vertaalwerk op. Een boek over de vrouw van Gustav Mahler, geschreven door Sasho Dimoski. Van wie ik nog nooit gehoord had. Ik heb het even opgezocht, Dregke-lief, het is een erg dun boekje, het zou best interessant kunnen zijn. Biografiese fiksie. Ik stuitte op een zin. Jij had je muziek, ik had alleen maar jou. Dat vond ik geen onaardige zin, een beetje vet misschien, een beetje teveel melodrama misschien. Maar niet onaardig. En ook nog. Voort en vuts, die Filey. Een komenvanleeftijd-roman voor jong volwassenen van een of andere Venezolaan, de vertaling verscheen echter wel bij Turtle Point Press van wie geweten is dat ze int verlee al eens boeken uitgaven die niet half slecht waren. Een gefiksjonalizeerd verslag van de periode dat de Australiese schrijfster Miles Franklin als verpleegster diende tijdens de Eerste Wereldoorlog. Geschreven door een zeer oude Macedonische schrijver. Zulke boeken, Dregke, vertaalt hij. Er lijkt nauwelijks een plan, literatuuropvatting of zelfs maar voorkeur aan ten grondslag te liggen. Toevallige boeken. Misschien dat ik er daarom over begon. Toevallige boeken is wat het is, is wat dit is. Figures of wood. Een toevallig boek. Is waarom we hier staan. Op een bospad dat ik ons bospad durf noemen, uit een tijd, uit levens, die ook altijd alleen maar toevallig zijn.”

Staat hij nu. Als hij nog. Een beetje dik vond hij zijn woorden wel. Hij had er al bijna zijn tong aan geblesseerd. Maar nu moet hij verder, nu moet hij spreken, zolang ze daar nog staat, zijn Dregke. “Dat ik Figures of wood in handen kreeg is echter allerminst toevallig. Iemand sprak, iemand zei, waar ist werk van; iets met Amerikaanse pressers & lamplicht. En schijnen deed ik het licht dus maar op Amerikaanse pressers. Ik ken What Books wel zo’n beetje, en dat is wat je doet dan, nog maar eens kijken naar wat je al zo’n beetje kende, want dat is dan misschien de eigen blik en niet de blik van de stapels waar iemand stokken in steken wou. Of. Naja. Zelfs “een beetje” dient gerelativeerd. Gary Oldman is a building you must walk through van Forrest Roth is wat ik “zo’n beetje” ken. Een mooi boek, liefste Dregke, zeer lezenswaard, je zou eens, je moest eens. Er klonk op zo bitterzoet een klacht over waar ist werk van, en ik dacht aan What Books, nieuwsbrieven, dat is het dan, hoe gaan die dingen, ik wilde inmiddels zelf ook graag weten waart werk was van, en dan nieuwsbrieven, me, inschrijven op, de nieuwsbrieven van al die Amerikaanse pressers die ik al was het maar “zo’n beetje” kende. Het was toen dat ik iets vernam over Figures of wood.”

Een heel klein beetje toevallige wijn zou dit kompleter maken. Een zeer toevallige plaat zou dit mojer maken. Maar er is alleen maar bos, alleen maar pad, alleen maar Dregke en t schrijverken. Doch wat kan er mojer zijn, feitelijk?

