De paardenjongens
- Auteur: Johan Ehn (Zweden)
- Soort boek: Zweedse roman (15+)
- Origineel: Hästpojkarna (2020)
- Nederlandse vertaling: Mijke Hadewey van Leersum
- Uitgever: Pelckmans Uitgevers
- Verschijnt: 9 november 2023
- Omvang: 368 pagina’s
- Uitgave: paperback
- Prijs: € 22,00
- Boek bestellen bij: Bol / Libris
- Waardering redactie: ∗∗∗∗∗ (uitmuntend)
Flaptekst van de roman van Johan Ehn
Stockholm, vandaag. Na zijn examens neemt Anton een baantje in de thuiszorg. Een van de ouderen bij wie hij langsgaat, is Alexander Kovac, een man van bijna honderd die niets zegt en die weigert zijn keuken uit te komen. Tijdens een van zijn bezoekjes ontdekt Anton dat Alexander met hem probeert te praten door met zijn stok te bonzen en zo leert hij hem langzaam beter kennen. Dan vindt Anton in de woonkamer oude foto’s van paarden en circusartiesten. En een brief van de Gestapo. Wat heeft Alexander Kovac allemaal meegemaakt?
Berlijn, 1933. Twee jongens groeien op in een kindertehuis in Tsjechoslowakije. Nadat een van hen mishandeld wordt, rennen ze weg en sluiten ze zich aan bij een circus waar ze hun fantastische acrobatische kunsten uitvoeren. Het circus brengt ze naar Berlijn en de legendarische, grensverleggende club Eldorado. Terwijl de jongens langzaam ontdekken wat ze eigenlijk voor elkaar voelen, grijpen de nazi’s de macht en verandert de wereld om hen heen in een razend tempo.
Recensie van Jolien Dalenberg
Stockholm – Heden: de jonge Anton heeft een bijbaantje in de thuiszorg. Eén van zijn clienten is de zwijgzame Alexander. De oude man leeft in zijn keuken, en communiceert door met zijn stok op de grond te rammen. Anton raakt betrokken bij deze mysterieuze man, die, net als hij, gek lijkt te zijn op paarden. Er liggen allerlei foto’s en brieven die wijzen naar een enerverend verleden. Op veel foto’s staan twee gespierde, jonge mannen die allerlei acrobatische toeren uithalen. De brieven lijken liefdesbrieven. Maar, er zit ook één brief van de Gestapo bij. Anton probeert te achterhalen wat er met Alexander is gebeurt, en probeert hem een klein beetje uit zijn isolement te halen.
Tsjechoslowakije – 1926: Sasha en Jankek groeien op in een kindertehuis, waar ze les krijgen in acrobatiek te paard. Sasha is misschien wel de enige die Janek begrijpt. In zijn bijzijn praat de anders zwijgzame jongen, die soms vreemde buien kan hebben. Als de spanningen in het tehuis hoog op lopen, besluit Sasha hem en Janek te redden door weg te lopen. Ze komen terecht in het circus, waar ze een succesnummer worden. De relatie tussen de twee groeit en wordt sterker. Uiteindelijk belanden ze in het vooruitstrevende Berlijn, waar ze nieuwe vrienden maken in de markante club Eldorado. Kort daarna staat hun wereld angstaanjagend op zijn kop, als de nazi’s meer en meer macht krijgen.
Wat een indringend, rauw, meeslepend verhaal heeft Johan Ehn geschreven. De spanningsboog is met scherpe precisie opgebouwd, waardoor je eerst bijna niet eens door hebt dat je het boek niet meer weg kunt leggen. De sprongen door de tijd, van verleden naar heden, springen steeds een beetje dichter naar elkaar toe, en leiden naar een duizelingwekkende finale. Het risico is dat het tot het slotakkoord misschien niet zo spannend is, maar het tegendeel is waar.
De vriendschap tussen de jonge Sasha en Janek is ontroerend en fascinerend beschreven. Er gaat tegelijkertijd kracht en kwetsbaarheid vanuit. Naarmate ze ouder worden, komen er ook meer spanningen. Wie zijn ze? Waar staan ze voor? Maar ook de band die ontstaat tussen Anton en de oude Alexander is intrigerend. Hoe zij samen toch een taal vinden. De kleine intieme momenten waarin Alexander zich door Anton laat verzorgen zijn ontroerend, zonder vals sentiment.
Johan Ehn heeft duidelijk veel onderzoek gedaan naar de periodes en gebeurtenissen waar hij over verteld. Hij weet de verontwaardiging, angst en benauwing die minderheidsgroepen moeten hebben gevoeld in het Berlijn van 1933 zó raak te treffen, dat het je als lezer de adem beneemt. Ondanks alles wat er gebeurt, blijf je, net als zij, ergens hoop houden dat het toch niet écht zo kan gaan. Je voelt de verslagenheid en wanhoop als dat wel zo blijkt te zijn. Hoe hij uiteindelijk de twee tijden aan elkaar weet te verbinden, zorgt nog voor een extra laag. Ehn weet zijn lezers mee te nemen in een achtbaan van emoties met hoge pieken en diepe dalen. Een waar meesterwerk waarin hij een stukje geschiedenis dat nooit vergeten mag worden, weergaloos beschrijft. Gewaardeerd met de maximale ∗∗∗∗∗ (uitmuntend)