Witte chrysanten
- Auteur: Jan Siebelink (Nederland)
- Soort boek: novelle, verhaal
- Eerste uitgave: Nachtschade (1975)
- Uitgever: De Bezige Bij
- Verschijnt: 4 februari 2025
- Omvang: 48 pagina’s
- Uitgave: gebonden boek / ebook
- Boek bestellen bij: Boekhandel / Bol
Jan Siebelink Witte chrysanten recensie en informatie
- “De welbespraakt naar bloed dorstende woede waarmee Witte chrysanten opent, blijkt achteraf de krachtbron van Jan Siebelinks hele schrijverschap.” (P.F. Thomése)
Flaptekst van het boek met een verhaal uit 1975 van Jan Siebelink
Op een koude ochtend in oktober pakken een vader en zijn zeventienjarige zoon in hun bloemkwekerij samen de bestelling in voor de beruchte bloemist Van M. Witte potchrysanten, die er dit jaar mooier zijn dan ooit, voorzien ze van een extra krant tegen de kou. Maar aangekomen wordt de vader vernederd door de bloemist en moet hij de chrysanten met de staart tussen zijn benen weer meenemen. De zoon zint op wraak.
Jan Siebelink beschrijft in dit autobiografische verhaal de speciale band tussen een vader en zijn zoon en het nemen van stille wraak. Siebelink is de auteur van een veelgeprezen oeuvre. Met Knielen op een bed violen veroverde hij een ongekend groot en breed publiek van meer dan een half miljoen lezers. Het boek werd onderscheiden met de AKO Literatuurprijs en in verscheidene talen vertaald. Het korte verhaal ‘Witte chrysanten’ verscheen oorspronkelijk in de verhalenbundel Nachtschade (1975).
Jan Siebelink werd op 13 februari 1938 geboren te Velp nabij Arnhem, waar zijn vader een kleine bloemisterij dreef. Hij werd onderwijzer en studeerde in zijn vrije tijd Franse taal- en letterkunde. Tijdens zijn studie kwam hij in aanraking met het werk van de Franstalige schrijver J.-K. Huysmans. Diens roman A rebours maakte door zijn verblindende stijl, religieuze preoccupatie en verheerlijking van het kwaad een verpletterende indruk op Siebelink, die het vertaalde onder de titel Tegen de keer . Op de dag dat hij de vertaling inleverde, schreef hij in de huiskamer van zijn moeder, op de plaats waar zijn vader was overleden, zijn eerste verhaal: ‘Witte chrysanten’. Met vier andere verhalen vormde dit zijn debuut Nachtschade (1975). Het boek viel op omdat het door zijn zwartromantische motieven afstand nam van het realisme dat toen in de letteren heerste. Siebelink wilde een verbinding tot stand brengen tussen het Hollandse realisme en de Franse literatuur uit het 19e-eeuwse fin-de-siècle.
In zijn romans en verhalen gaat het altijd om gewone mensen, maar door intens licht op hen te laten vallen, komen ze los van de werkelijkheid en worden tot raadselachtige personages. Literatuur, volgens Siebelink, hoort mensen bijzonder te maken. In het oerverhaal ‘Witte chrysanten’ zitten alle motieven die hij later in zijn romans De herfst zal schitterend zijn (1980), En joeg de vossen door het staande koren (1982), De overkant van de rivier (1990) zou uitwerken. Geleidelijk aan werd duidelijk wat die motieven waren: de kwekerij die steeds meer het beeld zou worden van het verloren paradijs, het duistere geloof van de vader dat, hoe exact en liefdevol beschreven, nooit begrepen zal worden, het middelbaar onderwijs, de sociale rangorde in een ogenschijnlijk genivelleerde samenleving en bovenal de jeugdjaren in het land van herkomst: Velp en omstreken.