“Dat omslag vond ik mooi, Dregke, zo oppervlakkig was het. Dat hoofdloze lichaam, alleen maar nek, Ge lult uit uwen nek zeiden wij vroeger in Helmond, hoofdloos lichaam, staand op, zo lijkt of was althans mijn assosjaasie, een giganties spiegelei waaruit ook nog twee ijle figuren voortkomen, een rood en en een zwart, deze bijna abstracte figurativiteit vond ik mooi. En de eerste zinnen spraken me aan: “It seems like Monday today because yesterday felt more like a dull Sunday to me. It rained in the afternoon and they brought me a pastry and a cup of hot chocolate to my room. The woman with the purple hair sat with me until I had finished the snack. Her eyes remind me of those physical maps that hang on classroom walls, fine veins streaking across the whites of her eyes like rivers. I ate and drank slowly, without talking or becoming distracted, savoring every bite and sip, licking my fingers and dabbing up all the crumbs of the plastic tray and then placing them on the tip of my tongue. Whenever I looked up, I met her watchful gaze.” Zie je? Van zo’n begin hou ik. Het heeft meteen al zoveel. Een zekere landerigheid, een sterke sfeer, iets banaals met die zever over dagen en waaraan je ze zou kunnen herkennen. Mysterie, ook. Wie is die ik?, en wie de vrouw met het paarse haar?, wat is dat voor iets vreemds om iemands ogen met landkaarten te vergelijken?, waar speelt dit alles zich af?, de schrijfster trekt de lezer naar zich toe en houdt hem tegelijk op afstand, dat vond ik sterk. Sterk genoeg om dit boek maar meteen te bestellen.”

En achter het bos: de wereld.
En verder: alles.
En hier: zwijgen, en zoeken naar woorden.

“En dan wachten op zo’n boek, liefste Dregke. Dat is wel weer anders dan de stapels, die gewoon komen, waarvan je nooit weet wat het brengt. Ouderwets wachten op een boek dat je besteld hebt, en waarop je je verheugd. Het kwam binnen op een woensdag. Alles komt altijd binnen op een woensdag. Het zat in één enveloppe met een dichtbundel van Kat Dixon, de enveloppe was veel platter dan ik bij voorzorg bedacht had. Ik dacht Dit is waarschijnlijk alleen de dichtbundel, Figures of wood komt later wel een keer. Wat ik nooit doe is zulke enveloppen meteen openmaken. Ik weet niet. Dat gaat tegen iets in. Daar zit een gretigheid in die me niet bevalt. Zo’n enveloppe moet eerst even liggen. Die open je eerst pas enkele dagen later, bij voorkeur midden in de nacht, bij voorkeur met iets goeds in je glas. Maar openen doe je hem wel, uiteindelijk. Jammer is dan dat het al direkt een teleurstelling brengt. De dichtbundel van Kat Dixon en Figures of wood pasten gemakkelijk allebei in een bedroevend platte enveloppe. Beide boeken waren veel dunner dan ik had gehoopt. Maar ja. Dan stilte. Want waarom hopen op dikke boeken? Er is geen enkele reden om aan te nemen dat een dik boek je meer te bieden heeft dan een dun boek. Integendeel. Gij kent de theorie over excipiens wel…”

t Schrijverken stelt zich voor dat Dregke spreken zou, nu, haar stem, haar moje stem, haar prachtigmoje stem, en dat ze “Pierre Michon” zegt, die naam, uit die mond, op een dag, op een bospad, de schoonheid van dat alles. Zo bepeinst t schrijverken zich het.

“Ja…” zegt hij aarzelend, haar stem nog proevend op zijn tong, een smaak die nog even moet blijven voor hij verder spreekt. “Ja. Maar niet gezegd is dat een dun boekje geen excipiens zou bevatten. Want ik ging lezen. En zo lang was het goed. Zo lang was het mooi. Dat wankele evenwicht tussen mysterie en dagdagelijksheid, dat weet Pérez-Talavera goed vasthouden. Aanvankelijk toch. Ze schakelt heen en weer tussen het verleden en het heden van een man die alleen gekend is bij de letter L. Zo ondertekent hij ook zijn eigen brieven. Dat er ergens in de tijd, ergens in dat verleden of in dat heden “iets” moet zijn gebeurd met L kan de lezer al vrij snel raden want in het heden zit L in een gevangenis, of, waarschijnlijker nog, een psychiatrische inrichting. Maar Pérez-Talavera laat veel in het vage, en dat is mooi. Zo blijft de reden van L’s collocatie lang onduidelijk. In de verledenlijn tekent zich een wat eenzame, dromerige, belezen en allicht niet onintelligente jongeman af die soms met enige verbazing naar de mensen om zich heen kijkt. Misschien is een neiging tot het obsessieve hem niet helemaal vreemd. L’s opa maakte samen met zijn opa houten figuurtjes gebaseerd op de figuren uit het dorp zoals het er in vervlogen jaren moet hebben uitgezien: er was een houten smid, een slager, een visser, een boer, enzoverder. Het zijn, ge peinst het reeds, deze figuren waaraan het boek zijn titel ontleent. Het was L’s enige speelgoed toen hij klein was en hij was er dol op. Hij nam de doos met de houten figuurtjes in zelfs een keer mee naar bed, want hem op boze woorden van zijn vader kwam te staan. Boze woorden en meer niet, hou dat vast.”

