Clyde R. Lo A Njoe – Parelmoerpoeder Recensie Roman 2016
Van de op Aruba uit Surinaamse ouders geboren schrijver Clyde Roël Lo A Njoe kreeg ik de maar liefst 675 pagina’s tellende roman Parelmoerpoeder op mijn bureau. Parelmoerpoeder is Lo A Njoe’s debuut als romanschrijver; eerder schreef hij een aantal dichtbundels en verwierf hij bekendheid als beeldend kunstenaar. De sprankelende titel Parelmoerpoeder sprak zeker tot de verbeelding en wekte mijn belangstelling.
Het boek begint met een verhaal over de relatie tussen de elegante en zeer succesvolle jonge vrouw Esther, die er een zeer bourgondische levensstijl op na houdt, en de kunstenaar Dird. Esther heeft een magische aantrekkingskracht op Dird, en ze zuigt hem op alle fronten haar leven binnen. Zij is duidelijk degene die bepaalt hoe alles gebeurt, en ook in welk tempo, Dird volgt dat eigenlijk altijd maar keurig. De Joodse Esther gaat in 1977 nog altijd gebukt onder het oorlogsverleden van haar ouders, die inmiddels allebei overleden zijn; zij is geboren in de hongerwinter. Esther heeft verschillende pogingen gedaan de geheimen die er nog bestaan rondom de geschiedenis van haar ouders, die door allerlei mensen professioneel zijn geholpen om onder te duiken. Haar vader heeft haar vlak voor zijn dood, toen hij al weduwnaar was, veel vertelt over die tijd, maar er zijn hiaten in zijn verhaal, dingen waarover niet is gesproken, en die houden zijn dochter in hoge mate bezig. Esther vraagt Dird het boek over de geschiedenis van haar ouders te spelen. Wat zij weet vertelt ze stukje bij beetje aan Dird, en ze maken kennis met andere mensen die betrokken waren bij de geschiedenis van Esther en haar ouders. Heeft Esther wel alles verteld?
Naast het verhaal van Esther’s ouders, wat ik zelf heel boeiend en goed geschreven vond, lopen er een aantal andere verhaallijnen: de parelmoerpoeder-business van Esther en haar zakencontacten, het leven van Dird en zijn kunst en werk op de visafslag, wat hij samen met zijn vriend Rousse nachtdiensten draait, en het verhaal van Vera, Esther’s beste vriendin.
Persoonlijk vond ik dat het verhaal erg traag op gang kwam – ik heb me verschillende keren afgevraagd waar het nou eigenlijk over ging. De schrijfstijl van Lo A Njoe is zeker mooi te noemen, maar is niet vlot. Er ontstaat een soort routine tussen Esther en Dird, waarbij er vooral veel koffie gezet wordt, sigaren gerookt worden en cognac gedronken wordt. Er is zeker een ondertoon van spanning en de verwachtig van een verhaal wat op gang gaat komen, die uitnodigen om toch door te lezen. Pas na ruim 200 pagina’s leeswerk ontstaat er voor mij een boeiende en spannende verhaallijn: het verhaal van de Joodse ouders van Esther in het circuit van onderduikers in Amsterdam. Die verhaallijn vond ik zonder meer zeer de moeite van het lezen waard. De andere verhaallijnen die werden uitgezet konden minder mijn aandacht vasthouden. Een mooi boek over een mooi thema, geschreven in een mooie schrijfstijl. Toch had voor mij persoonlijk de uitwerking wel wat korter gemogen, ik denk dat dat de leesbaarheid zou hebben bevorderd. Clyde R. Lo A Njoe – Parelmoerpoeder krijgt ++ (goed)
– Titel: Parelmoerpoeder
– Schrijver: Clyde R. Lo A Njoe ♂ (Aruba)
– Soort boek: oorlogsroman, sociale roman
– Uitgever: In de Knipscheer
– Verschenen: 18 april 2016
– Omvang: 675 pagina’s
– Uitgave: Paperback
– Prijs: € 24,50
– Oordeel redactie: ++ (goed)
– >…Meer Informatie en Bestelmogelijkheden >
Inhoud en flaptekst Clyde R. Lo A Njoe – Parelmoerpoeder
De kennismaking in de zomer van 1977 met de aantrekkelijke Esther Anders is doodgewoon. Dird, een kunstenaar, ziet haar op een broeierige dag met twee zware boodschappentassen lopen. Als gevolg van een ongeluk sleept ze met een been. Hij kan het niet aanzien en biedt zijn hulp aan. Al snel noemt ze hem ‘haar lieve jongen’ en nodigt ze hem uit vaker bij haar langs te komen. Er ontstaat een romance en naarmate de verhouding meer diepgang krijgt, begint Esther over haar Duitse, Joodse, ouders te vertellen. Het bijzondere verhaal over hoe haar ouders de oorlog in Amsterdam overleefden, roept veel emoties op. Het komt er dan ook bij haar slechts mondjesmaat uit. Dird moet voor het vervolg steeds wachten tot het volgende bezoek. Tegelijkertijd raakt hij bekend met haar vrienden, kennissen en de lucratieve handel in parelmoerpoeder. Naarmate hij haar langer kent, begrijpt hij dat het verleden doorklinkt tot in alles wat ze doet. Soms zijn het de mensen met wie ze te maken heeft, soms de gebeurtenissen van toen, met hun blijvende gevolgen. Dird, die het op zich genomen heeft het verhaal van de familie Anders vast te leggen, komt erachter hoe gecompliceerd het leven tijdens de bezetting was. Collaboratie, zwarthandel en verzet lagen soms in elkaars verlengde. Met name voor Esthers vader, die met een nieuwe identiteit, als slager gewoon door bleef werken, was dit alles behalve eenvoudig. Zijn daden betekenden letterlijk leven of dood voor anderen… Maar met de net geboren Esther en zijn gebroken Nederlands sprekende vrouw had hij weinig keus. Los van hun levensverhaal moet Dird wennen aan de Bourgondische levensstijl van zijn geliefde. Naast haar parelmoerpoeder heeft ze nog andere zaken waar ze verantwoordelijk voor is. Langzaam maar zeker raakt de kunstenaar ongewild betrokken bij dramatische ontwikkelingen die voortkomen uit beslissingen die tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn genomen. Dird krijgt zicht op de heroïsche daden van een kleine groep anoniem gebleven helden. Ze zijn nauw betrokken bij het levensverhaal van zijn geliefde. En terwijl hij die verhalen in schriften noteert en ze zo voor de vergetelheid behoedt, is hij getuige van een drama waar niemand iets aan kan veranderen.
Bijpassende Boeken en Informatie
– Arubaanse Schrijvers Schrijfsters Boeken en Informatie
Recensie geschreven door: Monique van der Hoeven