De weg
De Spaanse oorlog in Marokko
- Auteur: Arturo Barea (Spanje)
- Soort boek: journalistieke memoir, oorlogsverslag
- Origineel: La ruta (1951)
- Nederlandse vertaling: Mia Buursma
- Uitgever: Uitgeverij Schokland, Kritische Klassieken 24
- Verschijnt: 15 april 2025
- Omvang: 320 pagina’s
- Uitgave: gebonden boek
- Prijs: € 29,00
- Boek bestellen bij: Bol / Libris
Arturo Barea De weg recensie
Als er in de media een boekbespreking of recensie verschijnt van deel 24 in de reeks Kritische Klassieken, De weg van Arturo Barea, dan besteden we er op deze pagina aandacht aan.
Flaptekst van het boek over de Spaanse oorlog in Marokko
Vlak na de Eerste Wereldoorlog is het voor Spanje van levensbelang om de regie te behouden over het protectoraat Spaans Marokko, een brede strook rond het Rifgebergte en een smalle strook in het Zuiden van het huidige Marokko. Zoals zo veel van zijn leeftijdgenoten wordt de jonge Spanjaard Arturo Barea in 1920 als dienstplichtig soldaat naar Marokko gestuurd, waar het Spaanse leger tegen het in opstand gekomen Riffijnse rebellenleger onder leiding van de legendarische Abd El-krim vecht.
In Marokko wordt Barea als snel bevorderd tot sergeant, waardoor hij niet meer tot de gewone dienstplichtige soldaten behoort, maar ook niet tot de geprivilegieerde klasse van hoge officieren. Dankzij deze positie is hij getuige van het door en door corrupte Spaanse leger waar onrecht, omkoping, geweld en machtsmisbruik aan de orde van de dag zijn. Het slecht georganiseerde leger lijdt bloedige en verpletterende nederlagen in de Slag bij Annual en bij Melilla, waarbij honderduizenden soldaten het leven laten. Al snel rijst bij hem het besef dat hij meevecht in een volstrekt zinloze koloniale oorlog en krijgt hij voorgoed zijn bekomst van het leger en het kolonialisme.
Ondertussen is er op het Spaanse vasteland ook al jaren sprake van politieke chaos, met onmachtige regeringen die elkaar voortdurend opvolgen. Als Barea in 1923 afzwaait, pleegt generaal Primo de Rivera een succesvolle staatsgreep, terwijl ook elders in Europa duistere machten hun schaduw vooruit werpen.
Net als in De slag toont Barea zich in De weg een vlijmscherp waarnemer die zonder een blad voor de mond te nemen het leven van de gewone soldaten en de officieren beschrijft, waaronder Francisco Franco, die hun koloniale ervaring later zullen gebruiken om in 1936 in opstand te komen tegen de Spaanse Republiek. De militaire excercitie in Marokko is daarmee niets meer en niets minder dan de opmaat tot de Spaanse Burgeroorlog en de tot 1975 durende dictatuur van Franco.