t Schrijverken ziet Dregke staan, met “boze woorden” in haar handen & zie die handen & zie die vingers & zie die Dregke.

“Troost. In zijn aan broers, zussen of vriendjes nogal arme jeugdjaren waren de houten figuurtjes vooral troost. Een troost die hij later zocht in boeken. Ja. L. En literatuur. Twee keer een L. Je mag in proza best af en toe platvloers zijn, zei een docente van mijn opleiding ooit eens tegen een medestudente. Misschien heette die wel María. Ha. Maar hoe ook, literatuur neemt stilaan de plek in van de houten figuurtjes. L komt vaak in de bibliotheek en leert daar buiten bibliothecaresse “Señorita Ritter” bijvoorbeeld ook Mikhail kennen. Daar komt die droge, lichtelijke wereldvreemde blik van L mooi naar voren. Mikhail spaart superheldenstrips, maar niet om ze te lezen. Dat bevreemdt L. Waarom zou je heel erg veel ergens van hebben om er vervolgens niks mee te doen? En elders, of, naja in de hedenlijn, valt het hem op dat twee mensen met elkaar praten maar dat de dingen die de eerste zegt niets te maken hebben met de dingen die de twede zegt, of andersom. Misschien moet je enige kennis van sociale situaties hebben om te snappen dat er verzamelen om het verzamelen bestaat, of gezwets om het gezwets; misschien moet je al eens uit je eigen wereld gestapt zijn om te weten dat niet alles een functie of een doel heeft. Dat er ook dingen louter om zichzelf bestaan. L heeft dat inzicht duidelijk niet en dat maakt hem af en toe -onbedoeld- erg komisch.”

En Dregke en de onbedoelde zon, en de onbedoelde dingen. Hoe Dregke daar staat, bijvoorbeeld, en in haar eentje een heel publiek is. Een publiek van anderen inclusief haarzelf, denkt t schrijverken onwillekeurig. Vraagt zich dan af waar hij die woorden ookalweer van kent. Overweegt het Dregke te vragen, weet het dan ineens weer, vraagt zich weer af of hij het Dregke zal vragen en of zij het ook weet en zeggen zal: “Het is de titel van een seedee van Flies Inside The Sun, schrijverken.”

“Dan is er nog Don Gastón. De apotheker. Ook zo iemand die L heeft leren kennen in de bibliotheek. Don Gastón is ouder dan L, die tegen deze tijd in het verhaal een puber is. De literatuurliefde van Don Gastón is dus gerijpter dan die van L, en hij treedt op als zoiets als een gids. Laat twee keer per maand een flink pakket boeken in bruin papier achter op de stoep van L’s huis. Zijn moeder vraagt hem nog een keer waarom die man zo vaak zoveel boeken aan L geeft en hoewel hij zeer veel namen en titels heeft leren kennen op deze manier (waar hij erg bij mee is) uiteindelijk voelt L zich bezwaard en vraagt Don Gastón te stoppen boeken achter te laten op zijn stoep. Zijn stapels. Ha. Steekt er zelf stokken in. Jaja.”

En denkend aan bladeren en aan gras zegt t schrijverken ineens: “Er zitten flink wat Walt Whitman-verwijzingen in dit boek trouwens. Sietaten aan het begin van de hoofdstukken, maar ook doorheen het verhaal. De houten figuurtjes worden ook met Whitman behangen. Een leven, dat van L, dat meer en meer van literatuur gemaakt lijkt. Anderzijds ook, beer in geest, een wat kwakkelend leven. Want ook Amerikaanse achterplatten staan dus klaarblijkelijk bol van de zever, Dregke. L’s condition worsens helemaal niet met ietsj peetsj; ook in de heden-lijn zien we een rustige, stabiele en helder denkende L. Tegen het eind wil de vrouw met het paarse haar -we komen nooit te weten wie zij precies is- er een keer bij zijn als L gaat douchen, iets dat L niet wil, hij weert haar af, is daarbij misschien iets hardhandiger dan hij wil. Dat komt hem duur te staan. Doktoren menen dat L agressief is, onhandelbaar, voortdurende observatie nodig heeft. Al zijn voorrechten, zoals alleen op zijn kamer eten, worden hem ontnomen, en iedereen beziet hem als een monster. Dáár wordt L een beetje paranoïde van, maar ja, kun je hem dat kwalijk nemen? Je had in Figures of wood een commentaar op de onredelijkheid van de psychiatrie kunnen lezen. Niet gericht op mensen, hulp, patiënten zorg, maar louter bestaand uit onverzettelijke theorieën en domme regeltjes.”

Hij zou kunnen losbarsten, t schrijverken, maar hij blijft rustig.

“Dat had ik zo graag willen doen, Dreggie. Dit boek voor Kafkaesk houden. Een jongmens wordt in een gesticht gesmeten, alleen maar omdat hij van literatuur houdt, een beetje wereldvreemd is en afwijkt van de massa. Dat je niet gek hoeft te zijn of gek gevonden te worden en hoe dat dan weer zelfvervullend wordt: in het gesticht wordt wie nog niet gek was wel gek gemaakt. Helaas had Pérez-Talavera een ander plan en niet alleen is dat een wat afgezaagd plan, ze werkt het ook nog eens slordig uit. Doorheen het boek komt een paar scenes die misschien moeten gelden als een voorafschaduwing van L’s gekte. Maar dat interpreteer je pas zo als het boek uit is; in het boek komen de scenes een beetje uit de lucht vallen en krijgen ook geen goede inbedding in het verdere verloop. Zo is er de keer dat L “Señorita Ritter” volgt naar huis. O. Ja. L is geïntrigeerd door “Señorita Ritter” maar een stalker zagen we toch nog niet in hem. Hij ziet overigens Don Gastón bij haar binnen gaan. Don Gastón, die zullen we later nog in een andere of zullen we zeggen dezelfde hoedanigheid tegenkomen. Het klopt niet, Dregke. Het wringt. Evenzo de keer dat L en zijn vader op een mannenweekendje gaan. Het is een heel gezellig weekend, waarin L zijn vader vrijer ziet dan ooit, en waarin ze alles doen wat ze willen doen. Ze eten ongezond, en L krijgt wat bier te drinken van zijn vader. Hij is te jong om te drinken, een leeftijd moet gegokt worden, ik zou het of veertien of vijftien houden, misschien behoren vaders dat niet te doen maar het is maar een beetje het is geen hele fles whisky ofzo en het heeft vooral symboliese waarde. Iets als een initiatie- of overgangsrite, weet ik veel; misschien dient het alleen maar om hun vrijheid te bezegelen. Eenmaal thuis voelt L zich heel erg schuldig ten opzichte van zijn moeder; zo schuldig dat hij slecht gegeten heeft, en zelfs bier gedronken!, dat hij er fysiek ziek van wordt. Kotsen en zo, welja, je weet het wel. Hij vertelt zijn moeder over de “overtredingen” van dat weekend, die is daar niet biezonder boos over, daarna voelt hij zich weer schuldig ten opzichte van zijn vader, omdat hij hun geheim verraden heeft.”

Even grijnzen de voormalige geliefden naar elkaar.

“Dit schuldgevoel komt nogal uit de lucht vallen. De ouders van L zijn geen onmensen, en ook niet overdreven strikt of streng. Zijn vader heeft een drukke baan, is weinig thuis. De moeder krijgt niet echt gestalte maar de lezer leert haar in ieder geval nergens kennen als een verstikkende vrouw die alleen maar bezig is L onder de duim te houden. Waarom is L zo bang voor mensen wier enige fout is dat ze misschien een beetje kleurloos zijn? L leek tot dan toe ook niet een jongen die zich heel erg druk maakt om wat anderen van hem denken. Het weekendje met zijn vader leek erg geslaagd, het gaf niet veel om op voorhand te vermoeden dat het zo dramaties zou eindigen. Ik weet het niet en jij, Dregke, weet het vast ook niet. Mijn peins is dat Pérez-Talavera L heeft willen neerzetten als een jongen die nogal snel uit balans te brengen is om zijn daad aan het einde begrijpelijker te maken maar ze komt er wel erg laat mee om verontrustende symptomen in L’s psyche aan te brengen: een groot gedeelte van het boek lijkt L zowel in de heden- als in de verleden-lijn een in psychisch opzicht kerngezond mens. En ik zie je denken –“

(t schrijverken ziet Dregke denken)

“Daad? Aan het eind? Hum. Ja. Ja, Dregke. Ineens is er het mes, en twee mensen in de slaapkamer. De moeder van L is of lijkt ziek, die onvermijdelijk Don Gastón komt er maar weer eens bij, dit keer als apotheker niet als literatuurliefhebber. Dat monneer Gastón het ontgelden moet als L hem met zijn broek op zijn enkels aantreft in de slaapkamer van zijn moeder kan ik nog verstaan van een jongen zonder erg veel levenservaring of überhaupt enige weet van wereldse zaken. Misschien denkt hij wel dat Don Gastón zijn moeder kwaad doet -is er wel sprake van (wederzijdse) sex?- of, op zijn minst, dat hij doet wat zijn vader in deze situatie gedaan zou hebben. Maar waarom moet het mes hiervoor nog kennis maken met een volstrekt onschuldige en zelfs erg lieve huishoudster? Het slaat niet echt ergens op, voor mij althans niet. En dan dat hele einde, dat echte einde, het eindigt in de heden-lijn want na de moorden zijn heden en verleden samengekomen, dat is wat moorden doen, die heden-lijn waarin L het grootste deel van het boek een tamelijk zinnig mens leek, ook dat op het einde, en totaal onverwacht, op de schop: wat ineens lijkt daar de suggestie te liggen dat L zijn geliefde houten figuurtjes (hij is ze altijd trouw gebleven, al speelden ze op een gegeven moment geen hoofdrol in zijn leven meer) als gelijkwaardige, in ieder geval levende en denkende, schepsels ziet. En ook daar gaf hij niet eerder blijk van.”

En wind en bomen en bospad en Dregke en die lippen van haar, god wat kuste hij graag die lippen van haar.

“Hoe prachtig was het boek geweest minus een scene of drie of vier. Die zogenaamde er met de haren bij gesleepte gekte van L verzwakt op diverse punten een in zichzelf geweldige vertelling. Dat kafkaeske wat ik er in het begin in zag, dat had kunnen zijn. Of een mysterieroman. In het begin ontmoeten de houten figuurtjes en L’s ontluikende boekenliefde elkaar. Omdat hij weet dat de opa en de opa van zijn opa de houten figuurtjes baseerden op mensen die indertijd echt in het dorp woonden waar L en zijn ouders overigens nog steeds wonen, besteedt L zijn vroege bibliotheekdagen vooral aan onderzoek naar zijn dorpsgenoten en hun genealogie. Dat dacht ik ook nog even. Dat L wellicht in het gesticht gesmeten was omdat hij een of andere onfrisse geschiedenis aangaande zijn dorp op het spoor gekomen was. Het bleek zoveel banaler, een banaliteit die dan ook nog eens tamelijk onhandig het verhaal in gepropt is. Dat is dan een besteld boek, een boek dat ik zelf zocht, een boek dat geniaal had kunnen zijn en ergens in midden eindigt, gewoon maar een toevallig boek is, een beetje mooi, een beetje niet mooi. Zo zijn de dingen, zo zijn de boeken immers meestal. Het licht komt niet per se van de eigen blik. Het licht komt soms van de eigen blik. Soms van de stapels. Al het andere zweeft daar maar zoon beetje tussenin.”

En tussenin zwevende dingen.
En toevalligheid.
En t schrijverken. En Dregke. En bospad.

En dan niks.
En dan zwijgen.

Misschien een slenter. Over bospad. Misschien zal t schrijverken She cried van Frank Yamma neuriën. Misschien zal hij, zachter dan zacht, kaum verstaanbaar eigenlijk, zingen Yo seré tu hermano de sangre, y tu refugio en el infierno. Misschien zullen Dregke en hij elkaars handen vasthouden. Misschien zal de tocht, geheel toevallig natuurlijk, voeren naar het huis waar t schrijverken ooit woonde. Waarvan de deur uitnodigend zal openstaan. Uitnodigingen zijn er om op in te gaan, en binnen zullen ze alles aantreffen als het ooit was. Zoals een toevallige fles roodwijn, en een toevallige plaat. Daydreaming van Rafael Anton Irisarri bijvoorbeeld, of Dead seas van Head of Wantastiquet. Of Quitar o aire van Caamaño & Ameixeiras. Of anders andere volstrekt toevallige platen. En dan stilte. Tot toevallige tijden geboorte zullen geven aan nog meer toevallige boeken. Een volgend boek van María Pére-Talavera bijvoorbeeld, dat, heel misschien wél geniaal zou zijn.

Maria Perez-Talavera Figures of Wood

Figures of Wood

  • Auteur: María Pérez-Talavera (Venezuela)
  • Soort boek: Venezolaanse roman
  • Origineel: Eran de Madera (2019)
  • Engelse vertaling: Paul Filev
  • Uitgever: What Books Press
  • Verschijnt: 17 oktober 2023
  • Omvang: 158 pagina’s
  • Uitgave: paperback / ebook
  • Prijs: € 17,99 / € 7,99
  • Boek bestellen bij: Amazon / Bol

Flaptekst van de eerste roman van de Venezolaanse schrijfster María Pérez-Talavera

Figures of Woodthe debut novel by Venezuelan writer María Pérez-Talavera, is a thought-provoking and gripping novel that delves into the mind of L, a young man questioning his own guilt and sanity in a sanatorium. Told in diary form, the story is set in an unnamed place and time, leaving the reader to question the reliability of L’s entries as his perceptions seem to grow more distorted. The novel explores love and betrayal, shame and guilt, and the searing pain of feeling alone in the world. Lines from Whitman’s Leaves of Grass weave through the narrative, introducing and echoing these complex themes.

María Pérez-Talavera is a writer, librarian, and information science professional. She is born in Venezulea. Her debut novel Eran de Madera (Figures of Wood) won the VI Foro/taller Sagitario Ediciones Prize for a Short Novel in Panama in 2019. Her short story collection Umbrales líquidos (Liquid Thresholds) was published by Foro/taller Sagitario Ediciones in 2015. Other stories, poetry, and essays have been published in various anthologies, magazines, newspapers, and online publications. She lives in Vientiane, Laos.

Bijpassende boeken en informatie